Michiel Mulder

Toon alleen recensies op Leestafel van Michiel Mulder in de categorie:
Michiel Mulder op internet:
  Categorie: Recensies Volwassenen

Het ongrijpbare gelijk van John Winkle Het ongrijpbare gelijk van John Winkle


John Winkle is een Amerikaan, ingeburgerd in Nederland. Hij kan zich nog verwonderen over bepaalde Nederlandse uitdrukkingen of woordcombinaties. Een inkopper:

'Ze hebben hem kunnen grijpen.'
'Ze hebben hem bij de lurven gepakt?'
'Pardon?'
'Hebben ze hem bij de lurven gepakt? Bij de kladden?'
John  probeert het op zich in te laten werken. Lurven...kladden...'


Als neurowetenschapper is hij bezig met een onderzoek naar moraal. Volgens zijn hypothese is moraal iets fysieks: het is te lokaliseren in de hersenen. De complicaties van zo’n uitkomst zijn velerlei. Kunnen misdadigers door middel van een operatie genezen worden? Sterker nog: kan men bij een pasgeborene al ontdekken of het kind een foute moraal zal ontwikkelen?
Als hij midden in het proces van afronding zit, - data op een rijtje zetten en publiceren - krijgt hij bezoek van de AIVD die eist dat hij niets bekend maakt van de gevonden resultaten. Dat gaat natuurlijk helemaal tegen Johns gevoel van wetenschapper in!
Ook op het persoonlijke front gaat niet alles naar wens: hij is dol op zijn enige dochter, Charlotte, die hem haar vriendje voorstelt. Dat staat John helemaal niet aan: zijn lieve meisje in handen van een (per definitie) grijpgrage man, en nog een buitenlander ook. Hij vergeet gemakshalve even dat hij dat zelf ook is en doet alles om te verhinderen dat zij een ‘slachtoffer’ wordt.
Intussen is de stad vol mensen, de straat wordt beheerst door steeds grotere menigtes. Waar John ook heen moet, wanneer hij uit het raam kijkt zelfs: altijd is er wel een demonstratie, of een stille tocht. Ook hijzelf wordt doelwit omdat in zijn laboratorium met ratten wordt gewerkt.
Dan worden er studenten gegijzeld in een bibliotheek, de gijzelnemers executeren hun slachtoffers als hun eisen ten behoeve van de Palestijnse kwestie niet ingewilligd worden. En zijn Charlotte is een van de gegijzelden…
John is wanhopig. Kan hij zijn dochter redden?

'Een massa trekt in stilte langs beide oevers van de Amstel en in bootjes over de rivier.
Zijn tenen worden koud, daarna zijn benen. Hoger trekt de kou. Zijn maag, zijn hart. Het hoofd blijft heet. Hij voelt hoe de ene na de andere neurotransmitter wordt afgevuurd, maar hij blijft bewegingsloos zitten. Zijn handen omklemmen het stuur, de knokkels worden wit. De mensen: grimmig. Als een levend beeldhouwwerk bewegen zij zich voort. Doods, maar zeker. Het ene been voor het andere. En de stilte, slechts begeleid door het zacht fluisteren van de bootjes.
'De Blauwbrug,´ fluistert John, ´Hoe bereik ik de Blauwbrug?’


Michiel Mulder lijkt ‘Tirza’ van Arnon Grunberg als voorbeeld te hebben genomen voor zijn debuut. Er zijn vele gelijkenissen: terrorisme, stille tochten en demonstraties, de dreigende mislukking wat betreft zijn carrière, en vooral de enige en geliefde dochter die in armen van een ander valt, nog niet eens een Nederlander. Ook hier het afglijden van een man die zijn leven onder controle meende te hebben, maar de touwtjes uit zijn handen ziet glippen.

Niet dat het geen spannend verhaal is. In het begin zijn er twee verhaallijnen, die later in elkaar vallen. Ook bij Michiel Mulder zit de lezer in het hoofd van de hoofdpersoon, en beleeft hij de psychische aftakeling mee. De stijl is daaraan aangepast: losse gedachten en korte zinnen, hetgeen spanning oproept. Er zitten ook leuke vondsten in, vooral wat betreft de ‘kritiek’ op de Nederlandse taal.  Voor John Winkle is niet de molen of de tulp het symbool voor ons land, nee, dat is de koe.
Ook hoe hij het menselijk gedrag relateert aan onze hersenen, dat is weer eens wat anders. Maar ja, al is het een boeiend verhaal, het blijft een kloon van Grunberg.

Michiel Mulder is gemeenteraadslid in Amsterdam en werkzaam bij een onderzoeksinstituut. Het ongrijpbare gelijk van John Winkle is zijn literair debuut.


ISBN 9789078905516 | Paperback | 236 pagina's | Uitgeverij De Brouwerij | Brainbooks | september 2011

© Marjo, 30 november 2011


Lees de reacties op het forum en/of reageer: