De oceaan aan het einde van het pad
Neil Gaiman

‘Ik ga je nu iets heel belangrijks vertellen. Volwassenen zien er aan de binnenkant ook niet als volwassenen uit. Vanbuiten zijn ze groot en onnadenkend, en ze weten altijd wat ze doen. Vanbinnen zien ze er net zo uit als ze er altijd uit hebben gezien, toen ze net zo oud waren als jij nu. De waarheid is dat er helemaal geen volwassenen bestaan. Niet één, op de hele wereld niet.’

Aan het woord is Lettie, het jeugdvriendinnetje van de man die als volwassene terugkeert naar zijn geboortedorp. Die terugkomst wordt alleen gegeven als omlijsting van een sprookjesachtig verhaal dat volgens het voorwoord ‘het meest persoonlijke, het meest bijzondere verhaal’ is.

De ik-figuur lijkt op hem, zegt Gaiman, ‘hij las dezelfde soort boeken, woonde in hetzelfde huis aan dezelfde landweg, en verbaasde zich over dezelfde dingen als ik en keek op dezelfde manier naar volwassenen als ik.’
Maar toch is de verteller fictief, en dat wordt snel duidelijk als je het verhaal leest. De herinneringen die bij hem boven komen als hij naar het huis gaat waar Lettie woonde kunnen geen herinneringen zijn aan echt gebeurde dingen. Het zijn fantasieën, die misschien wel voor een deel berusten op de werkelijkheid. Lettie had het over een oceaan, terwijl die in werkelijkheid een vijver was. Letties moeder kon lekker koken, haar oma had verhalen in petto voor de jongelui.
Zeven jaar was hij toen een van de huurders die zijn ouders in huis moesten nemen wegens geldgebrek zelfmoord pleegde. Na deze schokkende vondst – het kind zag het lijk – kwam er een oppas die helemaal niet aardig was voor de jongen die dol was op lezen. Vooral verhalen over mythen en legendes verslond hij.

Het verhaal dat hij nu vertelt is een mythisch verhaal, over wezens die vanuit een onbekende duisternis de wereld bedreigen. De oppas is er onderdeel van. Maar gelukkig is de familie van Lettie en zij zelf ook bijzonder en zij bestrijden de wezens, die ook het kind bedreigen.
In hoeverre deze gebeurtenissen ontspruiten uit de werkelijkheid, dat komt de lezer niet te weten. Misschien is alles fictief, misschien zijn het vervormingen zoals een jong kind met veel fantasie die maakt omtrent bedreigende situaties.

Het is een magisch verhaal zoals Gaiman er meer geschreven heeft, met als basis de jeugd van de auteur, die helemaal niet schokkend geweest hoeft te zijn, maar dat misschien wel was in de ogen van een kind van zeven. Het is een mooi verhaal met akelige aspecten, een boos coming of age sprookje dat misschien ook wel een verklaring geeft voor de verdere carrière van Neil Gaiman.

ISBN 9789022568682 | Hardcover | 256 pagina's | Uitgeverij Boekerij | augustus 2013

© Marjo, 09 januari 2015

Lees de reacties op het forum en/of reageer:

Coraline
Neil Gaiman

Coraline Jones, haar leeftijd wordt nergens genoemd maar ik schat haar ongeveer tien jaar, heeft grote vakantie en verveelt zich af en toe. Zij is kort geleden samen met haar vader en moeder verhuisd naar een appartement in een groot huis. Beneden wonen juffrouw Spink en juffrouw Forcible met hun hondjes, boven hen woont een oude, vreemde meneer die zegt een muizencircus aan het africhten te zijn, dat helaas nog niet klaar is voor een optreden.
Als ze weer een keer niet weet wat ze moet doen gaat ze op ontdekkingstocht in het nieuwe huis, telt alle blauwe dingen, alle ramen en alle deuren en ontdekt de heetwaterketel. Het huis heeft dertien ramen en veertien deuren.
De veertiende deur, in de mooie kamer waar de lelijke geërfde meubels van grootmoeder staan, is op slot. Coraline krijgt de sleutel van haar moeder, maar helaas: achter de deur blijkt alleen een bakstenen muur te zijn. Volgens moeder is er achter de deur een lege woning, die nog te koop staat. Haar moeder draait de deur niet meer op slot, waarom zou ze? Er is toch niets achter.
De volgende dag drinkt ze bij de juffrouwen beneden een kopje thee en zij “lezen haar theebladeren”. Ze zijn het erover eens dat Coraline in groot gevaar verkeert. Ze geven haar bij vertrek ter bescherming een steen met een gat erin: “Soms zijn die goed tegen slechte dingen”.
Als ze weer een dag later met haar moeder terugkomt uit de stad, waar ze nieuwe schoolkleren hebben gekocht, gaat ze opnieuw op onderzoek uit. Achter de deur die nergens naar toe gaat is opeens geen bakstenen muur meer maar een gang. Een gang, die er hetzelfde uitziet als de gang in haar eigen huis. In dat andere huis wonen een andere vader en moeder die er net zo uitzien als haar eigen ouders, alleen hebben ze wat spitse vingers, een witte huid en hebben ze geen ogen, maar zwarte kralen op die plek. Ze blijkt er een eigen kamer te hebben met wonderlijk speelgoed en eet er een heerlijke lunch van kip met doperwtjes. Coraline keert na dit bezoek aan het huis aan de andere kant van de muur terug naar hun eigen flat, maar helaas: haar vader en moeder komen die dag niet meer terug, en de volgende dag ook niet. Na twee dagen wachten ziet ze in de spiegel in de gang haar ouders die in spiegelschrift “help ons” op het glas schrijven. Coraline vertrekt opnieuw naar het buurhuis om haar ouders te zoeken...

Spannend, griezelig, soms aandoenlijk kinderboek, geschreven op een prettige, maar vooral humoristische toon. Hoewel Coraline allerlei vreemde en vooral enge dingen beleeft zou ze toch zomaar je buurmeisje kunnen zijn!

In het boek staat een prachtig motto: “Sprookjes zijn meer dan waar: niet omdat ze ons vertellen dat draken bestaan, maar omdat ze ons vertellen dat draken verslagen kunnen worden.” (G.K. Chesterton)

ISBN 9024548101 | Gebonden | 173 pagina's | Luitingh-Sijthoff | 2003

© janna, augustus 2006

Lees de reacties op het forum en/of reageer: