Thijs de Boer

Toon alleen recensies op Leestafel van Thijs de Boer in de categorie:
Thijs de Boer op internet:

  Categorie: Recensies Volwassenen

Vogels die vlees eten Vogels die vlees eten


Een tiental verhalen over gewone mensen. Oftewel: stukjes uit het leven van gewone mensen.
Het leven zoals beschreven in deze verhalen kan heel herkenbaar zijn, zonder dat je het zelf hebt hoeven meemaken. Het gaat om heel 'gewone' situaties, al is het gelukkig voor de meeste lezers niet zo gewoon is om verslaafd te zijn, of om een suïcidale vader te hebben. Maar de hoofdpersonen kunnen geen van allen omgaan met de gebeurtenissen in hun leven. Ze zoeken een weg, en vinden die niet. Zelfs niet met professionele hulp. Ze lopen rondjes, zoals in het eerste verhaal, of ze houden er mee op.

In het eerste verhaal vertelt Thijs de Boer over een man die in een inrichting zit. Waarom weten we niet, maar niet alleen is hij de weg kwijt, hij wil het ook niet opnieuw proberen. Hij loopt in de gangen 'die rond lopen omdat geen van de verplegers de hele tijd aan het einde van de gang wilde staan om uit te leggen aan al die oude mensen dat dit het einde is.'
Zo is in zijn ogen het leven: we lopen rondjes en er komt geen einde aan. Uitzichtloos is zijn lot.
De kracht van dit verhaal zit in het fragmentarische, en in de herhalingen, het steeds weer 'ze 'vragen je, 'ze zei', 'in dit gebouw vragen ze je'. Het verhaal begint en eindigt met een opmerking over het gebouw, ook een rondje dus.

'In dit gebouw vragen ze je: 'Zou je nu, in dezelfde situatie, weer hetzelfde doen?' En elke keer lieg ik niet en zeg ik 'ja'. En daarna blijfik hier.' 

In 'sneeuw' verdwijnt het zusje bij het verstoppertje spelen. Natuurlijk wordt naar haar gezocht, maar de jongen blijft daarbuiten en verwerkt het verlies op een eigen kinderlijke manier.

'De jongen was zijn zusje kwijt. En daarna stopte de moeder met ontbijt maken.'


Een sterk begin. Wat is er gebeurd? Je moèt wel verder lezen. En dan beleef je de tragiek.
Diezelfde tragiek zit ook in het verhaal 'ratten'. In 'Sylvia 'is ook tragiek aanwezig, maar van een heel andere aard. Het gaat over een man die niet in staat is lief te hebben. Je voelt tussen de regels door het verlangen van de man om te kunnen zijn als anderen, maar het lukt hem niet. Zo is in 'Ketamine' en in 'Schoon' de hoofdpersoon ook niet in staat om een normaal leven te leiden.

Helaas is het zo dat zo gauw Thijs de Boer zijn verhalen gaat uitspinnen, de lezer de concentratie verliest. Als het evenwel gaat om momentopnames van getekende, betreurenswaardige mensen dan doet zo'n verhaal je iets. 'Sneeuw' en Ratten' zijn daarin het sterkst. Ze zijn kort en krachtig, roepen emoties op. Is het omdat het over kinderen gaat? Is het een onschuld die er uit spreekt, die in andere verhalen ontbreekt?  Kortom: zes aardige verhalen, twee minder geslaagde en twee krachtige.
Aardige score?

'Daarna begin ik met schrijven. Mijn eerste verhaal. Een grafrede voor mijn vader.
Ik schrijf: 'Lieve mensen, lieve papa.'
Ik schrijf: 'Papa, bedankt dat je er altijd voor me was als ik je nodig had.'
Ik schrijf: 'Bedankt Papa. Voor je liefde in al die jaren.'
Het is moeilijk niet te liegen tijdens een begrafenis.
Mijn eerste fictie.'


ISBN 789046807149P | Paperback | 143 pagina's | Nieuw Amsterdam | april 2010

© Marjo, 31 mei 2010


Lees de reacties op het forum en/of reageer:

 

Vogels die vlees eten Vogels die vlees eten


Gerard Reve schrijft in brieven naar Simon Carmiggelt over zijn worsteling met fragmenten van zijn boeken. Hoe kan hij de dingen die hij wil schrijven zo brengen dat zijn lezers het begrijpen zonder dat ze er aanstoot aan nemen. Die worsteling keert steeds weer terug en na lang nadenken en schrappen en opnieuw schrijven kon hij eindelijk een halve bladzijde geproduceerd hebben. Reve hield erg rekening met zijn lezers. Kon hij dingen wel schrijven? Kon hij dingen wel benoemen? Toentertijd ging het over zijn homoseksualiteit dat nog niet of nauwelijks bespreekbaar was. Maar ik begon nietsvermoedend deze verhalenbundel te lezen en nu ik het uit heb denk ik had deze schrijver maar iets van Reve gehad. Waarom ik dat denk?

Op de flaptekst staat:

Met Thijs de Boer leert de Nederlandse literatuur een nieuwe stem kennen. Een stem die snijdt, maar waar je naar móét luisteren.
De tien verhalen in 'Vogels die vlees eten' gaan over mensen die de zwaarte van het leven maar nauwelijks aankunnen: zoons en vaders, broers, geliefden en gekken. En hoe ze in hun onmacht vaak op nog slechtere plekken terechtkomen dan waar ze begonnen. In werelden die in eerste instantie veilig ver van de onze lijken te liggen maar die uiteindelijk toch meer dan herkenbaar zijn.
In een bondige, eerlijke en vaak rauwe stijl vertelt De Boer je de waarheid, hij laat je lachen en breekt vervolgens je hart. En uiteindelijk kun je als lezer niets anders doen dan de personages vergeven, omdat ze even zwak en sterk zijn als wij allemaal."


De Boer liet mij niet lachen en hij brak mijn hart niet, wat Reve wel wist te bereiken, hoewel Reve ook intens trieste en akelige dingen kon vertellen. Ik heb geen humor gezien in deze verhalen. Persoonlijk vind ik de verhalen ongekend beklemmend en akelig, ik kon sommige nauwelijks verder lezen. Dat zal komen omdat ik mij altijd verplaats in de personages, dat ik bijna de personages en hun omgeving zie en wat ik zag was niet prettig. Als zoals de flaptekst zegt De Boer de waarheid vertelt dan is het met ons droef gesteld. Dan lopen er veel mensen met een zieke geest rond. Natuurlijk denken we allemaal wel eens dingen die je niet snel aan een ander zal vertellen. Maar in dit boek komen gedachten voor die ik moeilijk te verteren vind.

Het beginverhaal  Loopdrang is beklemmend maar nog te 'verteren'. Iemand is kennelijk opgenomen in een psychiatrisch ziekenhuis, een voormalig huis voor demente bejaarden. Alle gangen lopen rond zodat de bejaarden eindeloos door konden lopen.

‘En hier ben ik, tussen al deze gekken. En het enige wat we allemaal met elkaar gemeen hebben, is dat we willen vergeten.’


Het niet bij name genoemde personage vertelt wat voor vragen aan hem gesteld worden door het verplegend personeel of de psychiater. Dit verhaal kan nog, je neemt aan dat het om iemand gaat die geestelijk ziek is, niet prettig om te lezen maar toch...

Er volgen meer verhalen en die worden hoe langer hoe erger. Ik kon af en toe nauwelijks verder lezen om dezelfde reden waarom ik geen thrillers lees. De gedachten in de personages hun hoofd zijn te bizar, te akelig. Ik vroeg me af of ik dit wel wilde lezen en ook waarom dit geschreven wordt. Wat wil een schrijver bereiken hiermee? Wil hij laten zien dat iedereen 'gek' is? Is het leven zelf nog niet bizar genoeg?
Er is een verhaal waarin het personage de vormen van zelfmoord van zijn vader beschrijft en begrafenisredes schrijft. Uiteindelijk geeft hij die redes aan zijn vader. Op zich een apart idee maar het is de beklemmende manier waarop het allemaal beschreven wordt...

Goede literatuur choqueert wordt wel gezegd, dit boek choqueerde mij.
Ik weet niet wat ik met dit boek aan moet, noem mij een watje, maar ik vond het inhoudelijk erg nare verhalen. In de krant spel ik ook niet uitgebreid de berichten over bijv. de vader die zijn kind vermoord heeft, het gegeven is al erg genoeg. Zo zie ik deze verhalen ook. De gedachten zijn al erg genoeg. Ik vroeg me af of Thijs de Boer ook zo geworsteld heeft als Reve, worstelde hij ook met de vraag of je dergelijk dingen wel op kon schrijven? Ik heb sommige verhalen diagonaal gelezen omdat ik ze te akelig vond.

Natuurlijk betekent dit alles wel dat Thijs de Boer het zo weet te schrijven dat het wel wat met je doet. Als hij niet kon schrijven dan zou je melden dat het pulp is, dat het ellendige verhalen zijn die het lezen niet waard zijn. Maar dat is het hem juist, Thijs de Boer kan wel schrijven alleen ik houd niet van dergelijke verhalen.

Recensieweb schrijft o.a.
"In de beste verhalen van 'Vogels die vlees eten' heeft De Boer een heel strakke, onomwonden manier van vertellen en weerstaat hij de verleiding om uit te waaieren. Hij laat hier zien het korteafstandsgenre heel goed te beheersen. De verhalen roepen een indrukwekkende spanning op tussen waarheid en waanbeeld, tussen onwetendheid en bedrog."

Laten we het daar maar bij houden. 


ISBN 789046807149P | Paperback | 143 pagina's | Nieuw Amsterdam | april 2010

© Dettie, 22 mei 2010


Lees de reacties op het forum en/of reageer: