Mart Smeets
Commentator
Het WK voetbal, de NBA finals, de Tour de France, het EK atletiek, het WK basketbal, het EK zwemmen, de Wereldruiterspelen, het WK softbal, alles passeert de revue.
Smeets beschrijft het als de commentator die hij is, hij kijkt en voegt er zijn kijk op de zaken aan toe. Het is een boek vol opinies en meningen. Vaak beschouwelijk met enige afstand, soms venijnig, of met humor en relativering. Hij gaat bewondering noch kritiek uit de weg.
Grappig is het hoofdstuk over sporters en tatoeages, waar de heer Smeets nu niet bepaald een liefhebber van is.
Ik moest ook glimlachen om zijn tourschriftje van 1958, vol met aantekeningen en weetjes, wat Mart al sinds jaar en dag mee naar de Tour sleept voor dat éne moment dat hij het aan het volk kan tonen in De Avondetappe. Het moment komt nooit.
Mooi ook vond ik de meer persoonlijke stukken, bijvoorbeeld over de geboorte van zijn kleinkind terwijl hij voor zijn werk in Londen zit, of een fragment over de dood van de moeder van oud-wielrenner en collega Gerrit Solleveld, die tot op honderd jarige leeftijd altijd nog naar de koers keek en tot wie Mart altijd één keer per jaar in de uitzending het woord richtte.
De mooiste anekdote in het boek gaat over Marco van Basten, die tijdens zijn voetbalcarrière in het ziekenhuis ligt en Mart die bij hem op ziekenbezoek gaat. Je ziet ze voor je; de grote Mart op een iets te klein ziekenhuisstoeltje en de wereldberoemde voetballer in een ziekenhuisbed. Allebei onhandig met de situatie.
“Ik had een cadeautje voor hem meegenomen; een boek. Om de dagen in het ziekenhuis wat te korten, dacht ik.
Hij opende het zakje, keek naar het boek en bedankte voor de geste.
Even later zei hij; ‘Lees jij?’
Ik knikte en zei erbij; ‘Heel graag zelfs’.
Even was er de stilte die zo’n gesprek dan ook altijd nodig heeft.
Ik vroeg; ‘Lees jij?’
Hij schudde zijn hoofd. “Niet heel erg veel. Ik denk steeds aan voetballen’ zei hij en gaf me een hand.“
De opvallendste passage uit het boek, die deze week ook meteen de nodige media-aandacht kreeg, is die over de laatste Avondetappe.
Na tweeënveertig keer Tour de France zit het er voor de presentator naar alle waarschijnlijkheid op en presenteert hij voor de allerlaatste keer het programma. Hij kondigt het programma af en er gebeurt niets. Geen wijn, geen champagne, geen speeches, geen cadeaus of lintjes of een geruststellend woord dat hij volgend jaar gewoon verder mag. Helemaal niets. Een tamelijk verbijsterende scène;
“Niemand had iets tegen me gezegd. Ik was in stilte naar de uitgangspoort van het arbeidzame leven geleid. Als ik goed luisterde kon ik de deur nog in het slot horen vallen. Of vergiste ik me?
Vanmorgen was ik vroeg wakker. Ik dronk koffie, nam afscheid van velen, met kussen en een trage glimlach en met klappen op schouders. En met iets dat het midden hield tussen een treurmars en een gifwolk.
Een uur later reden we de snelweg op en ik voelde een snijdende triestheid omhoog kruipen.“
Ook de passages over zijn laatste Wereldkampioenschap wielrennen, voor hem het hoogtepunt van het jaar, waar hij als een soort veredelde stagiair gebruikt wordt sla je als lezer vol verwondering gade. Wat je ook vindt van Mart Smeets en zijn manier van werken, zo ga je toch niet met mensen met zo’n lange staat van dienst om. Al maken juist scènes als deze het boekje zeer lezenswaardig omdat ze zo eerlijk zijn.
Smeets schrijft boeiend en laat je over zijn schouder meekijken naar hoe hij de sport beleeft. Het hele boek, tot en met de laatste bladzijde, ademt liefde voor de sport. En weemoed. Hij moet stoppen maar hij wil nog niet.
Van mij mag hij nog even blijven.
ISBN 9789491567 | Paperback | 256 pagina's | Uitgeverij De Kring | november 2014
© Willeke, 03 december 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
