Een volstrekt nutteloos mens
Jori Stam

Tien verhalen die veelal een onverwachte draai hebben tegen het einde. De personages zijn eenlingen, zelfs al hebben ze een gezin of een relatie.

Het titelverhaal bijvoorbeeld gaat over Harm Edelmann. Hij is met zijn gezin naar Noorwegen gegaan, omdat hij daar een literaire thriller wil schrijven. Noorwegen is voor hem bekend terrein, zijn ouders sleepten hem jaarlijks mee naar het land dat na de vakantie door zijn moeder verwerkt werd in dikke fotoalbums ‘met eindeloze reeksen van watervallen, bergen, rivieren en fjorden die allemaal op elkaar leken. Elk album sloot af met de foto van een eland die aan een bosrand gras stond te herkauwen, terwijl hij met een onnozele blik in de lens staarde.’
Maar als volwassene heeft hij Noorwegen nodig om ‘het kunstmatige en kaarsrechte’ IJdorp aan te kunnen, waar hij verplichte contactmomenten heeft met de buren.
Harm is een punctuele, principiële man met een autistisch trekje. Zijn partner lijkt daar mee om te kunnen gaan, maar slaat de plank volledig mis als ze, bij deze reis naar Harms paradijs, aan de buren vraagt om mee te gaan...

Er is het verhaal van Vincent die grote bewondering heeft voor zijn huisarts. Deze Bosma is voorstander van euthanasie en wordt op de televisie tot op de grond afgebroken door de minister van Volksgezondheid. Vincent ontsteekt in grote woede, iets waar hij zijn hele leven al last van heeft, en waarvoor Bosma hem medicijnen gaf. Nu neemt hij die echter niet in...

Er is een bizar verhaal over een man en een vrouw die samen leven maar volstrekt geen idee hebben waar de ander zich mee bezig houdt. Het leidt tot gesprekken die voor ieder in hun eigen beleving van de wereld helemaal kloppen maar in feite over heel andere dingen gaan.

Uit de verhalen spreekt mededogen voor de mensheid, zelfs al vertellen alle verhalen over de zwarte kant er van. Het zijn levendige vertelsels, die ook zonder dialogen vlot lezen. Ze zijn op een humoristische manier enigszins zwartgallig, zonder sarcastisch of satirisch te worden. De personages zijn gewone mensen, zoals we die allemaal kennen, maar de verhalen maken duidelijk dat we de ander nooit echt kennen.

Jori Stam (1987) groeide op in de polder en studeerde Nederlandse taal en cultuur aan de Universiteit van Amsterdam. Zijn verhalen verschenen in verschillende literaire tijdschriften. In 2014 werd hij genomineerd voor de Opium Verhalenwedstrijd en de VPRO Bagagedrager en won hij de Kerstprijsvraag van Propria Cures. Een volstrekt nutteloos mens is zijn debuut.

ISBN 9789025444587 | Paperback | 169 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | mei 2015

© Marjo, 19 juli 2015

Lees de reacties op het forum en/of reageer: