Frank McCourt

Toon alleen recensies op Leestafel van Frank McCourt in de categorie:
Frank McCourt op internet:

 

Meester! Meester!


is de auteur van Angela's Ashes en 'Tis, allebei aangrijpende autobiografische romans. De ene gaat over zijn jeugd in de sloppen van Limerick, je kunt je niet voorstellen dat iemand zulke armoede overleeft en er dan ook nog met zoveel humor en liefde over schrijven kan.
Het tweede boek gaat over zijn tocht naar Amerika, waar hij zich in zijn eentje vestigt. Hij probeert op te klimmen in de Amerikaanse maatschappij, maar met zijn accent, zijn uiterlijk (met twee ogen als pisgaten in de sneeuw) lijkt dat maar niet te willen lukken. Met een ongelooflijk doorzettingsvermogen weet hij bij de New York University een graad te halen waarmee hij leraar kan worden. Maar dat blijkt veel zwaarder te zijn dan hij verwachtte.

Dit boek 'Meester' (A Teacher, A Memoir), is een ode aan het leraarschap. McCourt vindt dat hij het leraarschap tekort heeft gedaan in zijn eerste boek, schrijft hij in het voorwoord van Meester.
Maar op tweederde van het boek rijst de vraag of hij nu niet een nog veel duisterder beeld schept van zijn strijd in de helse klaslokalen tegen onwillige leerlingen en een tegenwerkende bureaucratie, zijn leerlingen weet hij alleen te boeien met verhalen over zijn ongelukkige katholieke jeugd in Limerick...

Na een mislukte doctoraalstudie lijkt hij nog dieper aan de grond te zitten, zijn vrouw heeft hem verlaten en de enige lerarenbanen die hij kan krijgen zijn invallersbaantjes. Het meest ondankbare en annonieme baantje in onderwijsland.
Tot hij aan de slag mag bij de Stuijfesant Highschool, een prestitieuze school waar alleen de top 700 leerlingen van New York heen mogen. Er gaat een wereld voor hem open, hij weet zich geen raad met leerlingen die daadwerkelijk geïnteresseerd zijn in wat hij zegt.
Maar zijn creatieve stijl van lesgeven spreekt het hoofd van de sectie Engels aan, en nu begint zijn echte leven.

Hij laat de leerlingen met elkaar discussieren, hij leert met de leerlingen mee terwijl ze recepten op muziek zetten, als ware het poezie.
Hij inspireert hen en zichzelf, en al werkt hij meer dan 60 uur per week, het is fantastisch om hem hierin als lezer te volgen.
Ook zijn schrijfstijl wordt sprankelender en hij trakteert de lezer op stijl, woordkeus en inhoud die iedere taalliefhebber doet watertanden.

Tijdens een les creatief schrijven:
'Ik heb het tegen diegenen die in schrijven geintereseeerd zijn. Schrijven is iets wat je voortdurend doet, op elk moment van je leven. Zelfs in je dromen ben je nog bezig met schrijven. Wanneer je door de gangen van de school loopt, kom je allerlei mensen tegen, en je bent als een razende aan het schrijven. (...) Dan zie je iemand die je wel aardig vindt en je zegt op warme hartelijke toon Hallo. Het soort Hallo dat associaties oproept met een geplas van roeiriemen, met zingende violen, met ogen die glanzen in het maanlicht. Er zijn zoveel manieren om Hallo te zeggen. Je kunt het blaffen, zingen, snauwen, je kunt het lachend of hoestend zeggen. Een simpele wandeling door de gang roept zinnen, alinea's op in je hoofd en vraagt om een veelvoud van beslissingen. Ik praat nu als man, want vrouwen blijven voor mij nog altijd één groot mysterie. (...) Misschien ben je het koele, beheerste type; zo'n man die op Helena van Troje af slentert en vraagt of ze plannen heeft voor n het beleg; en dat je een leuke tent weet om lamsbout te gaan eten en oezo te drinken in de ruïnes van Ilium. Iemand die cool is, een charmeur, hoeft geen script voor te bereiden. Maar wij, de anderen, wij zijn allemaal druk aan het schrijven.' (enz.)


McCourt schrijft in dit boek bijna net zo goed als in Angela's Ashes, maar met meer afwisseling. Regelmatig verandert hij van toon en perspectief, zoals hij in het tweede boek had moeten doen, dat wat mij betreft heel goed was, maar teveel zijn schrijftruck van Angela's Ashes herhaalde. Met de drie boeken bij elkaar krijg je een goed beeld van zijn leven, en hoe hij veranderd is. Hoe hij zijn trauma's overwon, maar ook hoe hij erdoor gevormd is, hoe het zijn leven in de weg zat en hoe hij het tegelijk gebruikt heeft als masker.

Ik kan slechts één minpunt vinden: Het boek brengt niet wat de achterflap belooft: 'In Meester vertelt McCourt zijn spannendste verhaal tot nu toe: Hoe hij schrijver werd'
Het eerste en tweede boek zijn absoluut spannender, en in dit boek schrijft hij weinig over hoe hij schrijver werd. Het gaat bijna helemaal over zijn dromen, teleurstellingen en zijn werkelijkheid van het leraarschap. Wederom vol zelfspot en ironie, stijlvol en aangrijpend. Een goed boek, maar wie wil lezen hoe hij schrijver werd heeft veel meer aan het tweede boek.


ISBN 9044607448 | Paperback | 303 pagina's | Uitgeverij Prometheus | november 2005
Vertaler: M. Eggermont, E. Feberwee

© Hendrik, december 2005


Lees de reacties op het forum en/of reageer: