Silvia Tennenbaum
Categorie: Recensies Volwassenen
De Wertheims
Silvia Tennenbaum
Dit boek van Silvia Tennenbaum verhaalt over haar eigenfamiliegeschiedenis. Het beschrijft het wel en wee van de welgestelde Joodsefamilie Wertheim en is chronologisch opgebouwd vanaf het jaar 1903 tot en metde jaren van de Tweede Wereldoorlog. Tennenbaum zelf is de dochter van LeneWertheim en is vlak voor de Tweede Wereldoorlog met haar moeder en stiefvadernaar Amerika geëmigreerd. De familie Wertheim doorleeft in het boek tweewereldoorlogen en Tennenbaum beschrijft hun relatief rustige leven in Frankfurten welke gevolgen de indringende gebeurtenissen van de beide wereldoorlogen opdeze familie hebben gehad.
De Wertheims is in het TV programmaDe Wereld Draait Door uitgeroepen als Boek van de Maand. In datzelfdeprogramma wordt het boek van Tennenbaum vergeleken met De Buddenbrooksvan Thomas Mann. Dit wordt ook gedaan door recensent Michel Krielaars in de NRCvan 10 mei 2013. Hij meent echter dat De Wertheims alleen qua opbouwvergelijkbaar is met De Buddenbrooks. Mann’s heldere taalgebruik, zijnheerlijke ironie en het aan Tolstoj en Fontane ontleende psychologisch inzichtontbreekt volgens Krielaars in het boek van Tennenbaum. Ikzelf ben ook eengroot liefhebben van De Buddenbrooks en van de schrijfstijl van Thomas Mann.Toch is het misschien niet helemaal eerlijk om De Wertheims langs demeetlat te leggen van zo’n begenadigd schrijver als Mann. Op het boek zelfstaat dat het voor liefhebbers is van Het lot van de familie Meijer, hetboek van Charles Lewinsky en dat is misschien een beter vergelijk.
Ikheb genoten van De Wertheims, vooral omdat het naast de helepersoonlijke beschrijvingen van de personages ook een deel van dewereldgeschiedenis beschrijft. Uit de beschrijvingen van de personages kon ikme een goede voorstelling maken van het karakter van de personen en de tijdwaarin ze leefde. Met name Edu, Jacob en Emma Wertheim kwamen voor mijn ogentot leven. Als beschrijvingen van een persoon en/of situatie in een roman ervoor kunnen zorgen dat je je ergert, wordt ontroerd of meeleeft dan is hetprettig om zo’n boek te lezen. Ik vond het ook heerlijk vlot geschreven en hebhet achter elkaar uitgelezen.
Wat herkenbaar is in het boek zijn deverschillende karakters van de familieleden en Tennenbaum schrijft mooi overhoe deze zich tot elkaar verhouden. Dat getuigt toch zeker wel vanschrijverstalent. We moeten misschien ook niet vergeten dat Tennenbaum dit boekpas in 1981 heeft geschreven. Krielaars meent in zijn recensie dat zoals hijhet zelf zegt: “En dan zijn er nog de seksscènes. Die zijn veel te ‘modern’voor het milieu en de tijd waarin ze zich afspelen.” Vergelijken met DeBuddenbrooks dat in 1901 voor het eerst werd uitgegeven en LionFeuchtwangers familieroman Die Geschwister Oppermann uit 1933 is danmisschien ook wel niet helemaal terecht. In die tijd was het niet gepast omgedetailleerde seksscènes te beschrijven en deed men dit in bedekte termen.Wellicht had Tennenbaum hier rekening mee moeten houden, maar mij heeft hetniet gestoord, aangezien zij wel duidelijk een verschil heeft aangebracht intedere en minder tedere beschrijvingen als het gaat om seks in de roman.
Ikben nog wel met een prangende vraag blijven zitten na het lezen van de roman,maar aangezien het een roman is, zal ik daar denkelijk geen antwoord op krijgen. Inhet laatste hoofdstuk is een indringende brief opgenomen van Benno Wertheim enik vraag me af of Silvia Tennenbaum deze brief, gericht aan moeder LeneWertheim, woordelijk heeft overgenomen in de roman. Misschien zijn er anderelezers die hier een antwoord op kunnen geven?
Over de auteur
Silvia Tennenbaum (Frankfurt, 1928) is de dochter van Lene Wertheim. Zebeschrijft haar familiegeschiedenis van de opkomst in het Duitse Keizerrijk tothet uiteenvallen tijdens de Weimarrepubliek en de vlucht uit het Derde Rijk.Ook haar eerste roman, Rachel, vrouw van de rabbijn, werd meteen eenbestseller in de Verenigde Staten.
ISBN 9789046814338 | Gebonden | 576 pagina's | Nieuw Amsterdam
Oorspronkelijk titel: Yesterday’s Streets Vertaling: Josephine Ruitenberg & Emmy van Beest
© Ria, 15 mei 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
