Gewone vrouwen
Erna Schröder

 ‘o,o,o,
Even rustig ademhalen
Het lijkt alsof het regent als altijd
Maar het regent zonnestralen’

Vanaf het eerste verhaal speelde dit liedje door mijn hoofd.

Zoals de titel al aangeeft gaat dit boek over vrouwen, persoonlijke verhalen, als interview verzameld, maar als alleenspraak weegegeven.
Het is dan ook hùn verhaal, en de vragenstelster heeft met de inhoud niets van doen. Wat Erna Schröder heeft gedaan is een advertentie plaatsen. Uit de vele reacties heeft ze vervolgens tien vrouwen geselecteerd met wie ze een afspraak maakte.
Het prachtig vormgegeven boek begint met een woord van dank, gericht aan nagenoeg allemaal vrouwen…
Een boek van, door en voor vrouwen dus, al zouden ook mannen hier lessen uit kunnen trekken. Er zijn namelijk een aantal vrouwen bij die in een foute relatie zitten; vrouwen die problemen hebben door een autoritaire vader of een afwezige vader.
Maar de kern van de verhalen is vooral: ik constateer dat ik niet gelukkig ben met mijn leven tot nu toe; ben ik in staat er verandering in te brengen? Kan ik mezelf worden?
Er zijn vrouwen die de oorzaak/schuld van hun situatie in hun jeugd vinden: een vrouw wiens grootouders NSB’ers waren. Een vrouw die al vroeg hun moeder verloor en daarna helemaal de weg kwijt was;  een vrouw die nergens kon wortelen doordat het gezin zo vaak verhuisde.
Maar in een aantal verhalen is het de samenloop van omstandigheden waardoor hun leven niet is wat ze er van verwacht hadden. Een vrouw kreeg al heel jong kinderen, en kwam pas later toe aan een eigen leven;  een vrouw die dyslexie en dyscalculie had, in een tijd dat daar weinig aandacht voor was. Een vrouw die de pech had een ernstige ziekte te krijgen.
Hoe verschillend hun verhalen ook,  allemaal zetten ze op een bepaald moment de knop om. Ze nemen het heft in eigen handen. Een andere levensovertuiging, een leven zonder man, een totaal andere loopbaan, het zijn doorzetters. Sterke vrouwen die weten wat ze willen. De schrijfster zelf had een soortgelijke ervaring. Haar invoelingsvermogen blijkt duidelijk uit deze tien verhalen.

Toen ze op stap ging was ze in gezelschap van Juliet van Voorden, een fotografe. De samenwerking was zoals ze in de begeleidende tekst vertelt, zeer goed. Juliet maakte de foto’s zodanig dat Erna en de geïnterviewde vaak niet eens merkten dat ze er was en haar werk deed.
Die foto’s zijn prachtig: gewone vrouwen, ja, maar ze raken je. Pas achteraf begreep ik dat ze juist meer raken doordat deze vrouwen niet eerst bij een styliste gezeten hebben, geen uren hebben besteed aan een perfecte make-up!
“het zijn gewone vrouwen, ze zouden je buurvrouw kunnen zijn!”

Dat is helemaal waar: de verhalen zijn herkenbaar, maar misschien ook wel een voorbeeld. Ze zijn soms zodanig dat ze in iedere tijd zouden kunnen passen. Andere juist zijn erg tijdgebonden: aan de jaren zeventig of aan de moderne tijd met zijn crisis en bezuinigingen.
Er is ontroering, herkenning  en verbazing.
Maar vooral de boodschap: blijf niet zitten in een uitzichtloze situatie, doe iets! Je kan het!

ISBN 9789081747387 | Paperback | 128 pagina's | NAU|Nederlandse Auteurs Uitgeverij | september 2012
Foto’s van Juliet van Voorden

© Marjo, 24 september 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer: