Tobias Hill
Categorie: Recensies Volwassenen
Dat het goed komt
Als de Tweede Wereldoorlog voorbij is, blijven ook de geallieerde overwinnaars met een kater achter. In Londen zijn letterlijk gaten gevallen door de bombardementen, en de Londenaren moeten maar zien hoe ze hun leven weer op route krijgen. Werd hen een beter leven beloofd?
Het ziet er in 1948 nog niet naar uit dat die belofte ooit waargemaakt zal worden. Zeker niet voor de bewoners van Columbia Buildings aan Columbia Road. De buurt is kapot, er is een krater, er is een ‘lange puinstrook’, waar kinderen graag spelen. Zo ook de meisjes Floss en Iris, die wachten op een spook.
Pas veel later zullen ze beseffen dat wat zij zagen, dat hetgeen waar ze voor wegrenden geen spook was. Floss en Iris zijn de dochters van Mary en Michael Lockhart. Michael is een sjacheraar die van plan is het te gaan maken. Zowel hij als zijn vrouw hebben het niet op die buitenlanders die in hun straat wonen. Ze willen niet dat hun dochters spelen met Jem, zoon van de uit Jamaica afkomstige Bernadette en en Clarence Malcolm. Maar de kinderen trekken zich er niets van aan. En nemen ook de vreemde jongen in hun groepje op, die ‘aan komt lopen’ bij het joodse echtpaar Dora en Solly bij. De laatste is horlogemaker, tijdens de oorlog heeft hij in een interneringskamp gezeten. Hij is zijn droom kwijt, net als Dora haar familie in Dantzig (Gdansk) kwijt is en weet dat ze nooit kinderen zal krijgen. In haar huist een groot verdriet. Kan de jongen die niet weet wie hij is, en Pond genoemd wordt, dat vullen?
Drie gezinnen, ieder met hun eigen leven, met hun eigen dromen, verweven met elkaar door de kinderen en wat losse contacten onderling.
Naarmate het leven beter wordt, en als de kinderen opgroeien, verliezen ze elkaar uit het oog. Ook een ongeluk is daar debet aan, dat veroorzaakt is door Michael, en het leven van de Malcolms totaal verwoest.
‘Botsingen’ heet het tweede deel. Het is 1968. De revoluties elders in Europa hebben nauwelijks invloed op het leven in Londen. Michael en Mary hebben het financieel goed, maar hun dochter, die zich nu Florence noemt, wil geen contact meer met hen. Als zij en Jem elkaar onverwacht tegenkomen ontwikkelt zich een romance. Er broeide altijd al iets tussen hen, zoals dat ook tussen Pond en Iris het geval was. Maar Pond is verdwenen. Gewoon op een dag vertrokken en niet meer teruggekomen. Iris trouwde met een ander, maar Dora heeft de hoop nooit opgegeven. Hij zal de weg wel terug vinden. Ooit.
Maar dan komt de dreiging dichterbij: hun huizencomplex moet tegen de grond. Het is vervallen, onveilig. Maar als Dora weg moet, kan Pond haar nooit meer vinden!!
Hulp komt uit een onverwachte hoek en zet de levens van de drie families weer op hun kop.
In dit tweede deel speelt ook de zus van Jem een grote rol. Als een voorbeeld is zij: als het gaat om dromen waar maken, om te krijgen wat je beloofd is, moet je zelf actie ondernemen.
Het leven is nu eenmaal zoals het komt. Zoals de oorlog gekomen is, en weer voorbij was.
Drie families proberen ondanks de tegenslagen hun leven weer op te bouwen en doen dat ieder op een eigen manier. Hunkeren naar het verleden – de goeie ouwe tijd – heeft geen zin. Het is weg, je moet tevreden zijn met de kansen die je nu krijgt.
Het leven is als een gebouwencomplex: je moet het koesteren, onderhouden, en vernieuwen.
En nee, je hebt dat niet altijd zelf in de hand, maar jouw keuzes blijven jouw keuzes.
Dat is wat er beloofd is. Dat is waar je mee moet leven, of het goed komt of niet.
De keuze van Tobias Hill om dit zinderende verhaal te schrijven over drie erg verschillende families, en daarmee tegelijk te vertellen over de wederopbouw van Londen is een hele goede geweest. Het is een prachtige roman, waarin de lezer meeloopt door een gehavend Londen.
Tobias Hill (1970,London) heeft mij al eerder overtuigd van zijn schrijverschap. ‘Het verborgene’, ‘Ondergronds’, prachtige romans.
ISBN 9789046816201 | Hardcover | 350 pagina's | Nieuw Amsterdam | mei 2014
Vertaald uit het Engels door Gerda Baardman en Wim Scherpenisse
© Marjo, 15 juli 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Dat het goed komt
Het eerste deel speelt zich af in in het Engeland van vlak na de oorlog en toont ons het leven van drie gezinnen die in een bouwvallig wooncomplex wonen, de Colombia Buildings, in Londen.
We maken kennis met het Joodse kinderloze echtpaar Dora en Solly Lazerus. Solly is horlogemaker. Zij zijn in Polen al hun familie kwijtgeraakt maar diep in Dora's hart is er nog steeds die hoop dat er ergens toch nog iemand in leven is. Ze vraagt, eigenlijk tegen beter weten in, aan een zeeman haar oude straat in Dantzig te bezoeken, daar eens rond te vragen. Zijn speurtocht levert weinig op...
De kinderloosheid is voor beiden een onuitgesproken verdriet. Het is dan ook niet meer dan logisch dat zij Pond, een weesjongen die in een hol onder een huis woonde, adopteren. De gereserveerde, zwijgzame jongen kan en wil zich door de oorlog niet meer aan iemand hechten en verdwijnt op gegeven moment ook weer, ondanks de liefde die hij voelt voor de twee mensen. Weer raken Solly en Dora een geliefd persoon kwijt.
Verder is er de uit Jamaica afkomstige Clarence Malcolm, de bananenkoning, zoals hij door zijn omgeving genoemd wordt. Hij verkoopt bananen op de markt en is nog steeds zwaar verliefd op zijn mooie vrouw Bernadette. Ze hebben samen een zoon Jem. Bernadette verwacht hun tweede kind.
Als laatste zijn er Michael en Mary Lockhart met hun kinderen Floss en Iris. Michael is de louche handelaar die alles en niets verkoopt op de markt.
Het leven van de drie gezinnen is onwillekeurig met elkaar verweven. Bernadette kan goed met Dora opschieten, beide vrouwen hebben een vorm van heimwee wat ze in elkaar herkend hebben. De altijd stralende Bernadette is de tegenhanger van de constant min of meer bedrukte Dora. Solly schaakt tot zijn genoegen met Clarence. Natuurlijk trekt Clarence op zijn beurt met mede marktkoopman Michael op.
De kinderen hebben elkaar ook gevonden en vooral de mysterieuze Pond heeft op de anderen een magnetische aantrekkingskracht. Maar dan is er die fatale dag, om aan de politie te ontsnappen rijdt Michael te hard en rijdt daardoor Bernadette omver. Zij overleeft het ongeluk niet. Haar ongeboren kind, een meisje, wel.
Dan volgt deel twee met een sprong in de tijd. We volgen nu de kinderen.
Jem en zijn zusje Sybil groeiden op met een gebroken vader, hij is het ongeluk nooit meer te boven gekomen.
Pond heeft op zijn manier een draai in zijn leven gevonden, bewust zonder Dora en Solly.
Maar Dora blijft hoop op zijn terugkeer houden. En dan komt het bericht dat het wooncomplex afgebroken zal worden en Dora wil niet weg, stel dat Pond hen zal zoeken... Het is Michael, de man die haar vriendin Bernadette doodreed, die haar helpt, zelfs meer doet dan dat...
Op zich is het een bijzonder verhaal. Vooral het eerste deel geeft de sfeer van een naoorlogs Engeland goed weer. Iedereen is bezig een nieuw leven op te bouwen, de handel begint weer ondanks dat nog veel niet te koop is. Iedereen moet roeien met de riemen die ze hebben.
De personages zijn, op twee na, in mijn ogen niet zo uitgewerkt dat ze voor je gaan leven. Ze worden besproken en je leest hoe hun leven verloopt maar echt uitgesproken karakters worden het niet.
Deel twee blijft minder hangen dan deel een, het is oppervlakkiger ondanks de verrassende wending in het verhaal.
De twee die wel interessant zijn en in het oog springen, zijn Dora en Pond. Solly blijft, net als de rest vrij vaag, iemand op de achtergrond. Pond, gaat zijn eigen weg, de dood van Bernadette is hem altijd bijgebleven. Dat is ook de oorzaak van zijn uiteindelijk heel aparte, verrassende beslissing. Een beslissing die voor enkele van de kinderen voor een ommekeer en een goede plek in hun leven zorgt. Je kunt je inleven in Pond, je snapt zijn doen en laten maar toch blijft hij iets mysterieus houden, blijft hij fascinerend.
Dora is minstens zo verrassend als Pond. Het is denkelijk niet voor niets dat zij zich aangetrokken voelde tot het kind. Hij en zij waren alles kwijt en dat heeft hen getekend. Mogelijk herkende zij dat in elkaar. Het maakt dat zij dingen doen die voor anderen vreemd over kunnen komen. Maar zij kunnen niet anders, moeten zo handelen.
Dankzij deze twee personages vind ik het uiteindelijk toch een boeiend boek. Maar de overige personages zijn helaas geen karakters die je bijblijven en dat is jammer, er had meer in dit verhaal kunnen zitten.
ISBN 9789046816201 | Hardcover | 350 pagina's | Nieuw Amsterdam | mei 2014
Vertaald door Gerda Baardman en Wim Scherpenisse
© Dettie, 09 juli 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Het verborgene
Er zijn veel geheimen in dit boek, veel is verborgen. Jammer dat in het Nederlands de keuze gemaakt moet worden voor het lidwoord, de Engelse titel is meer omvattend en doet het boek meer recht. Soit.
Het verhaal gaat over Benjamin -Ben- (zijn naam is ook deels verborgen) die na een mislukte relatie naar Griekenland vlucht. Hij erkent zijn schuld, hij heeft zijn vrouw Emine bedrogen op een niet alledaagse manier. In de wetenschap dat zij geen kind wilde maar ook geen abortus zou willen plegen heeft hij haar bezwangerd. Het kost hem niet alleen zijn huwelijk, hij zal ook niet de vader kunnen zijn die hij wilde zijn. Bovendien krijgt zijn eigenwaarde een flinke knauw, wanneer het tot hem doordringt dat hij deze ondoordachte daad hem zijn verdere leven zal achtervolgen.
Zijn vlucht naar Athene onder het mom van een gastleraarschap brengt geen rust. Hij moet gaan werken in een restaurant in een voorstad van Athene, niet alleen om de kost te verdienen maar ook om zich onder te kunnen dompelen in een drukke baan, in lange dagen om zijn gedachten op orde te krijgen, of juist alles te vergeten.
'de lange werkuren waren slopend, maar ze hadden een ritme waarin hij werd opgenomen als hij er het minst bij nadacht, een patroon van bezigheden die al zijn aandacht in beslag nam, een choreografische gevoel voor degenen rondom hem, een groepsmentaliteit, waardoor hij soms opkeek als hij een stuk vlees had omgedraaid, en tot zijn verbazing ontdekte dat het een paar uur later was, dat de zon was ondergegaan en het buiten schemerig was geworden.'
Tot op een dag Eberhard Sauer in het restaurant zit. Sauer, die hem verbond en weer opnieuw verbindt met Emine. Ze studeerden samen in Oxford archeologie, en deelden een passie voor Sparta. Als Ben ontdekt dat Sauer naar een opgraving aldaar onderweg is, wil hij er ook heen. Sauer wil hem daar duidelijk niet, maar via een omweg komt Ben er toch. Hij heeft intussen besloten er een proefschrift over te schrijven, als excuus voor zijn afwezigheid en tegelijk om een terugkeer naar Oxford te rechtvaardigen. Eenmaal op de site heeft hij de indruk dat er iets gaande is wat hem ontgaat. Er heerst een vreemde sfeer, en hij voelt zich buitengesloten, ook al behandelen de anderen hem vriendelijk. Misschien zou hij het hebben laten gaan als hij zich niet sterker had gevoeld, nu hij weer met zijn vak bezig is. De moeite die hij er voor moet doen had hem moeten waarschuwen, zoals een van de Griekse medewerkers hem waarschuwt. 'Ze spelen Spartaantje met hun geheimen en hun belachelijke diefstallen en jachtpartijen.' Maar hij wil het weten. Wat is er verborgen? Wat betekenen de woorden die hij opvangt die duidelijk niet voor hem bestemd waren? En vooral: hij wil erbij horen.
Over Sparta is over het algemeen weinig bekend. Opgravingen leveren nauwelijks iets op, er zijn alleen de geschriften. Die vertellen over een maatschappij die haast onbestaanbaar lijkt. Sparta staat voor oorlog. Oorlog houdt in dat er geschikte mannen moeten zijn om te vechten, maar ook een soort spionnen.
''De verborgenen' waren jongemannen, die gekozen werden vanwege hun sluwheid en behoedzaamheid. Hun geestelijke vermogens. Dat weerspiegelde de aard van de Verborgenen, die geen militaire macht vormden, behalve in het uiterste geval; veeleer waren ze primair een werktuig van intriges en dreiging.'
Het zijn natuurlijk deze Verborgenen die worden bedoeld in de titel, maar er is veel meer: er is het geheim van Ben; het geheim van de gravers en nog heel veel kleine verwijzingen naar iets wat verborgen is. 'Het verborgene' heeft niet alleen het woord in de titel gemeen (in het Engels dus niet!) waardoor de lezer snel een link legt met 'De verborgen geschiedenis', in beide boeken is sprake van klassiek geschoolden en een band met Griekenland. Ook het groepsverband versus de eenling is gelijk, maar verder vertelt Tobias Hill een totaal ander verhaal. Een boeiend en spannend verhaal, dat meteen uitnodigt tot herlezen. Want als de dramatische ontknoping duidelijk wordt, besef je als lezer veel kleinere aanwijzingen gemist te hebben. Dit boek, dat een roman genoemd wordt op de flap, is een literaire thriller pur sang.
Een fantastisch boek, waar ik nog veel meer over kan zeggen.
ISBN 9789089530271 | Paperback | 383 pagina's | Uitgeverij Ailantus | februari 2010
The hidden vertaald door Gerda Baardman en Wim Scherpenisse
© Marjo, 05 april 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Het verborgene
Tobias Hill
Lang, zeker zo'n driekwart van het boek, heb ik me afgevraagd waar de vergelijking met The secret history (De verborgen geschiedenis) van Donna Tartt, die op de achterflap gemaakt wordt, toch vandaan kwam. De vergelijking met The Magus (De magiër) van John Fowles, die in dezelfde aanbeveling gemaakt wordt, ligt veel meer voor de hand.
Ben is archeoloog op de universiteit van Oxford en besluit een paar maanden verlof op te nemen om zijn scheiding te verwerken. Hij is van plan om die maanden door te brengen in Griekenland en daar te werken aan zijn thesis over Sparta. Aangezien hij niet veel geld heeft, moet hij die maanden ook werken. Hij doet dat in een 'restaurant' waar voornamelijk gegrild vlees wordt geserveerd, gelegen in een buitenwijk met de prachtige naam Metamorphosis. Hij ontmoet daar na verloop van tijd een bekende uit Oxford: Eberhard Sauer. Die blijkt te werken bij een opgraving in Sparta. Ben is natuurlijk direct geïnteresseerd en vraagt of er nog plaats is om mee te doen. Eberhard ontkent dit zeer beslist.
Ben laat zich daar echter niet door afschepen en informeert via andere wegen naar de mogelijkheid om zich aan te sluiten bij die opgraving. Er blijkt wel plaats te zijn en hij is zelfs zeer welkom met zijn Oxfordachtergrond. Hij reist af naar Sparta en gaat deelnemen aan de afgraving. Naast Eberhard zijn er nog een heel aantal mensen uit verschillende delen van de wereld, die daar aan het graven zijn. Ze vormen echter niet één groep. Er is o.a. een groepje dat zich rond Eberhard heeft verzameld, dat zich van de anderen heeft afgescheiden. Het zijn vooral deze mensen die Ben in het begin opzichtig negeren en duidelijk laten blijken zijn aanwezigheid niet op prijs te stellen. Na verloop van tijd wordt hij echter voorzichtig tot die cirkel toegelaten en mag hij deelnemen aan hun uitstapjes. Uiteindelijk wordt hij helemaal door hen opgenomen en maken zij hem deelgenoot van het geheim en de redenen van hun 'genootschap'.
Ondanks dat hij is opgenomen in de groep en inmiddels op de hoogte is van hun plannen, blijft Ben voornamelijk toeschouwer en wordt hij niet 100% door hen vertrouwd. Uiteindelijk leiden de gebeurtenissen ertoe dat Ben, zonder het te beseffen, gedwongen is een actieve rol te spelen in het complot van de groep. Hij voert een gruwelijke taak uit, maar komt daar pas (te) laat achter.
Eigenlijk is het jammer dat op de achterflap van het boek al de vergelijking met The secret history en The Magus wordt gemeld. Als je die boeken gelezen hebt, dan zijn de gebeurtenissen, zeker vanaf het moment dat Ben deel gaat uitmaken van de groep, niet erg verrassend meer. Niet omdat je weet wat er gaat gebeuren, maar omdat je weet dat er iets gaat gebeuren. Desondanks is The hidden spannend genoeg en zo mooi geschreven, dat het zeker de moeite waard is om te lezen, al was het alleen maar om de pagina's die gewijd zijn aan de thesis over Sparta, waar Ben aan werkt. Want zo weinig als er over de Spartaanse samenleving rond de tiende eeuw voor Christus bekend is, dat wat erover bekend is, is uitermate boeiend en - misschien is dat wel de grootste kracht van dit boek - angstaanjagend herkenbaar. Ook of misschien moet ik zeggen, zeker nu.
Engelse uitvoering
ISBN 9780571241514 | Paperback | 0 pagina's | Uitgeverij Faber & Faber | augustus 2009
© Ellen IJzerman, 04 april 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer: