Jan De Leeuw
Babel
Naomi is een sub, de laagste categorie werknemers. Zij poetst de toiletten en toont geen enkele ambitie. Niemand krijgt hoogte van dit stille ijverige meisje, maar op de een of andere manier trekt ze de aandacht van Lichtenstern, de raadsman van Abraham Babel. Alle meisjes vallen voor deze man, voor de macht die hij vertegenwoordigt, maar ook omdat hij een knappe man is. Naomi negeert hem. Is het daardoor dat als er in de hogere regionen een vervanger gezocht wordt, dat Lichtenstern haar uitkiest?
Het zal haar toekomst volledig veranderen. Ze leert een leeftijdgenootje kennen: Alice, de dochter van Babel. Bij een terroristische aanslag op de hele familie zijn eerder de ouders van Alice omgekomen. Babel mankeerde niets, Alice raakte verlamd.
Ook Alice raakt gefascineerd door de zwijgende Naomi, en voor ze het weet woont Naomi op de hoogste etages, en is ze gezelschapsdame van Alice.
Tegen die tijd beseft de lezer dat de hoofdpersoon geen gewoon vijftienjarig meisje is. Ze heeft een verborgen agenda. Maar zoals dat gaat: er ontwikkelt zich een soort vriendschap tussen de twee meisjes, waardoor Naomi keuzes zal moeten maken.
Lichtenstern is daarbij een niet te omzeilen factor, hij laat haar niet met rust.
Jan de Leeuw begint het boek met een schokkende proloog: een vrouw gooit haar kind door het raampje van een auto. Beiden zijn omgord met explosieven...
Het eigenlijke verhaal begint een periode na deze aanslag, waarbij aanvankelijk geen sprake meer is van aanslagen of andere vormen van onderdrukking. Of je moet de haast slaafse uitbuiting van werknemers als onderdrukking zien. Nou ja dat is het wel natuurlijk, maar de lezer verwacht iets anders. Het verhaal zit vol verwijzingen naar onder andere de aanslag op de Twin Towers, naar fanatisme en geloof. Een allegorie over de hedendaagse maatschappij, waarin we er niet al te best van af komen.
De vraag rijst al snel wie de slechterik in dit verhaal gaat worden...
Lijvige roman voor jongeren. Boeiend genoeg, want Jan De Leeuw is een goede schrijver, maar hij doet te weinig aan het uitleggen van een achtergrond om een duidelijk thema te verwoorden. En dan lijkt me een gemiste kans.
ISBN 9789462910539 | Hardcover | 496 pagina's | Uitgeverij De Eenhoorn | april 2015
Leeftijd: 15+
© Marjo, 23 januari 2017
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Vijftien wilde zomers
‘Ga weg,’ schreeuwt ze.
Maar hoe kan ik weggaan als zij me geroepen heeft?
‘Ik wil je nooit meer zien. Ik wil dat je me met rust laat.’ Orphee laat zich op het bed vallen en verbergt haar hoofd in de kussens.
‘Ik wil je uit mijn leven Thomas. Ik heb alles wat me aan jou deed denken verbrand. Maar het is niet genoeg. Je zit nog steeds in mij en ik wil het niet meer. Het doet te veel pijn. Kun je niet gewoon weggaan? Want ik wil dat de pijn stopt.’
Thomas is een jongen van vijftien. Hij is verliefd. Op Orphee. Maar die laat zich niet zo makkelijk overhalen om ‘iets’ te beginnen met Thomas. Ze vertelt dat ze al eerder verliefd is geweest en niet nog eens wil meemaken hoe dat afgelopen is. Thomas dringt niet aan. Zachtjes aan weet hij haar vertrouwen te winnen.
Intussen is er ook zijn opa, naar wie hij iedere week porties eten brengt, omdat de man niet voor zichzelf kan zorgen. Zijn dochter, Thomas’moeder wil geen contact met hem, dus is Thomas de enige die hem bezoekt.
Als het verhaal begint is er Thomas die vertelt hoe Orphee op een open plek in het bos – een betekenisvolle plek blijkbaar - cd’s en boeken verbrandt, die ze van hem heeft gekregen. Ook vertelt hij over zijn opa, die hem hele verhalen vertelt, maar die nauwelijks meer eet en aan het vervuilen is. En Thomas ziet hoe zijn ouders aan tafel zitten waar zijn vader ineens een bord vol soep oppakt en door de kamer smijt. Hij ziet zijn moeder in een café met een vriendin, pratend over de nu zo moeizame relatie met zijn vader.
De lezer begrijpt al snel hoe het in elkaar steekt, Thomas is dood, en de achterblijvers kunnen er niet mee overweg. Het is heel apart dat de schrijver toch Thomas ten tonele voert om het verhaal te vertellen, en dus niet in de hoofden van de rouwenden duikt. Het geeft een afstand, waardoor het scherp randje van de rouw verzacht wordt maar net zo indringend is.
De lezer ontdekt de achtergrond van het verhaal langzaam, en ziet hoe het Orphee, de ouders en de opa verder gaat.
Jan de Leeuw is behalve vindingrijk ook poëtisch. In dit ‘zware’ verhaal zitten de prachtigste zinnen die het verhaal verzachten.
‘Ik gunde haar een kijk op mijn echte leven, het leven dat van mij alleen was, nee, meer dan een kijk, ik gooide de deur van mijn jongenskamer wagenwijd open en ze deed niet eens de moeite om te gluren.’
‘De natuur is moe van de verkwisting waarin ze zich de hele zomer heeft verloren. Ze is sinds maart non-stop in de weer geweest, kroop uit de modder en van tussen de stenen en dood gras naar boven, de wortels zogen de sappen uit de smeltende aarde, stammen en stengels reiken de lucht in, takken spreidden zich als de armen van hysterische gelovigen uit naar de zon, het leven barstte uit zijn voegen, vogels schoten door de lucht, de bek vol mos en natrillende libellen, de hazen stampten het ongeduld uit hun achterpoten, vossen jankten en mieren verloren zich in wilde orgieën. De wereld kraakte van het leven, het spande zich als een vel van bessen en druiven, het glinsterde van het zweet. Maar nu is de strijd gestreden.’
ISBN 9789059084414 | Hardcover | 144 pagina's | Davidsfonds Uitgeverij | 2012
Leeftijd vanaf 15 jaar
© Marjo, 05 juni 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Midzomernachtzee
Rare term eigenlijk, het is een boek, geen film. Maar er zal vermoedelijk geen alternatief zijn...
De hoofdfiguur is Charlotte, een meisje van vijftien. We ontmoeten haar langs de weg waar ze staat te liften. Vanuit België wil ze naar Italië, waar haar vriendje Maarten op vakantie is. Ze wil hem verrassen...
Haar avonturen als lifster zijn velerlei: ze ontmoet welwillende mensen die haar niet alleen netjes behandelen, maar vaak ook nog te eten geven of een bed. Maar er zijn ook vervelende mannen die heel andere dingen voor ogen hebben. Ze ontmoet een Amerikaans meisje, dat zo haar eigen motieven heeft om door Europa te liften en het gezelschap van Charlotte te zoeken. Ook ontmoet ze de Ierse jongen Graeme, maar ze laat hem en zijn familie achter voor er mooie dingen kunnen ontstaan.
Ze krijgt een lift van onheilspellend zwijgzame mannen, van een paar uitbundige nonnen, en tenslotte bereikt ze het strand waar ze Maarten denkt te vinden. Ik heb nu al wel verklapt dat ze haar doel bereikt, maar de manier waarop is inderdaad als een roadmovie: er gebeurt van alles.
Charlotte is zelf niet bepaald het doorsnee Vlaamse tienermeisje, de lezer ontdekt langzaam wat er allemaal aan de hand is. En de ontknoping in Italië is ook al niet wat we verwachten. Een spannend en boeiend boek dus. Maar ook ontroerend.
Het is de moeite waard om zelf te ontdekken wat er allemaal speelt in dit boek van Jan de Leeuw!
ISBN 9789059082038 | Hardcover | 134 pagina's | Davidsfonds Infodok | februari 2011
Leeftijd: 14+
© Marjo, juni 2008
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Het nachtland
De koningin regeert over Catatonië. De koningin heeft het Oog, waarmee ze alles ziet. Elk jaar kiest de koningin een regent. Het gerucht gaat dat de koningin na een jaar haar regent opjaagt en haar prooi doodt. Elk jaar opnieuw kiest de koningin een regent.
Het volk vreest de koningin. Het volk wacht op de terugkeer van de koning.
De koning en de koningin hadden een zoon en een dochter. De koningszoon en de koningsdochter waren vervloekt. Voor hun achttiende zou een van hen sterven. De ander zou het rijk in het ongeluk storten. De koningin verborg haar zoon, om zo het lot te ontlopen. De koning bracht zijn dochter onder in een oninneembaar kasteel om haar te redden. De Wolf is overal. Wie zijn hoop verliest, wordt verteerd door de wolf. Niets is erger dan de honger van de Wolf.
Niel trekt door Catatonië. Hij wordt opgevangen door het toneelgezelschap van de Blauwe Reiger. Hij probeert te ontkomen aan de sluwe Lepre, en aan de landgraven, die hem maar wat graag willen gebruiken om zelf de macht van het land in handen te krijgen. Niel trekt door Catatonië om zijn vader te vinden. En overal waar hij gaat, lijkt de Wolf hem te volgen.
Er verschijnen de laatste jaren heel wat fantasyverhalen, maar het aantal goede boeken is op de vingers van één hand te tellen. Het Nachtland is een van die goede fantasyboeken. Het is dan ook geen puur fantasyverhaal. De rode draad doorheen het verhaal is Niel. Niel ligt voortdurend overhoop met zijn moeder. Op kerstavond escaleert de ruzie en loopt Niel weg. Wanneer hij wordt teruggevonden is hij in een coma. Het is in die coma dat Niel het avontuur in Catatonië beleeft.
Zijn moeder waakt ondertussen de hele tijd aan zijn ziekenhuisbed. Zijn zusje Emma wordt heen en weer geslingerd tussen het verdriet om haar broer en haar eigen verlangen naar een identiteit. Het is zij die tussen de fantasyhoofdstukken in vertelt wat er in het ‘echte’ leven gebeurt.
Wat dit verhaal zijn soortgenoten doet overstijgen is de literaire kracht die Jan de Leeuw erin stopt. Hij trapt ook niet in de val van de voorspelbaarheid, zoals tovenaarsleerlingen en magisters of wezens die op zoek zijn naar magische ringen. Nee, wat zijn hoofdpersonage zoekt is puur menselijk: een vader. Wanneer hij dan toch clichéachtige gadgets gebruikt, dan doet de Leeuw dat functioneel, zoals de spiegelzaal waarin Niel moet afrekenen met de weerspiegeling van alle demonen uit zijn leven. Ook geen doorzichtige strijd tussen het goede en het kwade. Integendeel. Op het einde van het verhaal blijkt de lijn tussen goed en kwaad veel waziger dan je ooit kon vermoeden.
Niel en Emma komen op het einde van dit boek tegelijkertijd, maar elk in hun eigen verhaal, de ware toedracht achter de verdwijning van hun vader te weten. En pas dan blijkt dat er al meer dan tweehonderd vijftig pagina’s lang ontelbare parallellen lopen tussen beide verhalen. Maar dat heeft Jan de Leeuw zolang op een ontzettend doordachte manier verborgen weten te houden.
'De vlekken gleden over en door elkaar heen, waaierden uit in het witte zout en doken aan de andere kant van de vlakte weer op. Niel zag er nu gezichten in, hier een neus, daar een kin. Eenmaal leek het alsof de koningin hem toe grijnsde, maar ze was al verdwenen voor Niel de kans kreeg om bang te worden. En nu strekten ze zich in een boog voor hem uit en leken zich netjes te groeperen in gelijke hoopjes waaruit poten kropen, een rij reuzenspinnen die over de vlakte rende. Het waren bijna letters. Wat schreef de wind?
Toen zag hij de boodschap. Aan de woorden viel niet te twijfelen. Ze trilden aan de horizon.
KEER TERUG DWAAS'
ISBN 9059081730 | Paperback | 299 pagina's | Davidsfonds Infodok | 2005
Leeftijd: 13+
© Stefan, oktober 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Het Nachtland
Zijn moeder wil niet van zijn zijde wijken, en ook zijn zus zoekt hem vaak op terwijl hij in het ziekenhuis zijn angstige droom beleeft. Natuurlijk hebben zij geen weet van zijn avonturen. Wat zij doormaken, de angst om hun zoon en broer, dat schijnt Niel wel af en toe mee te krijgen. Zijn avontuur loopt enigszins parallel met wat zich buiten hem om afspeelt. Zal hij nog uit zijn coma ontwaken?
Twee verhalen worden dooreen verweven. Het verhaal van Niels avonturen staat op een andere papiersoort gedrukt: grijzer van kleur, en het lettertype is anders. Of dat nodig was weet ik niet, de hoofdpersoon is hier duidelijk een ander dan in het andere verhaal, maar het geeft natuurlijk wel een extra tintje.
Het is een donker verhaal, een avontuur over donkere tijden, over oorlog, wanhoop, over het eind der tijden, waar Niel een speciale rol in heeft.
Het andere verhaal is dat van zijn zus, Emma, die moet toezien hoe haar moeder helemaal opgaat in Niels toestand, en nauwelijks meer tijd voor haar heeft. Ze vertelt over vroeger, hoe het kwam dat Niel wegliep, en op haar manier probeert ze hem te helpen.
Er wordt vaak verwezen naar allerlei sprookjes, doordat er elementen daarvan in het verhaal worden verweven. Mensen kunnen veranderen in dieren, door hun naam vaak aangegeven; magie speelt een rol, kortom: een verhaal dat tegelijk fantastisch is als realistisch, spannend en aangrijpend.
Bekroond met de Gouden Uil Prijs van de Jonge Lezer.
ISBN 9789059081734 | Paperback | 299 pagina's | Davidsfonds Infodok | 2005
Leeftijd: 13+
© Marjo, september 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Vederland
Arnoud kende haar eigenlijk niet, maar omdat zijn vader de enige zoon is, moeten ze wel naar het dorp waar de begrafenis plaats zal vinden. Eenmaal daar blijkt dat zijn vader ook het huis zal moeten opruimen, en dat is een heel karwei.
Arnoud zelf heeft de schilderijen van zijn grootmoeder geërfd en haar naaikistje. In het kistje zit het houten ei, dat hij zo grappig vond, ooit, toen hij een enkele keer op bezoek was. Maar de andere dingen? Wat moet hij ermee? Hij wil weg uit dat achterlijke dorp, waar men smiespelt als men hem ziet, waar verder niets te beleven valt.
Maar dan ontdekt hij dat hij niet alleen het sprekend evenbeeld van zijn grootvader is, maar dat die grootvader bovendien niet de held was waarvoor hij aangezien werd. Zijn grootmoeder heeft brieven achtergelaten voor hem. Niet voor zijn vader, die van niets weet, omdat hij pas geboren is toen zijn vader al gefusilleerd was aan het eind van de oorlog. En als Arnoud bij een van zijn ontdekkingstochten de barones ontmoet, krijgt hij het hele verhaal te horen. Geheimen die de familie aangaan, maar ook het hele dorp. Wat zal hij doen, nu de last bij hem komt te liggen?
Een prachtig verhaal over een jongen die op een aparte manier volwassen wordt. In de ene zomer in dat stomme dorp, waar hij zijn wortels blijkt te hebben. Behalve met het ontrafelen van het geheim, is Arnoud ook bezig met de liefde, en met uilen.
Het boek is spannend, en soms grappig. Als je alles op een rijtje zet is het wel een fantasierijk verhaal, maar het wordt geloofwaardig en overtuigend verteld. De realiteit wordt niet uit het oog verloren, het is geen sprookje geworden. Heel mooi, voor een eersteling.
ISBN 9059081102 | Hardcover | 216 pagina's | Davidsfonds Infodok | 2004
Leeftijd: 14+
© Marjo, mei 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Vederland
Als hij Rebecca leert kennen, een meisje wat bij haar oma logeert blijkt dat zij samen met Titus, een ornitholoog, voor een uiltje met een gebroken poot zorgt. Arnoud gaat ze daar tegen wil en dank bij helpen. Titus bestudeert alle uilen in de omgeving en probeert de boeren zo ver te krijgen dat ze nestkasten ophangen.
Dan vindt hij in een naaikistje een brief die zijn grootmoeder aan hem geschreven heeft. In de brief vertelt ze hoe ze zijn grootvader heeft leren kennen en dat hun huwelijk eigenlijk niet zo gelukkig was. Ook weet ze meer over de gebeurtenissen die hebben geleid tot het doodschieten van de dorpsbewoners maar ze vraagt hem het geheim wat ze hem gaat vertellen, niet met zijn vader te bespreken.
Als zijn vader hem verteld dat het huis verkocht is en dat ze weer bijna naar de stad terug kunnen, is Arnoud niet zo blij als hij verwacht had. En wat gaat hij doen met zijn erfenis, de schilderijen van zijn oma?
Mooi hoe in het boek de verhalen uit het verleden door het heden zijn geweven. Spannend en met een aangename droge humor.
ISBN 9059081102 | Hardcover | 216 pagina's | Davidsfonds Uitgeverij | 2008
Leeftijd: 14+
© Desiree, mei 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer: