Ingrid Vander Veken
Categorie: Recensies Volwassenen
Zwijgen
Op de website van de uitgeverij en op de achterzijde van het boek staat: Zwijgen is een precieus boek over waarheid en leugen, over keuzes en hun gevolgen. Over wat in talloze families werd en nog steeds wordt toegedekt.
Over het thema Zwijgen zijn inderdaad veel boeken geschreven, zeker in relatie tot de periode van de Tweede Wereldoorlog. Slachtoffers en daders zadelen hun kinderen onbedoeld op met grote vraagtekens door het verzwijgen van hun persoonlijke geschiedenis. Niet om moedwillig te kwetsen, maar juist om hun kinderen te sparen en dat laatste is nou precies wat er niet gebeurt. Wat niet wordt gezegd, wordt wel gevoeld en dat leidt tot frustraties, angst, schuldgevoelens en steeds meer vragen waar maar geen antwoord op komt. Voor ons als lezer leidt dit weer tot een mooi boek, zoals deze roman van Ingrid Vander Veken.
De auteur heeft prachtige zinnen geschreven en daarmee hele mooie passages die dan uiteindelijk zijn gevormd tot dit prachtige boek. Een boek over, wat zij zelf noemt, de wrokkige stilte van een vader, maar ook over het nooit vertelde geheim van een zoekende moeder. Een zwijgen en een stilte die niet hoorbaar, maar wel voelbaar zijn en daarmee bepalend voor het leven van het hele gezin en de oneindige zoektocht van een kind. De auteur vertelt het verhaal als het ware aan haar hoofdpersoon en daarmee aan zichzelf in zinnen als:
En jij had er geen flauw idee van waar je buiten je wil om bij betrokken werd. Dat jouw aanwezigheid op die schoolbanken de zaak ondermijnde die je vader onder een foute vlag had gediend, dat jouw moeder je aan de hand van heiligenlevens de taal bijbracht van haar zonde. Hoeveel inniger konden het politie en het persoonlijke leven vervlochten worden?
Die gebeurtenissen maken dat wat een eenvoudig kinderleven zou moeten zijn tot een complexe belevenis van een jeugd, die weer leidt tot een volwassen leven waarbij de zoektocht naar de waarheid centraal blijft staan. Op zoek naar het ware verhaal achter het zwijgen.
Tijdens de zoektocht van de auteur komt zij erachter hoe complex het leven tijdens een oorlog kan zijn en voor haar ouders en andere familie is geweest. Er worden keuzes gemaakt, die tijdens en na de oorlog lof of woede met zich mee brengen. Haar vader kiest voor de 'foute' kant, zijn broer kiest voor de 'goede' kant. De vader keert na zijn gevangenhouding terug naar het ouderlijk huis, zijn broer komt om in Neuengamme. Dit soort gebeurtenissen tekenen de individuele levens van de mensen en de familiebanden voor de rest van het verdere leven, waarbij het zelfs doorgegeven wordt op de levens van de nieuwe generatie, zoals op die van de auteur.
Ondanks dat het thema dat Vander Veken aanraakt in deze roman niet nieuw is, is dit zeker niet het zoveelste boek in deze reeks. Zoals ik al eerder aangaf, heeft de auteur haar zinnen heel mooi geformuleerd, waardoor wat zij vertellen wil, je echt diep raakt. Je voelt mee met haar behoefte om uit te zoeken wie haar vader en moeder echt zijn (geweest) en er daardoor (misschien zelfs) achter te komen wie zij zelf is. Daarmee raakt zij ook weer aan een groter thema, namelijk hoe de omstandigheden en met name het zwijgen daarover, ons vormen.
Over de auteur: Ingrid Vander Veken schreef theater en scenario’s, twee jeugdboeken en twee verhalenbundels, vier romans (Papavers, Nieuwe mannen, nieuwe vrouwen, Dubbelspoor en Aankomen in Bali) en een dagboek, Zestig. Haar professionele ervaring als journaliste en columniste geeft zij door als docente Culturele Verslaggeving aan het Conservatorium. Zij is medeoprichter van de Vlaamse Auteursvereniging, was bestuurslid van PEN Vlaanderen en beheerder van de PEN-Schrijversflat.
ISBN 9789463100885 | Hardcover | 256 pagina's | Uitgeverij Polis | februari 2016
© Ria, 20 juni 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
