Aan de waterkant
Sara Gruen

De welgestelde Madeline Hyde begrijpt niet waarom ze ingestemd heeft met het bizarre plan van haar man Ellis en zijn beste vriend Hank. Ze bevindt zich op de Atlantische oceaan waar ze haar tijd verdeelt tussen overgeven en het walgen van de ratten die haar tijdens haar trans-Atlantische avontuur vergezellen. Ze heeft spijt dat ze geen stokje voor het plan van Ellis en Hank heeft gestoken. Het is januari 1945 en Madeline is onderweg naar de Schotse Hooglanden. Onderweg naar een oorlog. Duitse onderzeeboten varen letterlijk onder haar door.

Madeline is een verwende, wereldvreemde vrouw. Jarenlang bestond haar leven uit slank blijven, feesten en uitslapen. Ook Ellis heeft altijd een onbezorgd leven geleid, tot voor kort. Op Oudejaarsavond ging Ellis tijdens een dronken bui de mist in. Op een rijkeluisfeest beledigde hij zijn vader ter overstaan van vrijwel heel welgesteld Philadelphia. De represailles die volgden waren niet mals. Ellis werd, samen met Madeline, het ouderlijk huis uitgezet en de financiële toelage werd gekort.

Ellis is niet in de wieg gelegd voor een armeluisbestaan en Madeline heeft er ook geen kaas van gegeten. Om weer bij zijn vader in de gunst te komen, zou Ellis flink moeten uitpakken. Samen met Hank kwam hij op een ronduit idioot idee. De jongemannen zouden samen met Madeline naar Loch Ness reizen. Ellis’ vader was er jaren eerder in geslaagd het legendarisch monster, die in het meer zou huizen, op de gevoelige plaat vast te leggen. Helaas werd hij vervolgens voor leugenaar uitgemaakt, wat de man diep had gekrenkt. Als het jeugdige drietal erin zou slagen het monster te filmen, zouden ze met roem en rijkdom beloond worden. Ellis’ vader zou zoon weer in de armen sluiten en de geldkraan royaal opendraaien. De beslissing was snel genomen en voor Madeline goed en wel besefte wat er gebeurde, bevond ze zich aan boord van een schip.

Wanneer de jongelui het hotel in de buurt van Loch Ness bereiken, is Madeline nog steeds misselijk. De ontvangst is allesbehalve hartelijk en de hotelier is verbaasd een vrouw tussen het gezelschap aan te treffen. Hebben de rijke Amerikanen het werkelijk in hun hoofd gehaald een vrouw op een levensgevaarlijke reis te sturen – midden in een gruwelijke oorlog – om op monsterjacht te gaan? Madeline is op haar beurt ook verbaasd. Is er geen kruier? En waarom ziet alles er zo armoedig uit?

Naarmate het verblijf in Schotland vordert, leert Madeline een harde les. De oorlog is hier levensecht en niet iets waarover je tijdens chique theekransjes met gepaste verontwaardiging keuvelt. Het eten is op rantsoen en de bediening staat niet bepaald te popelen het verwende reisgezelschap op hun wenken te bedienen. Nu Ellis niet langer door rijkdom en feestelijkheden omringd wordt, toont hij zijn ware aard. Hij en Hank laten Madeline steeds vaker in het hotel achter om uren – soms zelfs dagen – later stomdronken op te duiken. Ook bedient Ellis zich steeds vaker van de kalmerende medicijnen van Madeline.  

Madeline voelt zich eenzaam en valt in het hotel uit de toon. Ze maakt domme opmerkingen en beseft dat ze met haar keurige manieren juist onbeholpen en klungelig overkomt tussen de daadkrachtige vrouwen die in het hotel werken. Toch ontstaat er een vriendschap. Een vriendschap die Madeline zorgvuldig voor Ellis en Hank verborgen moet houden. Een welgestelde Amerikaanse gaat immers niet op vriendschappelijk voet met het personeel om. Terwijl Ellis en Hank verbeten naar het monster van Loch Ness blijven zoeken, beseft Madeline dat het ware monster zich wellicht niet in het meer schuilhoudt. 

Sara Gruen verwierf wereldwijde bekendheid met het boek Water voor de olifanten waarin het wonderlijke levensverhaal van circusartiest Jacob uit de doeken wordt gedaan.  Ook Aan de waterkant is wonderlijk. Hoe kom je op het idee om gruwelijke gebeurtenissen uit de Tweede Wereldoorlog te verweven met de zoektocht naar een legendarisch monster? Toch is het juist deze bizarre combinatie die het verhaal onvergetelijk maakt. Ellis en Hank lijken zich totaal niet van de gruwelen van de oorlog bewust te zijn. Wanneer ze in een schuilkelder moeten schuilen, mopperen ze over het gebrek aan warme dekens. Alsof dat belangrijk is als er elk moment een bom kan vallen! Terwijl het leven in het hotel en het omliggende dorp in het teken van de oorlog staat, gedragen de twee Amerikanen zich als verwende papventjes. Het verdriet, de angst en de armoede van de Schotse bevolking, ontgaat ze volkomen. Zelf hoeven ze niet in de oorlog te vechten. Ellis is afgekeurd vanwege kleurenblindheid en Hank lijdt aan een aandoening die “pes planus” heet. Hij heeft platvoeten.

Madeline is anders. Bij haar vallen de schellen van haar ogen. Ze ontpopt zich tot de – oenige - ster van het verhaal.  Aan de waterkant is een prachtig verhaal waarin liefde en vriendschap uit onverwachte hoek komen. Een verhaal vol verdriet en vreugdetranen.

ISBN 9789021459516 | Paperback | 371 pagina's | Uitgeverij Q | oktober 2015
Vertaald door Karin Pijl en Lidy Pol

© Annemarie, 01 november 2015

Lees de reacties op het forum en/of reageer: