Nicolaas Matsier
Gesloten huis
Samen met zijn broer en zus is hij daar weken mee bezig geweest, en het boek beschrijft de onttakeling van een leefbaar huis tot een leeg karakterloos verkoopbaar pand waar gewacht word tot de makelaar komt en waar alleen de allerlaatste dozen nog uit weg moeten.
Tot in details bijna wordt die ontruiming beschreven, de schaamte in het begin om in andermans spullen te snuffelen, de drang enerzijds om te ruimen, en anderzijds om alles te bewaren, en de verschillende manieren waarop zijn broer en zus en hijzelf dit beleven.
De herinneringen die de kleinste futiele voorwerpen teweeg brengen..de boodschappentas, de bril van moeder, haar kookboek, het schrift waarin zij schoonmaakknipsels bewaarde, het stofdoekenmandje.
En al lezend rijst een beeld op van de eigenares van het huis…zijn moeder, haar leven, en het leven als gezin vroeger, toen zijn vader ook nog leefde, en de kinderen nog thuis woonden.
Veel oude jeugdherinneringen komen boven, maar ook veel oude pijn. Je krijg een beeld van een gezin met veel verzwegen verdriet waar moeilijk gecommuniceerd werd over wezenlijke onderwerpen. Er word ook beschreven hoe dat niet communiceren bij het volwassen worden bij de ik figuur tot een periode van manie en depressie heeft geleid, met name omdat er nooit over de twee overleden kinderen uit het gezin werd gesproken, maar ook omdat andere grote thema's nauwelijks bespreekbaar waren.
Het meest aangrijpend vond ik de scène waarin beschreven word waar in de ik figuur, al volwassen en in staat van kleine waanzin (zoals hij zelf zegt) verhaal gaat halen bij zijn oude ouders over waarom hij niet op de begrafenis van zijn broertje mocht zijn, en waarom het graf van de broer en hun zusjes geruimd blijken te zijn.
De kloof tussen goedbedoelende maar onmachtige ouders die zich vastklampen aan een God waarin hun zoon allang niet meer gelooft wordt op ontroerende wijze beschreven.
De oude vader stopt zijn volwassen zoon in bad na zijn uitbarsting, en stopt hem in het ouderlijk bed. Nergens in het boek voel je de onmacht en de liefde zo bijna tastbaar als in deze scène.
Liefde, onmacht, rouw en volwassen worden, zijn wat mij betreft de kernwoorden van deze roman.
Hoewel de onderwerpen zwaar zijn zat ik soms toch ook met een glimlach te lezen.
Het is een af en toe pijnlijke maar toch ook liefdevolle schets, waarbij het besef dat een tijdperk van ouderloosheid begint en de periode van kind zijn definitief voorbij is centraal staat.
Ik vond de taal en de beschouwingen bij vlagen erg mooi.
Maar misschien is de grootste kracht van het boek wel de mate waarop iedereen zich vroeg of laat in zijn leven herkennen kan in dit boek.
ISBN 9023412265 | Paperback | 271 pagina's | De Bezige Bij | 2003
© Wil, december 2005
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
