Jan Siebelink
Oscar
Daar waren Franse – vrije - soldaten, die Nederland steunden in hun strijd tegen de bezetter. Maar op 4 juni viel ook Frankrijk in Duitse handen, en was Zeeland eveneens verloren.
Op het laatste moment werd aan een paar officieren de opdracht gegeven om miljoenen guldens naar Engeland te brengen, als financiering voor de strijd. Ik weet niet of dit een feit is, maar het is op dit gegeven dat Jan Siebelink een roman baseert.
Oscar van Kervel en Id Bodien zijn de officieren, zij vertrekken naar Duinkerken. Id zal niet levend van die reis terugkeren.
In juli 1945 arriveert Oscar in Den Haag voor de herbegrafenis van zijn oude vriend.
Want dat is waar alles om draait: Id en Oscar waren vrienden. Zij waren beiden leraar Engels aan het Haags gymnasium, toen ze versterking kregen van een derde leerkracht: dat was Esmée.
Er ontstond een twijfelachtige driehoeksverhouding. Oscar was verliefd, maar ook getrouwd. Esmée was een korte tijd zijn minnares en koos tenslotte toch voor Id. Oscar moest het accepteren, maar het zat hem altijd dwars. Nu na de plechtigheid Esmée hem vraagt om samen de reis te maken die hij vijf jaar eerder met haar man maakte, denkt hij haar weer voor hem te kunnen winnen. Nu is hij vrijgezel. Wat houdt hen nog tegen?
Er blijkt evenwel een grote barrière te zijn, maar al voelt de lezer die al snel aankomen, ik zal het niet verklappen.
‘Och, Oscar wist ook wel, toen al, dat het met herinneringen als met lichtjes ging. Ze schitterden des te mooier als ze ver verwijderd waren.’
Het verhaal laat je onbevredigd achter. Het verhaal is wel af, maar de manier waarop het in elkaar steekt is geen compliment voor de schrijver waard.
Er zijn drie verhalen die door elkaar lopen: het actuele verhaal, de reis van Oscar en Esmée naar Duinkerken, wordt doorspekt met stukken uit het verhaal van de driehoeksverhouding, van begin tot nu en met het verhaal van Oscar en Id op hun reis vijf jaar eerder. Siebelink rommelt met het perspectief. Dat is Oscar, die zichzelf, de reis toen en nu beziet, maar soms ook fungeert als iemand die ‘weet’ wat zijn medepersonages denken. Dat houdt in dat hij, de onzekere conformist, toch wel over een groot inzicht beschikt. Het doet vreemd aan.
De psychologische bespiegelingen van de Oscar daar tussen door maken het geheel rommelig. Het is niet ingewikkeld, dus nog wel goed te volgen, maar het irriteert soms. Oscar, die door wat voor toeval ook benoemd wordt tot officier, blijft ondanks deze opsteker diep van binnen het onzekere jongetje, dat niet begrijpt waarom het leven hem zo toevalt. Die twijfelachtige houding bepaalt het hele boek, en laat mij in dezelfde sfeer achter.
ISBN 9789023467342 | Hardcover | 140 pagina's | De Bezige Bij | januari 2012
© Marjo, 10 september 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
