Jan Wijnen

Toon alleen recensies op Leestafel van Jan Wijnen in de categorie:
Jan Wijnen op internet:

  Categorie: Recensies Volwassenen

Verkleurde tijd Verkleurde tijd


Een (ex-)verslaafde,  een eenzame oude man, een fotograaf en een dichter die hun dromen niet waar konden maken, een zoon die pas na de dood van zijn vader beseft wat hij gemist heeft, en een man die een onduidelijke operatie ondergaat in een buitenlands ziekenhuis.
Allemaal mannen die dachten dat hun leven anders zou verlopen dan het in feite doet. Kan een van deze mannen terug? Hebben zij hun leven in eigen hand?
Enkelen theoretisch gezien wel: de alcoholverslaafde zou een andere beslissing kunnen nemen, maar verliest zich in het verleden. Bij de fotograaf is het volgens zijn vriendin een gemiste kans, dat hij die ene foto niet gepubliceerd heeft. Maar het zou tegen zijn natuur in gegaan zijn. Heb je dan wel een keuze?  De geopereerde man en de would-be dichter zijn ingehaald door het leven. Geen herkansingen voor hen.

De zoon evenwel die de begrafenis van zijn vader bijwoont, hetgeen hij helemaal niet van plan was - omdat het feit dat hij bekende homoseksueel te zijn een breuk veroorzaakte - kan niet terug. Hij beseft dat zijn vader helemaal niet zo slecht was, maar ja, nu is hij dood. Op mij maakte dit verhaal de meeste indruk.  Weemoedig, vol heimwee denkt de man terug aan hoe het was vroeger, toen hij als zoon van de meester in de klas vertelde dat hij een nieuw broertje gekregen heeft. Hoe zijn vader hem, toen hij teleurgesteld was over de cadeaus die de Sint gebracht had, hem raadde in zijn schoen te kijken. En hoe ze samen een fietstocht maakten, alleen hij en zijn vader.  Er is maar één manier om nog iets goed te maken…

Ook het verhaal over het schilderij vind ik mooi. Dat is het meest avontuurlijke verhaal eigenlijk. Waar de anderen uiteindelijk neer komen op huis- tuin- en keukensituaties, heeft deze een magisch tintje. En is het meest verrassend.
De dromen van de zeven personages blijven onvervuld. Hetgeen zij zich ooit als doel gesteld hadden in hun leven wordt niet bereikt, blijft over: zeven losers.
Vrolijke verhalen zijn het dus niet, maar ze zijn wel mooi en hebben een bepaalde sfeer die blijft hangen, een wat melancholiek, weemoedig gevoel.
In ieder van deze zeven verhalen schetst Jan Wijnen de achtergrond en laat dan aan de hand van een situatie zien hoe het allemaal verkeerd kon lopen, om te eindigen met een enkele zin of een kort stukje tekst waarin de conclusie wordt getrokken.
Mooie verhalen, en een mooie omslag ook!


ISBN 9789046814642 | Paperback | 176 pagina's | Nieuw Amsterdam | mei 2013

© Marjo, 04 juni 2013


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

Deze eenzame wereld Deze eenzame wereld


Ook het derde boek van Jan Wijnen is een verhalenbundel, maar toch anders dan zijn twee voorgaande bundels. In zijn eerste bundel liet Jan Wijnen ook al subtiel personages of situaties terugkomen, bijvoorbeeld het meisje op de kunstacademie maar in Deze eenzame wereld vormt het personage Koen echt een  rode draad.


Het eerste, erg sterke, verhaal over Koen getiteld Afstandsbediening,  vertelt over de situatie waarin de vijtienjarige Koen zich bevindt. Vader is na de zeer prettige vakantie onverwacht bij een andere vrouw gaan wonen. Moeder kon dit geestelijk niet aan en is opgenomen. Koen woont nu alleen. Vader heeft de elektriciteit, gas, telefoon etc. afgesloten, hij wil dat Koen bij hem en zijn vriendin komt wonen. Koen heeft geen vader meer, vindt hij. Maar vader heeft de afstandsbediening laten liggen en daar vermaakt Koen zich uitstekende mee.

Later komen we Koen tegen in het verhaal Bakje Troost waarin hij een bezoek brengt aan zijn dementerende oom en tante. (Voor de deur van hun huis weet Koen ineens dat hij nooit meer naar school zal gaan.) Oom en tante weten niet van Koens thuissituatie en vragen hoe het met zijn vader en moeder gaat. Voor de rest zoekt Koen troost in het bekende, maar zoals oom Kees al zegt 'Alles wordt minder'. Het is een trieste toestand daar en Koen gaat eenzamer weg dan hij kwam.

