Mathijs Deen
Categorie: Recensies Volwassenen
Onder de mensen
Jan is boer. Sinds de dood van zijn ouders zet hij het boerenbedrijf in zijn eentje voort.
Maar het is eenzaam op het (waarschijnlijk Groningse) land, en hij zet in een opwelling de contactadvertentie. Uit de enkele reacties kiest hij Wil, een voortvarende jonge vrouw, die al snel bij hem intrekt. Wat Jan niet weet is dat Wil niet is wie zij voorgeeft te zijn. En dat zij heel bewust er voor gekozen heeft op zijn boerderij te komen wonen, waarbij ze die boer dan maar voor lief neemt. Hun motieven zijn dan ook heel uiteenlopend. Maar ze vinden ieder voor zich hun eigen doel zo belangrijk dat ze bereid zijn er een overeenkomst voor te sluiten: als ze niet met elkaar praten, valt er best samen te leven.
Natuurlijk gebeurt er dan van alles waardoor deze boer en de enigszins getroebleerde vrouw onverwachte keuzes moeten maken. Hun leven kan twee kanten op: ze blijven samen, of ze verklaren hun relatie tot niet bestaand. En ze gaan allebei om eigen redenen voor het eerste..
Onder de mensen doet qua stijl erg denken aan ‘Boven is het stil’. Er heerst een soortgelijke sfeer van zwijgen. De communicatie is minimaal, maar tussen de woorden door wordt heel veel gezegd. De beschrijvingen van het landschap, van de boerderij en de aangrenzende maar veelal onzichtbare zee passen uitstekend bij het verhaal. De uitgestrekte winterse, dus kale velden illustreren de verhouding tussen de twee. De onwil van de vrouw om de nieuwe plantjes die hun kopjes laten zien in de lente, te accepteren, tekent de onwil die zij ervaart bij het maken van haar keuzes.
Het verhaal wordt wisselend vanuit Jan en Wil geschreven, zodat de lezer meer weet dan de personages zelf. Daardoor wordt nieuwsgierigheid gewekt: zal Wil slagen in haar opzet?
Het onderdeel met de vrieskisten, gevuld met maaltijden, is goed gevonden, want eveneens tekenend voor het verhaal: het verzet van Wil tegen het verleden van Jan. Zij wil een nieuw leven, hij blijft liever hangen in de oude waarden.
Ook de stijl past perfect: heldere zinnen, geen mooischrijverij, maar directe taal.
Mooi ook is de scene in de babywinkel, waar ze schuilen voor een stortbui. Jan weet niet dat Wil zwanger is…
Verbazingwekkend dat dit boek dat immers eerder uitgegeven werd onder de naam Moeder doen (Passage 1997) toen niet aangeslagen is. - Er is wel het een en ander aan gesleuteld. - We hebben hier te maken met een schrijver die we in de gaten moeten houden.
Mathijs Deen (1962) maakt reportages, documentaires en hoorspelen, onder meer voor de VPRO. Zijn verhalenbundel Brutus heeft honger werd lovend ontvangen en genomineerd voor de AKO Literatuurprijs. In 2013 publiceerde hij het alom geprezen De Wadden, dat op de shortlist van de Jan Wolkers Prijs stond en waarvan ruim 20.000 exemplaren zijn verkocht.
ISBN 9789400407428 | Paperback | 304 pagina's | Uitgeverij Prometheus | augustus 2016
© Marjo, 02 januari 2017
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
