De naamgenoot
Jhumpa Lahiri

Deze debuutroman van Jhumpa Lahiri is indrukwekkend. Het vertelt het verhaal van Ashima en Ashoke die, na hun gearrangeerde huwelijk, uit India naar Massachusetts zijn geëmigreerd. Na enige tijd wordt er een zoon geboren. Volgens Bengaalse traditie mag Ashima's grootmoeder de naam bepalen van hun eerste kind. Maar de brief uit India raakt zoek en in Amerika bestaat er geen verschil tussen koosnaam en werkelijke naam zoals wel volgens Indiaase traditie. De koosnaam wordt privé gebruikt, de werkelijke naam is voor de officiële instanties en wordt pas later gegeven naar het karakter van het kind. Als Ashoke onder druk wordt gezet door de autoriteiten kiest hij de naam Gogol naar de schrijver waar hij, om diverse redenen, gek op is. Gogol groeit op met een afschuw voor zijn naam en achtergrond. Regelmatig moet hij mee naar Calcutta, op familiebezoek, en hij haat die reizen, hij is in Amerika geboren en heeft niets met de Indiase afkomst van zijn ouders. Maar in het voor hun vreemde Amerika zijn Gogols ouders, blij als ze andere Indiase mensen ontmoeten en al snel raken families met elkaar bevriend en worden de tradities in ere gehouden. Overal is wel een ceremonie voor, er zijn vele, vele feestdagen en aldoor komt iedereen bij elkaar om alles te vieren. Er wordt dagen lang gekookt en het huis is vaak propvol mensen.
Gogol wil  niets liever dan een 'echte' Amerikaan zijn. Tijdens zijn studietijd wordt de afstand tussen Gogol en zijn ouders steeds groter en helemaal als Gogol een relatie krijgt met een Amerikaanse die uit een behoorlijk artistiek milieu komt. Gogol voelt zich thuis bij haar en waardeert de ongedwongenheid en vrijheid waarin deze mensen leven. En dan overlijdt Gogols vader...
Dit brengt een ommekeer in Gogols gedachten teweeg. Hij herinnert zich zijn rustige, gemoedelijke, stille vader die hem vertelde waarom hij hem de naam Gogol gaf, dat was een schok voor Gogol. Hij trouwt zelfs met een modern Bengaals meisje uit de kennissenkring van zijn ouders, maar het huwelijk mislukt. Beiden waren dit huwelijk in gestapt omdat ze moe waren van de eeuwige tweestrijd tussen het oude (de ouders en de vele tradities) en het nieuwe (vrijheid in doen en laten). Ze voelden zich vertrouwd bij elkaar omdat ze beiden veel herkenden in elkaars leven.
Na de scheiding verandert er veel ten goede.

Jhumpa Lahiri weet uitstekend een sfeer te creëren zodat je het gevoel hebt opgenomen te zijn in het gezin van Ashima en Ashoke en later in het gezin van het artistieke echtpaar. De verscheurdheid van de ouders tussen hun oude en nieuwe land is bijna voelbaar. Elke keer brokkelt er door overlijden, huwelijk, geboorte een stuk van hun oude leven af, ze raken vervreemd van hun eigen familieleden in het geboorteland maar voelen zich ook nooit echt Amerikaans. Gogol heeft moeite met de stijve sfeer in huis, zou willen dat zijn ouders losser zijn en met 'Amerikaans' gemak  de dingen benaderen. Pas later komtde bewondering en het besef hoe het voor zijn ouders geweest moest zijn. Twee  mensen die elkaar nauwelijks kenden en een bestaan moesten opbouwen in een voor hun volkomen vreemd land.
Het eind is in mijn ogen een beetje afgeraffeld maar dat neemt niet weg dat ik het boek met veel plezier gelezen heb. Een aanrader.
 

ISBN 9789029085496 | Paperback | 316 pagina's | Uitgeverij Meulenhoff | oktober 2009
The Namesake 2003 Vertaald

© Dettie, 12 december 2009

Lees de reacties op het forum en/of reageer: