Timur Vermes

Toon alleen recensies op Leestafel van Timur Vermes in de categorie:
Timur Vermes op internet:
  Categorie: Recensies Volwassenen

Daar is hij weer Daar is hij weer


Hitler ontwaakt op een grasveld in het Berlijn van de 21-ste eeuw. Er is geen verklaring waarom dit gebeurd is, maar zelf ziet hij het maar als een teken dat Duitsland juist hem nodig heeft.

Natuurlijk is de nieuwe maatschappij wel verwarrend voor hem, maar hij weet zich vrij goed aan te passen. Een kioskhouder ziet hoe hij sprekend op Adolf Hitler lijkt en brengt hem in contact met mensen van een televisie-station. Die zijn onder de indruk van zijn 'imitatie' van Hitler en laten hem optreden in de show van Ali Wizgür (vraag mij niet of deze persoon werkelijk bestaat), een komiek die harde grappen over buitenlanders maakt. Z'n optreden wordt een succes, hoewel Ali Wizgür zich behoorlijk ongemakkelijk voelt, als Hitler, na een verhaal van Wizgür opmerkt dat hij zich bij de vorige spreker aansluit.

Adolf Hitler krijgt een eigen show, waarmee hij zeer bekend wordt. Iedereen is vreselijk enthousiast en de enige negatieve reacties komen juist uit de extreem-rechtse hoek, die het gevoel hebben dat hij hun idool belachelijk maakt. Op een gegeven moment geeft de secretaresse van Hitler aan dat ze liever niet meer voor hem wil werken, omdat haar grootmoeder daar bezwaren tegen heeft. Zij ziet namelijk dat Adolf Hitler exact dezelfde dingen zegt, die hij ook voor en in de Tweede Wereldoorlog heeft gezegd en dat het dus helemaal geen grap is. Zij heeft een deel van haar familie in een concentratiekamp verloren, omdat het Joden waren.

Tegen het eind van het boek wordt Hitler door een paar neonazi's in elkaar geslagen en hij eindigt in het ziekenhuis. Daar hij geen aangifte wil doen, omdat hij dat als een teken van zwakheid ziet en hij van mening is dat er gewoon een knokploeg op deze heren moet worden afgestuurd, wordt hij door alle mogelijke partijen als een soort held beschouwd. Ofwel men ziet in hem een voorbeeld van geweld tegen ouderen, of men ziet in hem vergevingsgezindheid en de wens tot een vreedzame oplossing, terwijl de Piratenpartij in zijn reactie een afkeer van een sterke overheid ziet.

Ik vond het een goed boek. Het uitgangspunt zou je misschien als ongeloofwaardig kunnen zien, maar het is op een dusdanige manier geschreven dat ik zonder problemen mee kon gaan in het verhaal. Wat er verder gebeurt in het verhaal is in zekere zin wel realistisch. Er duikt dus iemand op, die sprekend op Adolf Hitler lijkt (omdat het Adolf Hitler is) en iedereen ziet hem als een geweldige acteur, die werkelijk helemaal opgaat in z'n rol als Adolf Hitler. Zijn uitspraken zijn zo grof, dat bijna iedereen (behalve dus die grootmoeder die de oorlog echt heeft meegemaakt) er van uit gaat dat het satire is. Dat is in feite misschien het beangstigende, dat iedereen denkt dat hij een karikatuur is. Dat is dan ook de reden dat neonazi's hem als een belediging zien.

Zo las ik vandaag een interview met Martijn de Koning, waarin je eigenlijk een soort voorbeeld hiervan krijgt, als hij opmerkt: "Op de Gouden Koets van de koning staan ook afbeeldingen van de slavernij. Denken jullie dat de lieve koning daarin rond zou durven rijden als slavernij slecht zou zijn? Natuurlijk niet."
Dat was dus als satire bedoeld en zo zal het over het algemeen ook wel worden opgevat. Dit gebeurt dus ook met de uitspraken die Adolf Hitler in het boek doet. Hij heeft het bijvoorbeeld over de Jodenvervolging, die hij dus goedpraat door er op te wijzen dat iedereen misschien wel een Jood kent die niet gevaarlijk is, maar dat het algemeen belang nu eenmaal gebaat is bij het uitroeien van de Joden en dat daar dus niet van af moet worden geweken. Hij vergelijkt het met het aanleggen van een snelweg, die misschien ook over het land van een arme boer gaat, die dan moet wijken. Voorts wordt het een en ander verdedigd door te zeggen dat hij door het Duitse volk gekozen is en dat men dus niet alles schuld bij hem neer kan leggen.
Hitler is walgelijk, maar het enge is dat iedereen denkt dat hij het niet zo bedoelt...


ISBN 9789085426271 | Paperback | 320 pagina's | De Bezige Bij | september 2014
Vertaald door Liesbeth van Nes

© Renate, 07 december 2014


Lees de reacties op het forum en/of reageer: