Scherptediepte
Rosan Hollak

Zeven verhalen in de ik-persoon, die raakpunten met elkaar hebben. Je zou samenhang veronderstellen, maar dat zit er niet in: de hoofdpersoon is steeds een ander, een zwarte vrouw, een Mexicaanse bokser, een dj, een kleine jongen, een jonge vrouw.
Het blijven afzonderlijke verhalen waar de raakpunten later in verwerkt te zijn. Iemand figurant laten zijn in het verhaal van een ander, of een decorstuk aanbrengen, dat kost geen hoofdbreken denk ik. Toch is er wel eenheid. Alle personages hebben een probleem, en ze ontdekken dat een of andere vorm van kunst hen bij de les kan doen blijven.

In het eerste verhaal ontdekt Molly de poëzie. Ze zit in een inrichting, waar ze niet verwacht ooit uit te komen.

'Wij zijn afstotelijk. Allemaal. Wij zijn afzichtelijk. Wij zijn verdorven. Trash. Dat is onze misdaad. Ik zie er op een goede dag nog uit als een aangeschoten hond. Met mijn pusoog. En mijn 120 kilo. Ha. Ja, ik weet het, en al lang ook: ik ben een lelijke vrouw. In een rolstoel. Dat hoeven ze me niet te vertellen.'

Maar samen met een andere verschoppeling kan ze zich verliezen in gedichten.

Er is het verhaal ‘Scherptediepte’ over een dochter die eigenlijk niet in de voetsporen van haar vader wilde treden, maar het toch deed. Hij was fotograaf, wilde schoonheid vastleggen -  ‘Ik wilde dat je het kon voelen: hoe bloed en melk verscholen liggen, onder de oppervlakte van die prachtige huid. Maar nee, nee,nee… Zelfs op het mooiste papier verwelkte elke suggestie van leven… bepaalde schoonheid is niet te vangen.’  Bracht hij daarom zoveel tijd door in het buitenland waar hij juist de gruwel van de oorlog fotografeerde? Voor de dochter is het dubbel: haar held is ook een teleurstelling. En dan sterft hij.

'Radslag voor Lincoln' : Een oudere man gaat op reis. In staccatostijl vertelt hij over het begin van een dag in Hanoi. Blijkbaar is de dag ervoor niet zo goed geëindigd. Hij drinkt te veel, verzorgt zich niet goed, hij is verward, de wereld vervaagt. Als hij die dag zich weer aansluit bij het reisgezelschap is daar die mooie blonde jonge vrouw... het roept herinneringen op aan veertig jaar eerder, een liefde. Het verleden en het heden vermengen zich.
Dit verhaal vind ik indrukwekkend. De situatie wordt scherp getekend, er is een unheimisch sfeertje, dat blijft hangen, en ondanks alle somberheid die min of meer positieve draai aan het eind.

Hoe meer je over de verhalen nadenkt, hoe duidelijker het wordt dat Rosan Hollak zich heel knap verplaatst in haar toch zo verschillende personages. Het arme jongetje bijvoorbeeld dat nietsvermoedend naar de Grote Belevenis van zijn leven geleid wordt. Ook een heel mooi verhaal: zijn veilige wereld valt uit elkaar maar altijd is er de muziek van Bob Marley.
In alle verhalen zit steeds als illustratie van onheil een ramp verwerkt, of het Vietnam is, Tsjernobyl of de aanslag op de Twin Towers,  of het naakte meisje van de atoombom.
Maar:
Don worry
abvouta ting
cos evri littul ting
iz gonna be alrait

ISBN 9789023469087 | Paperback | 221 pagina's | De Bezige Bij | april 2012

© Marjo, 15 februari 2013

Lees de reacties op het forum en/of reageer: