Jacques Vriens
Smokkelkinderen
Arie is een vriendelijke, gevoelige dromer, hij wil later schrijver worden. Hij kent hele delen van Fulco de minnestreel, het boek van Cornelis Johannes Kieviet, uit zijn hoofd en gooit te pas en onpas citaten daaruit door zijn gewone spreektaal heen. De meester heeft plezier in deze leergierige jongen en leent hem boeken uit. Arie is stiekem een beetje verliefd op Lisa, de dochter van Rooie Paultje. Zij is op school net zo slim als Arie.
Arie komt uit een smokkelaarsfamilie. 'Smokkelen zit ons in het bloed' zegt vader Corneel dikwijls. Daarmee maskeert hij dat het smokkelen pure noodzaak is, anders hebben ze gewoonweg geen geld. Er is in het kleine grensdorpje een eeuwige strijd gaande tussen de douane (de commiezen) en de smokkelaars. De truc is natuurlijk om de commiezen te slim af te zijn. De smokkelaars zijn daar inmiddels heel vindingrijk en gewiekst in geworden.
Ook Arie's vader smokkelt regelmatig 'het vette goud' (boter) naar België. Arie kan niet wachten tot hij een keer mee mag als 'voorloper' - dat is degene die moet kijken of de kust veilig is - . Maar vader is er niet zo happig op; "Het is te gevaarlijk, je bent nog te klein, je mag mee als je geen korte broek meer draagt, je bent nog te jong" krijgt Arie steeds te horen.
Vader Corneel overdrijft wel een beetje, écht gevaarlijk is het niet, in het dorpje kent iedereen elkaar en veel commiezen die de thuissituatie van de smokkelaars kennen, kijken 'toevallig' net een andere kant op als ze voorbij komen...
Maar nu is er een nieuwe commandant en die is er fel op gebrand om de smokkelaars te pakken te krijgen. Het wordt erg lastig om de spullen de grens over te krijgen en daarmee hebben de mensen het moeilijk, hoe komen ze nu aan hun inkomen? Er is geen werk te vinden en de kinderen moeten toch te eten hebben. Ze wagen het er maar op en tot groot geluk van Arie mag hij mee! Maar ze blijken verraden te zijn. De douane staat hen op te wachten...
Wie is de verrader? Is het de vader van Lisa? Dat zou een ramp zijn! Of toch iemand anders? In het dorpje gonst het van de geruchten, de sfeer wordt grimmiger, wie is de handlanger van de 'nieuwe'? Dankzij deze situatie komt Arie dingen te weten die hem tot in zijn ziel raken. Zijn alle volwassen niet te vertrouwen?
Als dochter van een 'commies' móest ik dit boek natuurlijk lezen en daar heb ik geen spijt van. Het boek begint al prettig met een fraai getekende plattegrond van het dorp zodat je de routes die de smokkelaars nemen, kunt volgen. Ook de 'jaren dertig' sfeer weet Jacques Vriens goed uit te dragen zowel in de privé- en dorpssfeer, als op school. Het waren heel andere tijden, als een kind een appel kreeg was dat bijzonder, en een eigen schrift, helemaal voor jezelf, was helemáál geweldig. Het is in onze tijd ook bijna onvoorstelbaar dat boter zo'n gewild product was en dat daarvoor flinke risico's gelopen werden.
De thuissituatie van Arie is niet makkelijk, maar wordt geaccepteerd zoals die is, waardoor het verhaal zijn lichte toon blijft houden. Het einde is wel een beetje geforceerd maar wel zoals ik hoopte dat het zou zijn. Toch geeft Jacques Vriens met zijn laatste zin nog een onverwachte wending aan het verhaal en daardoor sla je het boek meer dan tevreden dicht.
ISBN 9789000348886 | Hardcover | 136 pagina's | Van Holkema & Warendorf | september 2016
Leeftijd: 10+
© Dettie, 01 oktober 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
