Ik ben Radar
Reif Larsen

Op de eerste pagina wist ik het al… ik had er een te pakken… zo’n verhalenvertellersboek dat je vanaf het begin bij de lurven grijpt en naar andere werelden voert, werelden waarin het niet meer uitmaakt of iets nu wel of niet precies écht kan. Zo’n boek waarin je niet meer stoppen kunt en wat je na een dikke zeshonderd pagina’s weer met een diepe zucht terug op de wereld  zet… Uit!

Voor zo’n boek is een sterke beginscène nodig en daar ontbreekt het in  Ik ben Radar niet aan… We belanden in 1975, midden in de nacht, op een verloskamer in New Jersey, waar een moeder op het punt van bevallen staat. Net op het moment dat de nieuwe boreling, Radar, ter wereld komt, valt de stroom uit. Als lezer weet je dan overigens nog niet dat stroom en stroomstoringen een cruciale rol in het boek zullen spelen.

Als het licht weer aan gaat blijkt de baby, kind van twee blanke ouders, tot ieders verbijstering zwart te zijn. Kranten en nieuwszenders komen aan dit mirakel te pas. Radars moeder, Charlene, is er van overtuigt dat Radar een ernstige huidziekte onder de leden heeft en stelt alles in het werk om hem te genezen, tot afschuw van Radars vader, die haar ziet bezwijken onder deze obsessie. Uiteindelijk brengt deze zoektocht hen in Noorwegen, waar ze de wonderbaarlijke poppenspelersgroep, Kirkenesferda ontmoeten, die per ongeluk een uitvinding hebben gedaan die Radar zou kunnen genezen. Deze behandeling blijkt grote gevolgen te hebben.

Ineens belanden we dan, in deel twee van dit boek, in Bosnië, waar we in een indrukwekkend verhaal twee broers in de Balkanoorlog volgen en  in deel vier van het boek bevinden we ons in het Cambodja van Pol Pot in 1953, waar we wederom een  jongen met een wonderlijke jeugd en geboorte tegenkomen.

Beide verhalen lijken op het eerste gezicht niets met het eerste verhaal, dat van Radar, te maken te hebben, behalve dan dat er aldoor mysterieuze houten poppetjes  opduiken én ergens in het verhaal een optreden van die wonderbaarlijke poppenspelersgroep Kirkenesferda plaatsvindt. Deze groep, die in zijn hele bestaan, vanaf 1944, nog maar vier voorstellingen heeft gegeven, allemaal in oorlogs- en conflictgebieden, blijkt de rode draad van het verhaal. Hun voorstellingen zijn geen vrijblijvend vermaak, maar zijn ingenieuze geëngageerde voorstellingen, waarmee ze de loop van de geschiedenis willen veranderen. In deel zes, als heel New Jersey door een wonderbaarlijke stroomstoring alweer plat ligt, gaan zij op reis voor hun vijfde voorstelling, naar Kongo deze keer, met Radar in hun gezelschap, op weg naar een angstaanjagende apotheose.

Reif Larsen is behalve een begenadigd verhalenverteller ook iemand die meerdere lagen en diepte in deze roman weet te stoppen. Er komen grote thema’s, filosofische vraagstukken en prachtige citaten in voor, zonder dat dat de vaart uit het verhaal haalt, waardoor je, als je het verhaal ademloos hebt uitgelezen, ook nog eens alsmaar terug zit te bladeren naar wat voor moois je allemaal onderstreept blijkt te hebben. Pas toen viel me ook de herhaling van een aantal thema’s op, die me bij de eerste lezing niet waren opgevallen.

Ik ben Radar is het twee boek van Reif Larsen. Zijn debuutroman De verzamelde werken van T.S Spivet was internationaal een groot succes en wat mij betreft mogen er nog vele boeken volgen. Lezen dit boek!

ISBN 9789046819753 | Paperback | 656 pagina's | Nieuw Amsterdam | januari 2016
Vertaling, Inger Limburg en Lucie van Rooijen Vertaling literaire fragmenten en po

© Willeke, 01 maart 2016

Lees de reacties op het forum en/of reageer: