Sebastian Barry

Toon alleen recensies op Leestafel van Sebastian Barry in de categorie:
Sebastian Barry op internet:
 

De omzwervingen van Eneas McNulty De omzwervingen van Eneas McNulty


Bij een boek met zo'n titel is het niet vreemd dat de lezer een verband ziet met de Aeneis, geschreven door de Romein Vergilius in de eerste eeuw na Christus. Er zijn overeenkomsten, die meteen opvallen: behalve zijn naam heeft de hoofdpersoon ook een reis gemeen met Aeneas. En je zou hem ook een held kunnen noemen. Maar dan houdt het wel op. 

Eneas McNulty is een Ierse jongen. Hij groeit op in Sligo, in een warm katholiek gezin, dat het niet breed heeft. Het is begin twintigste eeuw. De een jaar oudere Jonno is zijn grote vriend, maar als de lagere schooljaren er voor Jonno opzitten, groeien de jongens snel uit elkaar; Jonno zegt dat hij in de handel zit, Eneas ziet hem vaak op zijn flitsende fiets langs schieten, maar hij begrijpt al gauw dat Jonno actief is in de IRA.

'Jonno is op zijn eigen fiets gaan lijken, zijn Dawes, vlug en statig en geluidloos op het asfalt van Sligo'


Zonder vriend moet Eneas een eigen plek vinden, en hij besluit dan al om te gaan vechten. Het is immers oorlog op het vasteland. Als hij zestien is meldt hij zich bij de Britse marine. Maar van de oorlog zal hij weinig zien, hij vaart als matroos naar Zuid-Amerika. Als hij weer afmonstert, met 'in zijn hoofd een leegte waar vroeger de vriendschap met Jonno Lynch zat' zoekt hij een manier om die leegte op te vullen,. Maar Engeland en Ierland worden overspoeld door oud-soldaten.

'Soldaten die Passchendaele en de Somme hebben overleefd zijn nu de grote sukkels van Engeland, ze hangen maar wat rond en in hun troosteloze harten knaagt iets, venijnig als een gezwel'. 


En het einde van die oorlog heeft de Ieren het sein gegeven om voor hun eigen vrijheid te gaan vechten. Eneas weet dat Jonno bij hen hoort, maar zelf ziet hij dat niet zitten. Werken wil hij, maar er is niets te vinden. Alleen bij de politie. Misschien naïef maar hij beseft pas als het te laat is dat precies die baan hem nog verder verwijdert van Jonno. Politie is immers Brits.

Als hij de strijd moet aanbinden tegen de Ierse oproerkraaiers, vindt Jonno hem: hij moet een man doodschieten die de Ira in de weg zit. Dan zullen de actievoerders hem met rust laten. Eneas weigert. Vanaf dan is hij zijn leven niet meer zeker, hij staat op de zwarte lijst, en iedere Iraman mag hem zonder pardon doodschieten als hij zich in hun buurt waagt. Voor Eneas zit er niets anders op dan verdwijnen, zijn familie en zijn vriendin achterlaten. Een laatste teleurstellende ontmoeting met Jonno, en weg is hij. Hij vindt werk in de visserij, neemt weer dienst als de tweede wereldoorlog uitbreekt, hoewel hij ook in deze oorlog door een voor hem gelukkig toeval niet zal vechten, en keert daarna weer terug naar Sligo.
Maar een doodvonnis van de Ira is levenslang...

Het verhaal van de omzwervingen neemt de lezer ook nog mee naar Nigeria, en weer terug naar Engeland, en er zal nog een ontmoeting met Jonno volgen. Maar de vriendschap die Eneas zo graag wilde, is stuk. Eneas blijft een eenzaam man.

Het duurt even voor je in het verhaal zit, maar ook al met dit debuut liet Sebastian Barry zien dat hij kon schrijven. Hij vertelt het verhaal van Eneas, en neemt en passant de geschiedenis van Ierland mee, terwijl het duidelijk is dat het boek vooral gaat over de vrijheidsoorlog waarbij Eneas slechts de kar is om het verhaal mee te dragen. Barry geeft geen geschiedenisles weg, je moet als lezer uit kleine dingen opmaken in welke tijd we leven en wat er gebeurt, maar duidelijk is het niettemin.


ISBN 9025423361 | Paperback | 285 pagina's | Uitgeverij Contact | 1998
'The whereabouts of Eneas McNulty' Vertaald door Gerrit de Blaauw

© Marjo, 01 maart 2010


Lees de reacties op het forum en/of reageer: