Thomas Heerma van Voss
Categorie: Recensies Volwassenen
De allestafel
'Al ruim vijftien minuten houdt Mark Oldings drie paar sokken in zijn handen.'
Later besef je dat er nog veel meer in die zin zit dan je bij de eerste lezing kunt weten. De hoofdpersoon wordt namelijk op twee manieren aangeduid. Met gewoon Mark, of met zijn volledige naam. Wat het precies is waar de man last van heeft - of eigenlijk heeft hij er geen last van, alleen zijn omgeving zit er mee - dat wordt in het boek niet uitgelegd, maar hij is niet echt normaal, in de zin sociaal aangepast.
Als Mark leeft hij een ogenschijnlijk normaal leven: hij woont samen met Yvonne, hij schrijft muziekrecensies over hiphop-cd's en probeert een roman te schrijven. En een verjaardag te vieren. Als Mark Oldings is hij de jager, hij zoekt een prooi, besluipt hem en handelt dan. Zo koopt hij zijn sokken, nadat Yvonne hem gezegd heeft dat hij eens volwassen moet worden. Dat zit hem blijkbaar in de sokken. Hij begrijpt dat niet, maar vooruit, als zij dat nou wil. Hij doet zijn best om zich te gedragen zoals de buitenwereld dat van hem verlangt, maar het kost hem steeds meer moeite. Hij wordt steeds meer een controlfreak, sluit zich meer en meer af, zonder dat zelf te beseffen. Een variatie op de hel: dat zijn de anderen.
Als hij hoort dat Yvonne twijfelt, neemt hij zijn toevlucht tot lijstjes. Als hij nu maar de punten die hij daar opgeschreven heeft aanhoudt en uitvoert, dan moet het goed gaan. Want hij wil niet dat ze hem verlaat.
´Mark slikt. Hij mag geen emoties tonen. De lach mag niet winnen van de traan, maar het verdriet zal ook zeker niet winnen van het geluk. Neutraal, dat moet hij blijven, neutraal is de beste keuze.´
En dan is er nog de tafel, misschien wel het begin van het einde. Een van de weinige dingen die Yvonne mee heeft genomen toen ze bij hem introk. De tafel waar aan wordt gewerkt, gelezen, gegeten, gezeten, en waarvan Mark de lades keurig opgeruimd houdt.
'Zo heeft hij maanden moeten wennen aan de allestafel, een probleem dat hij oploste door wekenlang voor de tafel te gaan zitten en hem constant aan te staren. Het was een hypnotiserend gevecht geweest tussen hem en de tafel, waarbij hij uiteindelijk het meeste geduld opbracht. Hij versloeg de vijand, het ongemak verdween en sindsdien beschouwt hij de tafel net als Yvonne doet, als een naast familielid.'
Ergens weet hij wel dat hij niet is zoals anderen. Maar hij keert de zaken om: hij snapt niet waarom die buitenwereld, zijnde Yvonne, zijn vader en af en toe een toevallige persoon, niet kan begrijpen wat hij wil. 'Waarom snapt ze dat nou niet' is een verzuchting die we vaak tegenkomen.
'Hij wil nog zeggen dat zij juist degene is die moet denken, dat het allemaal goed komt als ze allebei hun verstand gebruiken. Maar in plaats daarvan vult hij opnieuw zijn glas met water.'
Yvonne wordt steeds wanhopiger, zij kan niet meer tot Mark doordringen en ze zet hem voor een ultimatum. Hij doet zijn best en vraagt haar naar wat ze zoal gedaan heeft de hele dag. Maar op dat moment is hij niet Mark, maar Mark Oldings. Er gebeuren dingen waardoor hij zich steeds meer vast moet houden aan Mark Oldings.
'Mark Oldings legt de toekomst niet in handen van een papiertje, nee, hij legt zijn toekomst honderd procent in handen van zichzelf.´
Het is een glijdende schaal. Het kan niet goed blijven gaan. De climax is net als de beginzin meesterlijk. Onverwacht, schokkend, en eigenlijk onontkoombaar. Laten we deze schrijver, en dan bedoel ik niet Mark Oldings, goed in de gaten houden!
ISBN 9789045702773 | Paperback | 142 pagina's | Uitgeverij Augustus | oktober 2009
© Marjo, 23 augustus 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De allestafel
1. Hogere productiviteit recensies;
2. interesse in haar werk tonen;
3. elke ochtend om negen uur opstaan;
4. een roman schrijven;
5. elke dag zwarte sokken dragen;
6. een baan zoeken.
Aanvankelijk gaat alles goed en kan hij met een zeker gevoel van voldaanheid plusjes zetten naast de eerste punten. Algauw moet hij echter die eerste plus vervangen door een min. En dan gaat het pas goed mis.
Waar je in het begin nog welwillend glimlacht om de idiote nauwkeurigheid waarmee Oldings het leven aanpakt, ga je na een tijdje schuiven op je stoel. Er hangt dreiging in de lucht, het vreemde karaktertrekje wordt een neurotische aandoening en je ziet zo dat het met dit personage helemaal de verkeerde kant opgaat. Nergens een noodrem te bespeuren. De scherpe formuleringen, de staccato schrijfstijl en de humor die vlijmscherpe kantjes krijgt maken van dit boek een knap debuut.
ISBN 9789045702773 | Paperback | 143 pagina's | Uitgeverij Augustus | oktober 2009
© Elvira, 11 februari 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De allestafel
1. Hogere productiviteit recensies;
2. interesse in haar werk tonen;
3. elke ochtend om negen uur opstaan;
4. een roman schrijven;
5. elke dag zwarte sokken dragen;
6. een baan zoeken.
In een razend tempo produceert hij recensies totdat hij ontslagen wordt... Zijn mening wijkt teveel af van de gangbare mening. Ook daar begrijpen ze niet hoe bijzonder hij is! Zijn vriendin weet dat hij geen interesse in haar werk heeft en reageert licht geïrriteerd op zijn vragen.
Mark werkt zijn lijstje verder af maar in plaats van achter elk doel een vinkje te kunnen zetten als zijnde gehaald moet hij steeds vaker een minteken plaatsen...
Sommige situaties zijn vrij komisch. Bijvoorbeeld de zwarte sokken die hij koopt (hij draagt altijd witte) na eindeloos te hebben staan dubben of hij het wel of niet zal doen. Je ziet hem in de winkel staan met alle sokken. Ook zijn verjaardag is bijzonder al kunnen zijn vader en vriendin er niet om lachen. Maar langzamerhand wordt het verhaal dwingender, benauwender. Het bezoek bij een vriendin van Yvonne waar hij feitelijk uitgelachen wordt, is al heel wat minder komisch.
Door kleine fragmenten die Mark opvangt, telefoongesprekken die Yvonne voert bijvoorbeeld, weet je dat Yvonne door heeft dat het niet goed gaat met Mark, maar Mark betrekt wat hij hoort niet op zichzelf. Ook als ronduit tegen hem gezegd wordt dat hij gek is, weigert hij dat te erkennen. Niet hij maar de rest van de wereld is gek! Mark blijft optimistisch, hij kan haar en iedereen redden.
Eigenlijk voelt Mark zich het best in zijn appartement en bij de snackbar van Mo. Als hij deze laatste gesloten aantreft met het bord 'Te koop' voor de deur slaat de bodem onder hem vandaan.
En dat Yvonne hem daarna ook al niet snapt is iets wat hij moeilijk kan bevatten... of is ze nu werkelijk zo dom?
‘Maar ze hoeft niets te vrezen, bedacht hij, want hij zal haar helpen, hij laat haar niet vallen en wordt niet boos. Een vader straft zijn dyslectische dochter ook niet als ze voor de zoveelste keer een taalfout maakt.’
De lezer kent de gedachten van Mark en die zijn in feite niet eens zo bizar als je het vanuit zijn gezichtspunt bekijkt. Toch is duidelijk dat alles wat hij doet erg dwangmatig is. Zolang er maar controle is dan is het goed, maar helaas voor Mark, mensen doen niet wat hij wil, ook al bedoelt hij het nog zo goed. Het eind kan zo uit een boek voor volwassenen van Roald Dahl komen, het heeft net zo'n bizarre, verrassende wending.
Al met al een opmerkelijk boek met een bijzonder hoofdpersoon, dit belooft wat voor de toekomst!
ISBN 9789045702773 | Paperback | 143 pagina's | Uitgeverij Augustus | oktober 2009
© Dettie, 13 februari 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer: