Sándor Márai
Hoorspel op CD naar het boek de Gravin van Parma
Het prachtige boek "Gloed" van dezelfde schrijver heb ik ook als toneelstuk gezien en ondanks dat het bijna één monoloog was, was het van het begin tot het eind adembenemend. Dus waarom zou een hoorspel dat niet kunnen zijn?
De hoes van de CD is mooi verzorgd en de CD zelf is bijna een schilderijtje. Er staan prachtig getekende vogels (lovebirds?) en bloemen op. Verder zit er een klein boekje bij met een biografie van Sándor Márai en een korte samenvatting van het verhaal geschreven door Michael Zeeman. Deze samenvatting mag je gezien de mooie taal die Márai gebruikt 'vreemd' noemen.
"Casanova's kerker was een doorzonwoning in vergelijking met haar huwelijk"[...]
"Casanova mag de gravin een nacht hebben maar dan moet hij opflikkeren"."[...]
"en geld voor haar eierstokken zal kiezen."
Deze beschrijvingen staat zo averechts op de taal die Márai gebruikt dat het bijna een belediging naar Márai is om deze platte zinnen te gebruiken.
Daarna volgt een korte toelichting over Casanova en enkele fragmenten uit 'Brieven van vrouwen aan Casanova'.
Op de achterkant van het boekje staat wie de stemmen inspreken van de personages in dit hoorspel.
Het hoorspel begint met klokgelui, blaffende honden, een ratelende kar en dreigende muziek en een "Vaarwel mijn stad, vaarwel" roepende Jeroen Krabbé. Jeroen Krabbé blijkt dus Giacomo Casanova te zijn.
Een verteller (Heyn van der Heyden) vertelt dat Casanova ontsnapt is uit de beruchte Venetiaanse gevangenis. In Bolzano wil Giacomo op verhaal komen en zijn zaken regelen. Giacomo neemt zijn intrek in herberg 'het hert' (herrrrrberrrrrg het herrrrt zegt de verteller met uitermate rollende r dus)
De herbergier geeft zijn dochter instructies, zij moet wel contact zoeken met Giacomo maar mag zich niet door hem laten verleiden. Het meisje, Teresa, geeft antwoord en ik dacht gelijk: dat is Wikkie de Viking!
Vrouwen bekijken Casanova door het sleutelgat en dan hoor je tien Wikkies.
Giacomo probeert natuurlijk Teresa te verleiden maar wat dan een zogenaamde gepassioneerde verleider moet zijn, is iemand die duidelijk een tekst opzegt, er spreekt geen enkele emotie uit. Ja er wordt nadruk op woorden gelegd maar een ingestudeerde nadruk.
Het meisje laat zich niet verleiden en praat met haar Wikkie-stemmetje heel onschuldig tegen Jeroen pardon Casanova. Ze wordt gekust en giechelt en kirt.
(Casanova praat uitermate beschaafd ABN.) Casanova vertelt aan Balbi, die met hem mee gevlucht is, dat hij een schrijver is. Maar nu nog niet: "Hoe kan ik schrrrijven als ik het leven nog niet doorrrr en doorrrr heb geprrrrrroefd." zegt Giacomo. Wéér die rollende r)
- Een vrolijk muziekje en een Italiaans lachende vrouw.-
Giacomo loopt een beetje te mopperen dat hij niet als de berrroemde rrrokkenjagerrr herrrkend worrrdt. Hij is immers de berroemde Venetiaan en schrrijverr! (Het is eigenlijk niet om aan te horen.)
Via de barbier hoort Giacomo dat De graaf van Parma hem graag een keer zou willen spreken. De graaf is getrouwd met Francesca. Francesca is DE grote liefde van Casanova, hij had met haar samen oud willen worden... daarom is hij haar ontvlucht.
De verteller: 5 jaar geleden heeft Casanova geduelleerd met de graaf om Francesca. De graaf heeft toen geëist dat Casanova nooit meer contact op zou nemen met Francesca.
- tussendoor knuffelt Casanova Teresa -
Opeens komt de graaf op bezoek in de herberg om Giacomo een voorstel te doen... En dan is het er en luister je geboeid.
De graaf (Bram van der Vlugt) ís een graaf! Is een man die gepassioneerd spreekt. Dit is het enige gedeelte dat de sfeer van het boek goed weergeeft. De graaf vraagt Giacomo één nacht met zijn vrouw door te brengen, onder de voorwaarde dat hij daarna Bolzano verlaat. Casanova gaat akkoord.
Maar het gaat niet zoals gepland was. Giacomo zou naar het huis van de graaf gaan maar de gravin had anders besloten. Vermomd als man komt zij bij Giacomo op bezoek... Naar dit gedeelte had ik uitgekeken. Maar wat in het boek een fantastisch woordensteekspel is tussen Francesca en Giacomo is het hier een keurig stukje van mensen die hun tekst opzeggen. De achterliggende frustratie en passie komt totaal niet uit de verf. De gravin (Ariane Schluter) is soms zelfs storend.
Einde hoorspel.
Al met al ben ik dus niet enthousiast over dit hoorspel. Je hoort wat maar het spel ontbreekt. Er is geen wisselwerking tussen de personages. Zelfs het instemmend gehum van Casanova is zo onecht dat het irriteert. Wat ik ook vreemd vond is dat alleen tussen de gesproken passages sfeergeluiden waren. Een ratelende kar, muziekje, blaffende hond enz. Tijdens de gesprekken of monologen is het angstwekkend studiostil. Indien het een hoorspel is verwacht je dat als Casonavo geknipt wordt je ook knipgeluiden hoort. Maar nee, geen enkel geluidje is te horen, dat maakt het er allemaal niet boeiender op.
Krabbé klonk zelfs af en toe verwijfd. Giacomo kán als een fat gezien worden maar wat Krabbé neerzette was verwijfd wat iets heel anders is. Ook vond ik storend dat een Italiaanse vrouwenversierder heel hoog algemeen beschaafd Nederlands sprak. Je krijgt nergens de indruk dat hier Casanova aan het woord is, het blijft Jeroen Krabbé. Jammer dat zo'n mooi verhaal op deze wijze neergezet is, alleen petje af voor Bram van der Vlugt!
ISBN 9077858035 | Luisterboek | 4 pagina's | Wereldbibliotheek | juni 2010
Hoorspelfabriek/Byron Studios, Loosdrecht CD met booklet speelduur 70 minuten.
© Dettie, december 2005
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
