Stefan Brijs
De engelenmaker
Wat een fantastisch boek is dit! Het is een Bildungsroman, een roman over klonen en de ethiek daarvan, een roman over God en Jezus, en dat alles in een bekrompen dorps sfeertje.
Het verhaal:
Victor Hoppe is de zoon van dokter Hoppe, die zijn praktijk heeft in een dorp nabij het Drielandenpunt.
"Een imaginair punt, wist Victor, ontsproten aan de verbeelding van de mens. Imaginair, en toch was het er. Iedereen wilde het met eigen ogen zien, hoewel er eigenlijk niets te zien was. En ook al was er niets, het bood houvast. Het drielandenpunt was als God. De mens werd er door aangelokt, maar tegelijk door bedrogen."
Victor heeft een schisis, en zijn moeder ziet hem als de duivel, wil niets met het kind te maken hebben. Zo belandt hij in een nonnenklooster waar geesteszieken opgevangen worden. Hij wordt er behandeld als was hij debiel. Eén zuster is er die ziet dat hij anders is, en zij leert hem lezen. De bijbel natuurlijk. Maar Victor is autistisch, hij heeft het syndroom van Asperger. Met zijn omgeving maakt hij geen contact, hij kijkt mensen niet aan, en heeft geen verbeelding, geen inlevingsvermogen. Maar ook is hij zeer intelligent en hij neemt alles wat hij hoort en leest letterlijk. Zo heeft hij na het lezen van het Oude en het Nieuwe Testament de conclusie getrokken dat de God van de plagen en de zondvloed het Kwaad moet zijn, die niet eens zijn zoon Jezus hielp toen dat nodig was. Jezus daarentegen is de man van de wonderen, en dus het Goede.
Op een eigen onnavolgbare manier weet hij arts te worden, en als hem een positie aangeboden wordt om te promoveren.
"Als je wil promoveren, zegt de rector,...., dan heb je de keuze uit oncologie, geriatrie of embryologie, of anders gezegd, uit levens redden, levens rekken of levens maken."
De keuze ligt voor de hand, hij gaat God het nazien geven. En zo begint hij te experimenteren met een succes, dat niemand wil geloven..
"soms is wat onmogelijk lijkt, alleen maar moeilijk"
Goed gevonden vind ik ook dit stukje:
" De weeë geur kwam, maar verdween altijd. Al heel vroeg had Victor dat doorgehad. En als de geur er was, dan waren alle zusters er tegelijkertijd mee besmet. Iedere keer als een van hem zich over hem heenboog was de geur allesoverheersend aanwezig. Het kwam uit hun kleren. Uit hun handen. Uit hun adem. En het rook zoals het koude spekvet smaakte dat soms tussen zijn boterham zat. (...) Maar sinds zuster Marthe was teruggekeerd had ze niet meer zo geroken. En dat terwijl de andere zusters al twee keer door de geur besmet waren geweest."
De taal is direct, de zinnen worden niet mooier gemaakt door toevoegingen, Brijs heeft genoeg aan het vertellen. Knap is dat je sympathie voor de man gaat voelen, terwijl je zijn daden alleen maar kunt veroordelen. De opbouw van het verhaal, flashbacks naar verschillende perioden in Victor Hoppes leven, brengt er extra spanning in, het wordt bijna een thriller.
Ik kan er vrede mee hebben als Brijs de Libris wint, al is hij niet mijn uitverkorene.
ISBN 9045013843 | Paperback | 272 pagina's | Amstel Uitgevers | 2005
© Marjo, april 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De engelenmaker
Op 13 oktober 1984 keert na een afwezigheid van bijna twintig jaar Doktor Victor Hoppe terug naar zijn geboortedorp Wolfheim, vlak bij het drielandenpunt in de buurt van Vaals en Aken. De bekrompen dorpelingen reageren argwanend op zijn komst, zeker als blijkt dat hij drie kinderen van een paar weken oud bij zich heeft: een identieke drieling met een schrikwekkende afwijking. Na enkele bijzondere genezingen wordt de dokter toch aanvaard in het dorp en gestaag groeit zijn populariteit. Zijn kinderen zijn echter zelden te zien en dat voedt de geruchten. Langzaam groeit het besef dat ze alle drie ernstig ziek zijn. Maar er blijkt meer aan de hand, niet alleen met de kinderen, ook met de dokter zelf die, gegijzeld door zijn verleden, een beslissing neemt die hem onsterfelijkheid moet bezorgen...
Voor het eerst ben ik niet onverdeeld enthousiast over een boek van Brijs. Het boek roept zoveel vragen bij mij op.
Waarom reageerde niemand? Hoe komt het dat iemand in deze tijd (begin de jaren ’80) met zoiets zomaar wegkomt en dan bedoel ik niet enkel het klonen van mensen maar ook de “moord” op Charlotte Maenhout. Hoe komt het dat Victor nooit met manieren onderzocht geweest is? Het Asperger syndroom is bekend van in 1944. het werd pas in ’81 “erkend”. Victor werd geboren in 1945….. Hij was dus 36 toen het syndroom erkend was. Hebben geen van zijn collega’s zich dan ooit vragen gesteld bij zijn gedrag? Ik bedoel maar: Victor zat een deel van zijn leven toch in Duitsland? op school in Eupen, aan de universiteit van Aken. Hij werkte er. Wel aan de verkeerde faculteit maar toch. Op een universiteit moeten ze toch van zulke “ontdekkingen” op de hoogte zijn?
Ook in het dorp stelt niemand zich er echt vragen bij als de dokter “vreemd” deed of als de kinderen nooit buitenkwamen. Ik vond het eigenlijk al vreemd dat het zo lang duurde voordat Charlotte Maenhout door had dat er iets “verkeerd” was.
Op een bepaald moment ben ik me ook gaan afvragen of de vader van Victor ook autistisch was misschien?
Ik weet dat het een fictief verhaal is maar het ligt zo dicht bij de wetenschappelijke mogelijkheden van vandaag dat het toch veel vragen oproept.
Het onderwerp klonen op zich vond ik goed gevonden voor een boek. Het was de eerste keer dat ik een boek las waarin dit onderwerp voorkwam. Langs de ene kant roept het walging op maar anderzijds kan ik me inbeelden wat het zou kunnen betekenen voor mensen die nu met een handicap geboren worden. Door genetische manipulatie zouden erfelijke aangeborenheden kunnen vermeden worden. Ik praat dan niet over het klonen van mensen maar over het aanpassen van DNA.
De manier van vertellen, de “verrassende” wendingen in het verhaal, de opbouw,…. Vond ik allemaal goed. Het verhaal op zich is ook goed. Ik moet me gewoon steeds voorhouden dat het een fictief boek is, dat het een roman is. Zolang ik dat voor ogen hou, dan gaat het nog maar als ik dat uit het oog verlies dan irriteert de blindheid van de mensen me weer mateloos. Daardoor heb ik ook niet die WOW-reactie.
ISBN 9045013843 | Paperback | 272 pagina's | Amstel Uitgevers | 2005
© Inge, mei 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer: