Rudi Ekkart
Johannes Verspronck en het Meisje in het blauw
Johannes was een bescheiden man. Hij leidde het leven van een rustige, enigszins teruggetrokken burger.
Johannes was een tijdgenoot van Frans Hals hoewel deze laatste twintig jaar ouder was. Verspronck was samen met Hals en Jan de Bray toonaangevend in Haarlem in die tijd. Hij was een portretspecialist en er zijn ca. honderd portretten van hem bewaard gebleven. Duidelijk is dat Verspronck beïnvloed werd door Frans Hals en vermoed wordt dat Johannes ook in de leer bij Hals is geweest. Johannes heeft het zwierige van Hals nooit kunnen evenaren maar kon wel meer gedetailleerd schilderen dan Frans Hals.
In dit boekje worden veel portretten van Verspronck getoond waarvan vooral de groepsportretten Regentessen van het Elisabethgasthuis (16141) en Regentessen van het Weeshuis (1642) bekend zijn. Ook wordt werk van Frans Hals getoond om de invloed van hem op Verspronck aan te tonen.
Het meest bekend is Verspronck echter om zijn schilderij Meisje in het blauw dat pas in 1928 in het bezit van het Rijksmuseum kwam. Op de site van het Rijksmuseum staat deze beschrijving:
Een meisje in een blauwe jurk, geschilderd in 1641 door Johannes Verspronck. Verspronck was in die tijd een vooraanstaand portretschilder in Haarlem. 'Meisje in het blauw' is zijn bekendste werk en één van de meest geliefde kinderportretten uit de 17de eeuw. Het meisje is als een echte volwassene geportretteerd. Alleen haar kinderlijke gezichtje verraadt, dat ze toch niet veel ouder was dan een jaar of tien. Meisjes waren vroeger net zo gekleed als hun moeders. Wie dit meisje is, weten we niet, maar ze moet zeker van rijke komaf zijn geweest. Dat is te zien aan de met goudkant versierde japon, aan de overdaad aan juwelen en aan de veren waaier in haar hand.
Het schilderij springt misschien wel zo in het oog omdat het een kleurig schilderij is. Volwassenen werden altijd afgebeeld in het zwart. Maar naast de mooie kleur blauw van de kleding is ook de blik van het meisje is apart. Ze kijkt ondeugend, vrolijk, is echt een jong meisje ondanks de rijk versierde volwassen kleding dat ze draagt. In dit boekje worden ook infrarood opnames getoond zodat je kunt zien hoe Verspronck het schilderij heeft opgebouwd. Dat is natuurlijk altijd interessant om te zien. Verder wordt er feitelijk niet echt veel verteld over Het meisje in het blauw. Wél over het hele werk van Johannes Verspronck; hoe hij zijn modellen positioneerde, hoe hij zijn schilderijen opzette en zijn werk wordt, in illustraties, vergeleken met dat van zijn tijdgenoten.
Opnieuw een uiterst aantrekkelijk en leerzaam boekje uit de serie Rijksmuseum uitgaven.
Zie ook http://www.rijksmuseum.nl (links boven het portret is een uitklapmenu waar meer informatie over het schilderij te lezen is)
ISBN 9789086890521 | Paperback | 64 pagina's | Nieuw Amsterdam | juni 2009
© Dettie, 14 maart 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
