Snijden & stikken
het verhaal van kleermaker Boeng
Yvon Muskita

Kleermaker Boeng is vijfenzeventig, en hij gaat dood. Zegt hij. Hij kijkt terug op zijn leven, in drie delen, De Reis, De Wijk, en De Trein.

De reis, dat is allereerst de reis vanuit het verre Bandoeng in 1951. Samen met vele andere Molukkers kwam Boeng terecht in een kamp in Limburg. De verwachtingen, hooggespannen, want hadden ze de Koningin niet altijd goed gediend, werden al heel snel de grond in geboord.

Het is dieptreurig hoe de Ambonezen behandeld werden. Hen werd voorgehouden dat ze terug zouden gaan, maar, zei men, in de tussentijd was het een heel goed idee om te leren breien en haken, of manden vlechten, want dan konden ze in het thuisland hun eigen brood verdienen! Dat de terugkeer onmogelijk was geworden omdat ze ook in dat land uitgespuugd zouden worden, zoals in Nederland, dat werd pas later duidelijk.
Ze probeerden zich zo goed en kwaad als het ging te redden in een land waar ze niet gewenst waren. Dat werd nog duidelijker toen ze uit het kamp vertrokken, voor een tweede reis, naar een dorp in Drente, niet nader benoemd.

In de speciale Ambonezenwijk bouwen ze een nieuw leven op. Niet iedereen lukt dat zo goed als kleermaker Boeng. Hij kijkt het eens aan: hoe sommigen er onderdoor gaan, anderen kost wat kost vasthouden aan hun tradities. Hij ziet de jeugd, de nieuwe generatie, die tussen wal en schip terecht komen. Daarbij richt hij zich vooral op het meisje Myra, die zo graag Hollands wil zijn, maar daardoor botst met haar moeder. De opvoeding van de Molukkers geschiedt met harde hand, Myra vertrekt, naar Den Haag. Boeng zoekt haar daar een keer op, en ziet aan hoe ze wanhopig probeert haar weg te vinden. Het lijkt onontkoombaar: de jeugd komt in opstand, hetgeen leidt tot de treinkaping.

Als je verwacht meer te weten te komen van de achtergrond van het Molukse drama, dan kom je bedrogen uit. De feiten zijn summier, er wordt veel bekend verondersteld. Dat vind ik af en toe lastig. Maar je kan het ook lezen als het verhaal van een man die op een roerig leven terug kijkt. Dat is een mooi verhaal, wel wat fragmentarisch verteld, maar dat stoort niet. De kleermaker laat over zichzelf niet veel los, hij registreert wat er om hem heen gebeurt met scherpe blik. Zo krijg je een heel aardig beeld.
Voor wie de betekenis van de Ambonese woorden wil kennen, is er een woordenlijst achterin.

ISBN 9062655920 | Ingenaaid | 168 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | 2008

© Marjo, mei 2008

Lees de reacties op het forum en/of reageer: