Sándor Márai
Kentering van een huwelijk
In het eerste deel vertelt Ilonka haar levensverhaal tegen een vriendin. Ze bevinden zich in een theesalon in Boedapest. De vriendin komt niet aan het woord. Je weet alleen dat ze er is doordat Ilonka zich tot haar richt. Ilonka is zeven jaar getrouwd geweest met Peter, maar er ontbrak altijd wat aan hun relatie. Peter was nooit echt de hare. Na drie jaar wordt er een zoontje geboren en door dit kind komen Ilonka en Peter nader tot elkaar. Net na zijn tweede verjaardag overlijdt dit kindje echter aan roodvonk. Zowel Ilonka als Peter worden verteerd door verdriet.
Dan vindt Ilonka een stukje paars lint in Peters portefeuille en komt ze er geleidelijk achter dat Peter vóór hij haar kende hartstochtelijk verliefd was op het dienstmeisje van zijn moeder, Judit Aldozó, maar door het grote klasseverschil kon het nooit wat worden. De passie is echter nooit verdwenen. Nu begrijpt Ilonka waarom haar relatie met Peter zo moeizaam verloopt. Twee jaar na de dood van hun kindje scheiden Ilonka en Peter en trouwt Peter alsnog met Judit, maar ook dit huwelijk is geen lang leven beschoren.
In het tweede deel van het boek krijg je het verhaal van Peter te horen zoals hij het vertelt tegen een vriend in een café en in het derde deel krijgen we Judits versie te horen, verteld aan haar nieuwe geliefde in Rome.
Elk deel wordt dus vanuit een ander gezichtspunt verteld en dat levert drie zeer verschillende verhalen op omdat de hoofdpersonen hele verschillende achtergronden hebben. Sándor Márai slaagt erin om elk van de drie personen een eigen stem te geven. Door de gekozen vertelvorm heb je echt het gevoel dat het verhaal persoonlijk tegen jou verteld wordt en voel je je van tijd tot tijd opgelaten omdat het wel heel persoonlijk is allemaal en je je afvraagt of dat je allemaal wel aangaat.
Peter is eigenlijk een tragisch figuur. Hij is heel erg beschermd opgevoed in een burgerlijk milieu. Niet in staat om van zijn echtgenote te houden, kiest hij uiteindelijk toch voor zijn grote liefde, het dienstmeisje Judit die hem op haar beurt alleen maar gebruikt om het beter te krijgen. Het klasseverschil is onoverbrugbaar. De beide vrouwen zijn veel sterker dan dit schlemielige, zij het stinkend rijke, burgermannetje. Een groot gedeelte van het derde deel van het boek speelt zich af in de Tweede Wereldoorlog en beschrijft op zeer indrukwekkende wijze het beleg van Boedapest, waarvan mij weinig tot niets bekend was. Al met al een prachtig boek, mooie taal, meeslepend geschreven.
Ik heb onlangs ook het toneelstuk gezien wat naar dit verhaal gemaakt is (regie Ursul de Geer, hoofdrollen voor Huub Stapel, Will van Kralingen en Saskia Temmink). Het decor was een authentiek grand-café met veel spiegels en de drie verhalen werden door elkaar heen gespeeld. Heel knap gedaan.
ISBN 9028421106 | Hardcover | 415 pagina's | Wereldbibliotheek | januari 2005
© Sarah, april 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