In het verhaal De zelfmoordvlinder komen we opnieuw Koen tegen. De zelfmoordvlinder is een uitspraak van Koens vader waar ze samen om gelachen hebben. Het gaat niet goed met Koen, hij komt het huis niet uit, hangt op de bank of in bed. Opeens moet hij weg, naar buiten, frisse lucht voelen en ademen.  Hij ontmoet diverse mensen die hem in feite ongewild de goede weg wijzen om er weer bovenop te komen.
Een schitterend verhaal waarbij Wijnen in feite de vraag stelt, wie is er nu gek? De mens die gek wordt verklaard of degene buiten de instelling.

De moeder van Koen (Marthe) zou eventueel de Maria Magdalena kunnen zijn in het verhaal De Buitenbisschop.  Dit verhaal kwam deels op mij over als een verkapte persiflage op Knielen op een bed violen van Siebelink. Maar het kan ook dat ik alleen dat er in zie. Ook hier is net als bij Siebelink sprake van een visioen, een gelofte afleggen, achter een heg de ontmoeting hebben met 'geloofsgenoten' etc. Alleen speelt dit alles zich af op het terrein van een psychiatrische  inrichting. Het geloof speelt trouwens in diverse verhalen een rol en wordt vooral besproken in de vorm van de grote invloed dat geloof kan hebben op het functioneren van een mens.

In het hele boek, in alle verhalen, ontmoeten we mensen die het geestelijk moeilijk hebben of, al dan niet tijdelijk, ontspoord zijn. Over het algemeen schrijft Jan Wijnen met veel mededogen over deze mensen, maar in Een mountainbike met bagagedrager worden drie mensen genadeloos neergezet. De een is heftig racistisch, de ander is een domme kracht en de derde is de meeloper die eigenlijk wel een eigen mening heeft maar niets  durft. Ze halen een smerige streek uit met iemand die kranten bezorgd. Dit verhaal spookte nog lang door m'n hoofd.

De verhalen van Jan Wijnen worden steeds beter. In zijn eerste bundel loste een verhaal nog wel eens in het niets op. De elf verhalen in Deze eenzame wereld zijn een stuk krachtiger en beter afgerond. Er worden ook explicietere uitspraken gedaan, sterker meningen geuit, kortom, de personages leven meer, spreken meer tot de verbeelding.
Persoonlijk houd ik niet echt van verhalenbundels maar deze is zeer de moeite waard, sterker nog ik raad hem aan! Kopen en lezen dit boek!


ISBN 9789046806029 | Paperback | 173 pagina's | Nieuw Amsterdam | september 2009

© Dettie, 30 augustus 2009


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

So sorry So sorry


Een nieuwe verhalenbundel van Jan Wijnen met 10 verhalen die erg wisselend qua stijl en kwaliteit zijn.
Het eerste verhaal Volgend jaar Wenen? gaat over een man die trouw zijn vrouw begeleidt naar de psychiater, de heer Gergor. Hij wacht dat uur in de wachtkamer tot zijn vrouw haar gesprek weer heeft gehad. Hijzelf vindt een zielenknijper onzin.

'Ik doe het voor jou,' zegt ze
Ik heb haar uitgelegd dat wie zich in het hoofd prent dat zulke bezoeken nodig zijn, niet helemaal in orde is."


De man probeert haar ervan te overtuigen dat zo'n psychiater niets is. Ondertussen is gebleken dat het nuttig zou zijn als hij mee zou doen aan de 'sceances'. Maar daar piekert hij niet over, híj mankeert toch niets?

" 'Waarom verzet je je zo?' vraagt ze. 'Je weet dat Doktor Gregor een grote naam heeft, gespecialiseerd is in verschillende aandoeningen.'
Ik heb me aangewend om niet in te gaan op de inconsequenties van haar opmerkingen. Overigens: hoezo aandoeningen? Met mij is niets loos."


Zij mag de doktor wel blijven bezoeken als ze dat nu eenmaal graag wilt, maar dan beseft hij zich ineens iets....

Het derde verhaal Scenario vind ik zelf het sterkste verhaal. Een blinde vrouw in een rolstoel wordt rondgereden door de verteller van het verhaal. Hij beschrijft de erotische afbeeldingen van het tempelcomplex voor haar. Ondertussen voelt hij zich onweerstaanbaar tot haar aangetrokken, vooral haar ogen zijn zo mooi...  Ze is erg direct en vraagt hem zeer intieme dingen. De man voelt zich lichtelijk verlegen maar probeert toch zo goed mogelijk antwoord te geven. Als zij weer naar haar reisgezelschap terugkeert beseft hij dat hij haar niet kwijt wilt, en rent naar haar bus, maar dan...

Zoutwoestijn is het aparte verhaal over een geograaf die, verwoed wandelaar zijnde, zich heeft laten afzetten in een zoutwoestijn. Alleen de wandelkaart klopt niet en hij komt tot het besef dat hij de weg kwijt is. Eigenlijk vindt hij dat geweldig, hoe groter het avontuur hoe beter... Daarna volgt een goed en spannend verhaal.
Helaas zijn de laatste drie verhalen erg verwarrend, er is geen touw aan vast te knopen.

De redding gaat over een dochter van een overleden schrijfster die aan het palmenstrand zit waar haar moeder altijd zat te schrijven.

"Sinds mijn aankomst voel ik je aanwezigheid sterker. Ik kan je niet meer van me afzetten. Terwijl ik hierheen ben gekomen om eindelijk van je verlost te worden. Zomin als jij me kon vasthouden, kan ik jou loslaten."


Hierop verzinkt de dochter in onsamenhangende mijmeringen en weet je op laatst niet meer wie wie is en wat er eigenlijk bedoeld wordt. Ze ziet een vrouw het boek van haar moeder lezen. (Ik kwam er niet achter of die vrouw de dochter zélf moet verbeelden en de dochter het verhaal vertelt als zijnde haar moeder??) Het zijn verhalen in verhalen, niet te volgen.
Daarna nog twee vreemde, raadselachtige verhalen De ViaVia-vrouw en De logaritmemoorden. Deze laatste is wel iets beter te begrijpen maar is geen sterk verhaal.

Al met al vond ik de eerste verhalenbundel beter. Toch kan Jan Wijnen wel schrijven maar af en toe slaan de verhalen door naar een grillige onwaarschijnlijkheid, de schrijver lijkt té apart te willen schrijven terwijl hij juist beter tot zijn recht komt in zijn 'gewone' verhalen.


ISBN 9046801543 | Paperback | 173 pagina's | Nieuw Amsterdam | 2007

© Dettie, april 2007


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

So sorry


Opnieuw een verhalenbundel van Jan Wijnen... Ik herinner me dat ik bij zijn vorige bundel de verhalen soms in het luchtledige vond hangen. Nou, daar is hier geen sprake van, ze hebben allemaal een duidelijk begin en gaan ergens naar toe. Ik vind dat zelf wel net zo prettig... Dat betekent niet dat alles recht toe recht aan is, dat er niets te raden overblijft, maar dat zou ook erg saai zijn. Zelfs als de clou bekend is, blijven het een mooie verhalen. Er is een spanningsboog, er zit humor in, en bij sommige verhalen voel je tussen de regels de dreiging hangen, dat geldt bijvoorbeeld voor Cavia.

Het verhaal over de blinde rolstoelpatiënt is mijn favoriet verhaal. De losheid van de vrouw tegenover de schroom van de man is zo voelbaar, en herkenbaar. En dan die verrassende ontknoping! De lezer wordt met een ruk teruggezet in de realiteit.
In het verhaal over de man in de zoutwoestijn vond ik een zin die me opviel:

"Uren heeft hij nu gelopen en hij is op een plek gekomen vanwaar het beginpunt waarschijnlijk verder is dan de trail waar hij naar toe wilde."


Deze zin is haast een samenvatting van het hele verhaal.
Stel dat ze mijn rijbewijs vragen hoe krijg je het verzonnen, dacht ik toen ik het las, een vraag die je eigenlijk bij ieder verhaal kunt stellen, maar ik had het vooral bij dit verhaal.
PS de mier: een confronterend verhaal; De Redding bijna luguber, en dan De Via-Via vrouw, ook al zo'n tragisch, maar toch vooral ook humoristisch verhaal. Het zou een verfilming waar zijn!

Ik heb genoten van deze bundel, met verhalen die staan als een huis.
En dat zullen blijven doen, ook in de toekomst.


ISBN 9046801543 | Paperback | 173 pagina's | Nieuw Amsterdam | 2007

© Marjo, mei 2007


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

Het kwade amen Het kwade amen


 
Het zijn negen verhalen. Bijna allemaal hebben ze als thema hoe om gegaan wordt met een verlies. Een enkel heeft kop noch staart, maar de meeste zijn een mooi afgerond geheel. Daar houd ik persoonlijk wel van, al ben ik geen verhalenliefhebber.
"waarom heet dat schilderij Olivier?" gaat over een kunststudente die een werkstuk in moet leveren met als onderwerp 'glas'. Buiten vriest het, ze wil schaatsen, in plaats van iets maken. Inspiratie heeft ze toch niet. Op de laatste dag zit ze wanhopig in haar lamer, met de goudvis in zijn kom, en de poes op schoot...
In dit verhaal wordt de spanning mooi opgebouwd, alle elementen worden op een verrasende manier samengevoegd tot het slot. Ik vind dit het mooiste, meest verrassende verhaal.
In een later verhaal wordt het kunstwerk nog eens genoemd, heel grappig.
In " Dag Willem" wordt het verschil getekend tussen twee broers. De oudste, zorgzaam voor hun dementerende moeder, en altijd maar weer bereid naar zijn broer te luisteren, en de jongste broer, die het dementeren niet aan kan zien, en de flierefluiter uithangt. Treurig is het dat de moeder toch de voorkeur geeft aan de jongere zoon, die ze nooit ziet..
Het thema is niet nieuw, maar het blijft schrijnend.
Het kwade amen: een gewezen priester ontmoet een vroegere vriend, theoloog. Beiden zijn hun geloof kwijt, en proberen hun gemis te verwerken met de liefde voor de vrouw..
"als ik God was en ik zou van de zon en de zee houden, wat zou ik dan doen?
(...) Maar ik denk zeker dat ik een bordje op mijn kathedraal zou spijkeren
met: 'de kerk is gesloten. De Heer is met vakantie', en dat ik dan zou afreizen naar de Costa del Sol"
Wijnen gebruikt heldere taal in korte zinnen. Thema's van deze tijd ( de Bijlmerramp bv) ze lezen lekker weg.
 


ISBN 9038884338 | Paperback | 157 pagina's | Nijgh & Van Ditmar | augustus 2004

© Marjo, mei 2005


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

Het kwade amen


Volgens de recensies gaan de 9 verhalen in Het kwade amen over allerlei vormen van verlies. Dat is deels ook zo maar opvallend is dat de personages in de verhalen allemaal wat mankeren.

In het eerste verhaal wordt verteld over een alcoholistische arts die een kind heeft doodgereden door onder invloed auto te rijden. Zij is opgenomen maar haar drang naar drank is nog steeds erg sterk aanwezig evenals haar ontwenningsverschijnselen.
In het verhaal Dag Willem gaat het over dementie. Moeder is zwaar dement en Joop bezoekt haar regelmatig, zijn broer Willem komt liever niet meer. Het gaat natuurlijk over het verlies van moeder die Joop steevast Willem noemt. Maar in mijn ogen bovenal over dementie. Moeder die alles kwijt is, moeder die niemand meer herkent, die niet meer weet dat ze getrouwd is geweest.

Zo is er in ieder verhaal wel iets mis met de hoofdpersoon, de een is manisch, de ander heeft anorexia en is pijnlijk netjes, weer iemand is verstandelijk gehandicapt enz..

Persoonlijk vond ik de verhalen over de verstandelijk gehandicapte jongen en het meisje op de kunstacademie met kop en schouders boven de rest uitsteken. Verrassend was wel dat het schilderij van het meisje terugkwam in een ander verhaal, leuk, ik was benieuwd of haar opdracht toch nog gelukt was.

De verhalen verschillen nogal in kwaliteit maar waren wel allemaal goed leesbaar. Er gebeurde niet, wat ik bij verhalenbundels vaak heb, dat ik halverwege afhaakte en het volgende verhaal ging lezen. Degene die manisch was vond ik niet echt geloofwaardig, er zaten wel trekken in van een manisch persoon, de kenmerken waren aanwezig, maar overtuigend vond ik het niet. Ook 'Het kwade amen' vond ik minder maar de verklaring van deze titel vond ik wel erg leuk. Over het algemeen was het een prettig boek om te lezen.


ISBN 9038884338 | Paperback | 154 pagina's | Nijgh & Van Ditmar | augustus 2004

© Dettie, juni 2005


Lees de reacties op het forum en/of reageer: