Jan Wijnen
Deze eenzame wereld
Het eerste, erg sterke, verhaal over Koen getiteld Afstandsbediening, vertelt over de situatie waarin de vijtienjarige Koen zich bevindt. Vader is na de zeer prettige vakantie onverwacht bij een andere vrouw gaan wonen. Moeder kon dit geestelijk niet aan en is opgenomen. Koen woont nu alleen. Vader heeft de elektriciteit, gas, telefoon etc. afgesloten, hij wil dat Koen bij hem en zijn vriendin komt wonen. Koen heeft geen vader meer, vindt hij. Maar vader heeft de afstandsbediening laten liggen en daar vermaakt Koen zich uitstekende mee.
Later komen we Koen tegen in het verhaal Bakje Troost waarin hij een bezoek brengt aan zijn dementerende oom en tante. (Voor de deur van hun huis weet Koen ineens dat hij nooit meer naar school zal gaan.) Oom en tante weten niet van Koens thuissituatie en vragen hoe het met zijn vader en moeder gaat. Voor de rest zoekt Koen troost in het bekende, maar zoals oom Kees al zegt 'Alles wordt minder'. Het is een trieste toestand daar en Koen gaat eenzamer weg dan hij kwam.
In het verhaal De zelfmoordvlinder komen we opnieuw Koen tegen. De zelfmoordvlinder is een uitspraak van Koens vader waar ze samen om gelachen hebben. Het gaat niet goed met Koen, hij komt het huis niet uit, hangt op de bank of in bed. Opeens moet hij weg, naar buiten, frisse lucht voelen en ademen. Hij ontmoet diverse mensen die hem in feite ongewild de goede weg wijzen om er weer bovenop te komen.
Een schitterend verhaal waarbij Wijnen in feite de vraag stelt, wie is er nu gek? De mens die gek wordt verklaard of degene buiten de instelling.
De moeder van Koen (Marthe) zou eventueel de Maria Magdalena kunnen zijn in het verhaal De Buitenbisschop. Dit verhaal kwam deels op mij over als een verkapte persiflage op Knielen op een bed violen van Siebelink. Maar het kan ook dat ik alleen dat er in zie. Ook hier is net als bij Siebelink sprake van een visioen, een gelofte afleggen, achter een heg de ontmoeting hebben met 'geloofsgenoten' etc. Alleen speelt dit alles zich af op het terrein van een psychiatrische inrichting. Het geloof speelt trouwens in diverse verhalen een rol en wordt vooral besproken in de vorm van de grote invloed dat geloof kan hebben op het functioneren van een mens.
In het hele boek, in alle verhalen, ontmoeten we mensen die het geestelijk moeilijk hebben of, al dan niet tijdelijk, ontspoord zijn. Over het algemeen schrijft Jan Wijnen met veel mededogen over deze mensen, maar in Een mountainbike met bagagedrager worden drie mensen genadeloos neergezet. De een is heftig racistisch, de ander is een domme kracht en de derde is de meeloper die eigenlijk wel een eigen mening heeft maar niets durft. Ze halen een smerige streek uit met iemand die kranten bezorgd. Dit verhaal spookte nog lang door m'n hoofd.
De verhalen van Jan Wijnen worden steeds beter. In zijn eerste bundel loste een verhaal nog wel eens in het niets op. De elf verhalen in Deze eenzame wereld zijn een stuk krachtiger en beter afgerond. Er worden ook explicietere uitspraken gedaan, sterker meningen geuit, kortom, de personages leven meer, spreken meer tot de verbeelding.
Persoonlijk houd ik niet echt van verhalenbundels maar deze is zeer de moeite waard, sterker nog ik raad hem aan! Kopen en lezen dit boek!
ISBN 9789046806029 | Paperback | 173 pagina's | Nieuw Amsterdam | september 2009
© Dettie, 30 augustus 2009
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
