Jan Paul Bresser
Het verdriet van Eline
Een verhalenbundel, ik ben er over het algemeen niet kapot van, ik heb liever een verhaal dat langer duurt. Maar voor Jan-Paul Bresser maak ik graag een uitzondering. Nu heb ik gelezen dat deze schrijver in juni van dit jaar overleden is, wat een verlies!
Hij heeft nog wel een brievenroman voltooid die in het najaar uitkomt, en die zal ik zeker lezen, want ik heb genoten van zijn verhalen.
In zeventien verhalen schetst Jan-Paul Bresser een leven in Den Haag, zoals hij het gekend moet hebben. De verhalen staan op zich maar zijn ook met elkaar verbonden, doordat personages terugkomen in andere verhalen. Zoals de man met zijn haar in een paardenstaart, die in de bus zit waarin zich een vrouw bevindt die de koker met de as van haar moeder meeneemt naar een stuk van Den Haag, waar haar moeder nog niet dood gevonden wilde worden. De dochter spreekt de koker toe, ze huilt, terwijl ze treurt om het feit dat haar moeder het leven van haar dochter niet wilde accepteren. Werken met allochtonen, en nog lesbisch zijn ook, het was een schande.
In het andere verhaal lezen we hoe de man met de paardenstaart haar opmerkte, en haar verdriet aanvoelde. Zelf voelde hij zich ook eenzaam en alleen, en treurde om een verloren leven.
Dit is een terugkerend thema in de verhalen: het zijn vaak levens die geleid werden zoals dat toen niet anders kon, maar waar men in het heden spijt van heeft. Had het anders gekund? Ach nee. Jan-Paul Bresser heeft kritiek op de maatschappij. Maar geeft toe dat het vroeger helemaal niet zo veel beter was. Toch:
'Het is heel simpel, leven is een kwestie van mentaliteit. Ouders moeten kinderen daarin een voorbeeld geven. Ik herinner me nog goed dat hij zei dat veel kinderen niet meer voorgeleefd krijgen dat er grenzen bestaan: dit is eerlijk en dat is oneerlijk.'
De verhalen spelen in Den Haag, het is onontkoombaar dat er gesproken wordt over de allochtonen, en daar is het mooiste verhaal dat van de jonge non die het kind van een moslima ontvoert. Het is grote paniek, iedereen komt toegelopen, alle nationaliteiten zijn vertegenwoordigd en allemaal zijn ze verontwaardigd. Maar de bedoeling van de non... zo mooi. Ja, dit verhaal is voor mij het hoogtepunt in de bundel.
Het zijn verhalen met een kern van waarheid, waaromheen een verhaal verzonnen is. Mooie verhalen wat inhoud betreft, maar ook prachtig geschreven. Over ouderdom, vooroordelen en Den Haag in al zijn facetten. Bijna dan toch. Aanrader!
ISBN 9789041418043 | Hardcover | 206 pagina's | Uitgeverij Anthos | oktober 2011
© Marjo, 24 augustus 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Het verdriet van Eline
In deze verhalenbundel staan oudere mensen centraal. Zij nemen de hoofdrol in de verhalen in, observeren of worden herdacht. Het zijn melancholische verhalen over vervlogen tijden. Verhalen over verlies en eenzaamheid. Over stiekem babbelen tegen overleden ouders. Er staan ook vertellingen in over de strubbelingen van het ouder worden. Lichamelijke ongemakken bijvoorbeeld en de schaamte die deze met zich meebrengen. Of het brein dat trucjes met het geheugen uithaalt. Het zijn mooie, bedachtzame verhalen. Heel smaakvol en sober geschreven. Er staan prachtige overpeinzingen in. Zoals deze:
“Ik dacht: Waarom slaan er heren even verderop in mijn Tweede Kamer zo wild om zich heen, alsof Mohammed onze Jezus de Noordzee injaagt. Terwijl in de bibliotheek alle geloven ongestoord naast elkaar zitten en alle goden van de wereld bij elkaar staan en alle boeken voor iedereen te leen zijn en nergens een slot op zit en nergens bladzijden uitgescheurd worden. Niets is hier verboden.
Daarom, en dat vond ik wel een opwekkende gedachte, is de openbare bibliotheek vandaag misschien meer dan het parlement een vrijplaats van het vrije woord.”
De personages in dit boek zijn allen woonachtig in Den Haag. Ze zijn er veelal ook opgegroeid. Sommigen koesteren de herinneringen aan hun jeugd, anderen hebben deze diep weggestopt. Er is een prachtig verhaal over een doodzieke vrouw die in haar hoofd een tweede leven heeft gecreëerd om zo de eenzame nachtelijke uren door te komen. Opvallend is het verhaal over een non die met een baby in haar armen de benen neemt. Ook is er een verhaal over een man die met zijn moeder naar het strand gaat en daar gehoor geeft aan zijn wens om een vrouw te zijn en een verhaal over een man die zich in allerlei onmogelijke bochten wringt omdat hij met zijn prostaatklachten niet naar de huisarts wil. Er wordt beslist niet lichtzinnig met de onderwerpen omgegaan. Toch is het geen zwaar boek om te lezen. De verhalen zijn menselijk en herkenbaar.
De auteur heeft een aantal gedichten in de verhalen verwerkt. Deze van M. Vasalis springt er voor mij uit. Het heet Zomerwei.
De zomerwei des ochtends vroeg.
En op een zuchtje dat hem droeg
vliegt een geel vlindertje voorbij.
Heer, had het hierbij maar gelaten.
Het verdriet van Eline is een gevoelige, stijlvol geschreven verhalenbundel die ontroert maar ook doet glimlachen. Het zijn verhalen die raken.
ISBN 9789041418043 | Hardcover | 206 pagina's | Uitgeverij Anthos | oktober 2011
© Annemarie, 19 november 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer: