Stephan Enter
Grip
Vier studenten, één meisje, drie jongens, gaan samen bergbeklimmen op de Lofoten in Noorwegen.
Een van hen doet een belofte: als hij zijn droom, een huis aan zee, heeft waargemaakt, moeten ze allemaal komen. Twintig jaar later is het zo ver. In de tussentijd hebben ze niet veel contact met elkaar gehad, echte vrienden zijn ze niet gebleven. Terwijl Paul vanuit Rotterdam, en Vincent vanuit Japan elkaar treffen op Bruxelles Midi, samen verder reizen, en intussen Martin op hen wacht in Wales, komt die beklimming in hun geheugen boven. Enerzijds is er bij allen een ongemakkelijk gevoel: waarom doen ze eigenlijk mee aan deze reünie? Bij alle drie is aan de goede herinnering tegelijk iets verbonden dat wringt. Wat is er precies gebeurd op de Lofoten? Maar aan de andere kant is het ook prettig elkaar weer te zien. Toch?
Het boek is verdeeld in drie delen, waarbij Paul, Vincent en Martin achtereenvolgens hun herinneringen raadplegen, de gevolgen ervan nog eens doorkauwen en zich afvragen of ze er goed aan doen elkaar weer te ontmoeten.
Alles draait om de vrouw, Lotte, en zoals zo vaak is ook het thema van dit boek weer de liefde.
Een ander thema is onsterfelijkheid. Als Paul en Vincent in de trein zitten lezen ze een krantenartikel: over twintig jaar zal het mogelijk zijn om niet te hoeven sterven. Alle voors en tegens die ze kunnen bedenken passeren de revue, met deze discussie een scherm opwerpend om het niet te hoeven hebben over wat hen werkelijk bezig houdt, maar waarover ze het niet willen – kunnen - hebben.
De manier waarop Stephan Enter neerzet hoe de mannen hun beslissingen van toen weer onder de loep nemen is weergaloos. Lotte komt zelf niet aan het woord. Haar verhaal - dat veel zou kunnen verduidelijken - horen we niet. De drie mannen geven ieder hun eigen indruk van haar, en zo is het toch: wie kan een mens ooit echt kennen? Iedereen die te maken heeft met die ene persoon, ziet vanuit een eigen perspectief, en oordeelt anders. De mens is niet kenbaar. Het aforisme ‘ken uzelf’ is al lastig genoeg, hoe kun je dan een ander doorgronden?
‘De Great Western reed met ingehouden vaart – misschien zaten ze achter een stoptrein. Door de traagheid leek de buitenwereld aanraakbaar dichtbij; in een feeëriek dorpje dat de spoorlijn niet goed had kunnen ontwijken was een jaarmarkt aan de gang met harlekijnachtige volksdansers en uitbundig klokgelui dat gerafeld door de ramen drong; op een zonnige straathoek met vakwerkhuizen knipoogde een knalrode Doctor-who-telefooncel met zijn spiegelende ruitjes, op al die oude daken prijkte een komische wirwar van schoorstenen en takken van een alleenstaande eik vlak langs het spoor hielden een roze ballon gevangen – terwijl de trein verder sjokte en een feestelijk rinkelende overweg passeerde en het dorp bleef achter, maakte plaats voor een tarweveld dat in de wind rilde als een paardevacht en daar kronkelde een smal riviertje vol felzilveren schubben, een opklimmende heuvel begon het zicht weg te duwen en dwong Pauls blik omhoog, naar een straalvliegtuig dat de hemel met een krijtlijn in tweeën deelde en hij dacht weer aan de bom, en dat al die gebeurtenissen (want het gold voor de val van de Muur, het gold voor 9/11, voor maanlandingen, voor internet, olympische spelen, wereldkampioenschappen) werden uitgeroepen tot wat je leven van jongsafaan, het leven van jouw generatie en jouw tijd, bepaalde maar het klopte niet – hij voelde dit als een groeiende zekerheid: dat in je laatste gedachten geen plek zou zijn voor die gebeurtenissen en voor alles wat kranten en televisiejournaals belangrijk vonden, en niet voor persoonlijke overwinningen, inzichten, ingenieuze plannen en carrières of zelfs maar voor een geloof: het allerlaatste waaraan je je, in bed, blind, happend naar lucht zou vastklampen was - de herinnering aan de lach van een geliefde, het uitzicht in een ver land op een plek waar je eens vijf minuten had gestaan, de geur in een huis waar je je welkom wist.’
ISBN 9789028241794 | Hardcover | 240 pagina's | Uitgeverij Van Oorschot | november 2011
© Marjo, 05 maart 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
