Hermann Hesse
Gertrud
In deze roman staat de muziek centraal. Natuurlijk is de liefde ook weer van de partij.
Kuhn de hoofdpersoon in het verhaal is maar een matige scholier; hij heeft eigenlijk maar één ambitie... musicus worden. Hij is blij als hij eindelijk van die school af is en naar het conservatorium kan gaan, weg van zijn ouders. Maar het loopt allemaal niet zo als hij gedacht had. Het muziekonderwijs is niet makkelijk voor hem. Het piano-onderwijs valt hem bepaald zwaar, dus probeert hij met de viool.
Een meisje uit zijn jeugd waar hij af en toe wat voor voelde ontmoet hij ineens weer in deze nieuwe stad. Deze ontmoeting blijkt fataal voor zijn verdere leven, hij kan in de schemering zijn trots niet het hoofd bieden en sjeest, met haar achterop, met een slee van een gevaarlijke helling af. Zij heeft niks, maar hij zal verder als kreupele door het leven moeten gaan. Een kreupele is niet iets waar de maatschappij op zit te wachten. Een kreupele stoot ieder mens en speciaal vrouwen af. Dus elke illusie die Kuhn nog had wordt hiermee getorpedeerd. Ondanks zijn matig talent, tegen het advies van de vioolleraar in, probeert hij toch iets op dit instrument te bereiken en droomt nu van een carriere als violist in een orkest. Meer lijkt er niet in te zitten.
Zijn leven neemt een nieuwe wending als hij de operazanger Muoth ontmoet; deze fatalistische man is voor geen kleintje vervaard en durft overal zijn mond open te doen. Deze Muoth bezorgt hem uiteindelijk een baantje als violist bij een orkest.
Ondertussen geeft Kuhn het niet op en is al begonnen met componeren, maar doordat hij zo angstig en verlegen is durft hij niet met zijn werk naar buiten te treden. Muoth duwt hem uiteindelijk over de drempel. En dan ineens blijkt Kuhn toch over een groot talent te beschikken en Muoth is helemaal in zijn sas als hij de uitverkorene wordt die het lied, dat Kuhn gecomponeerd heeft, mag zingen.
Muoth krijgt een steeds grotere macht over Kuhn en het loopt fout zodra een jonge vrouw genaamd Gertrud voor het voetlicht verschijnt. Voor het eerst voelt Kuhn wat het is om verliefd te zijn. Maar door zijn gebrek aan ervaring met vrouwen laat hij zich in de luren leggen door de vrouwelijke spelletjes en vist hij achter het net. Eerst moet Gertrud niks van Muoth hebben, maar dan, als Kuhn besluit haar en hem een tijd niet meer te bezoeken, blijkt in zijn afwezigheid iets tussen de twee opgebloeid te zijn. Hij kan het niet geloven, is er kapot van, maar accepteert het noodlot en dringt niet meer bij Gertrud aan. Ineens ziet hij het leven niet meer zitten en denkt aan zelfmoord.
Zover komt het niet, hij wordt teruggeroepen naar zijn ouderlijk nest als zijn vader op sterven ligt. De laatste uren en de dood van Kuhn's vader brengen Kuhn tot inkeer. Hij komt daarna dichter bij zijn moeder die alleen is achtergebleven. Kuhn hervindt zich en komt op zijn eerder besluit terug door toch Gertrud en Muoth weer te bezoeken.
De trouwerij vindt plaats en al snel blijkt dat Muoth een verkeerde keus is geweest. Deze man is een vernietiger, alles wat in zijn buurt komt, wil hij zijn wil op leggen. Gertrud kan hier niet tegen en vlucht naar haar vader. Muoth die haar terug wil is ten einde raad. Als Kuhn optreedt als bemiddelaar gebeurt het catastrofale, Muoth pleegt zelfmoord. Gertrud is weer een vrije vrouw, maar niet meer voor Kuhn, ze wijst hem uiteindelijk af. Kuhn viert triomf na triomf met zijn composities die overal worden uitgevoerd.
Mijn kop dr'af als Hesse zich voor deze roman niet heeft laten inspireren door Doctor Faustus van Thomas Mann.
Een grootse, kleine roman van de meesterschrijver Hesse.
ISBN 9029518987 | Paperback | 203 pagina's | De Arbeiderspers | 1978
4e druk
© Roel, augustus 2006