Werk in opdracht
Novelle
Ralph Aarnout

Eduard Groen weet niet wat hem overkomt. Hij wint een stipendium en heeft ineens een som van tienduizend euro te besteden. Of het dat is dat hem onzeker maakt of de opdracht die er aan verbonden is, dat hij aan het eind van het jaar een aantal gedichten moet kunnen overleggen over financiële zaken, misschien beide, hij lijkt er helemaal verward van te raken.
Eerst de opdracht maar, besluit hij. Dichten kan hij immers, daarmee heeft hij dat geld gewonnen. Hij schudt zo een sonnet uit de mouw, en heeft inspiratie voor nog veel meer. Misschien gaat het wel te makkelijk, hij gaat zich eerst maar eens verdiepen in het Financieel Dagblad, en boeken over economie.
Al lezend ontdekt hij dat geld ‘de belofte is van goud’. Er is een crisis, er zijn onverkwikkelijke zaakjes gaande, maar waar draait het uiteindelijk om?
In een gesprek met een hond beseft hij het: het leven is een leugen.

‘Hij klopt op de bibliotheekboeken in zijn tas. ‘Stel je voor, hond,’ zegt Groen gelaten. ‘Die huizen hier. De zestiende eeuw. Filips de Tweede haalt goudvloot na goudvloot uit Zuid-Amerika. En terwijl zijn goud in waarde daalt, beginnen wij elkaar met papier te betalen. Met beloftes van goud, die alleen maar meer waard worden. Snap jij daar wat van?’

Geld, dat de spil is van de economie is een loze belofte. Wat moet hij daaruit concluderen?
Het lijkt of hij zijn poëzie ook een loze belofte vindt. Hij schrijft het ene sonnet na het andere, maar neemt daarna een drastisch besluit. Het blijft onduidelijk waarom hij doet wat hij doet, en wat de gevolgen zijn.
Gaat hij zijn vriendin achterna? Yfke is zonder het hem eerst te vragen op vakantie gegaan met een vriendin. Hij zou toch geen tijd hebben, zei ze.
Hij had inderdaad geen tijd voor haar gehad. De enige twee vrienden die hij had, had hij na de ontvangst van de prijs vreselijk verwaarloosd. Hij had zich helemaal op zijn gedichten gestort, en nergens anders tijd voor gemaakt. Maar het kan ook zijn dat hij heel ergens anders heen gaat. Of nergens heen.
Het is een dun boekje, met een zeer open einde. Vlot verteld, maar met vragen die niet beantwoord worden. Daar moet je tegen kunnen.

ISBN 9789054522287 | Paperback | 46 pagina's | Uitgeverij Passage | maart 2011

© Marjo, 08 september 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer:

Werk in opdracht
Novelle
Ralph Aarnout

In het 46 pagina's tellende boekje wordt verteld over de dichter Eduard Groen die dat jaar het gemeentelijk kunststipendium, groot tienduizend euro, toegekend krijgt. Eduard Groen heeft 'een scherpe blik en een bezwerende stijl' volgens de jury. Dit bedrag maakt het mogelijk dat Eduard niet meer allemaal extra werk hoeft aan te nemen en zich geen zorgen meer hoeft te maken of hij de huur wel kan betalen. Daar tegenover staat dat hij nu 'werkt in opdracht', over een jaar moet hij een reeks sonnetten over 'Ons financiële leven' hebben geschreven.

Vol enthousiasme stort Eduard zich op zijn taak. Zijn woning is zeer sober ingericht, geld interesseert hem niet, hij is immers dichter... 'Hij zoekt zijn beschutting tussen de letters'. Hij weet al waar zijn gedichten over zullen gaan; over de directeur, de autofabriek, de arbeiders.

Zijn directeur, zijn boekhouder en zijn fabrieksarbeiders - het zijn prima mensen, maar miserabele prima mensen, die niet weten hoe verkleumd ze zijn, hoe ze leven in de schaduw van de olieprijs, van de jaarrekening van de fabriek en van internationale kapitaalstromen. En dat ze straks verzwolgen worden door... door...
Nog nooit heeft Groen een voorstelling gehad van wat wel het spook van het kapitalisme wordt genoemd. Voorspoed en groei en de 'tekortkomingen van de vrijemarkteconomie' interesseren hem niet - daar bekreunen anderen zich wel om. En toch waart het nu door zijn gedichten, dat spook, het sluipt langs zijn rijmklanken en zinswendingen, het houdt zich op tussen enjambement en in beeldspraken. Au, zijn gedichten doen hem pijn, er jaagt hem een gure wind tegemoet. Groen huivert van wat hij, kennelijk, geschreven heeft- van de personages die door zijn gedichten stappen, van hun door hebzucht bezeten levens.

Het onderwerp krijgt Eduard Groen in zijn greep, hij probeert zich in te lezen, de financiële wereld is voor hem een hel, een kwelling. Hij probeert het financiële systeem te begrijpen maar het lukt hem niet. Hij sluit zich op in zijn woning en schrijft en schrijft, het raast maar door in zijn hoofd.

Enter! Enter! Koortsachtig ramt hij op zijn toetsenbord, zonder na te denken krast hij zijn vellen vol.

En dan staat vriendin Yfke voor de deur, ze maakt zich ongerust. Ze neemt hem mee naar buiten, even de frisse lucht in, en vertelt dat ze 3 weken naar Griekenland gaat met haar vriendin Doortje.  Dat maakt Eduard Groen wakker. Hij neemt een beslissing, hij schrijft een brief, nog één keer...


Bij wikipedia staat te lezen: een novelle is een prozatekst die wat de omvang betreft tussen de roman en het korte verhaal geplaatst wordt. Een novelle bezit een eenvoudige structuur en een klein aantal personages. Meestal omvat een novelle een bijzondere gebeurtenis en toont ze de hoofdpersoon op een beslissend moment in hun leven.
Deze novelle voldoet volledig aan deze beschrijving. De gebeurtenis, het winnen van de prijs, heeft tot gevolg dat Eduard Groen kijkt naar wat poëzie voor hem betekent, wat het hem oplevert en wat het hem kost. Door de opdracht moet hij zich in geld verdiepen en kijkt hij hoe belangrijk 'het financiële leven' voor hem zelf is. Waar is hij eigenlijk mee bezig? Is poëzie wel zijn leven of toch niet? Is geld en bezit écht niet belangrijk?
Het is een apart verhaal, vooral het proces van het schrijven is scherp neergezet.  Met zijn schrijfstijl en aangename 'vertelstem' is het nu wachten op een volledige roman van deze schrijver. Dat moet hem, gezien deze prettig leesbare novelle, zeker lukken...

ISBN 9789054522287 | Paperback | 46 pagina's | Uitgeverij Passage | maart 2011
Hendrik de Vries reeks 3

© Dettie, 28 augustus 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer: