Hisham Matar

Toon alleen recensies op Leestafel van Hisham Matar in de categorie:
Hisham Matar op internet:
  Categorie: Recensies Volwassenen

Niemandsland Niemandsland


Hoe is het om als negenjarig jongetje in een dictatoriale staat te leven? Waarom wordt hem zo weinig verteld? Wat gebeurt er allemaal?

Suleiman is zo'n jongetje, woonachtig in Libië waar Kadaffi (De Gids) zijn straffe bewind voert. Door zijn ogen lezen we hoe vér zo'n bewind in ieders leven ingrijpt, zelfs de kinderen staan niet meer onbevangen tegenover elkaar.

Suleiman is een naief jongetje en brengt zijn tijd voonamelijk met zijn moeder door. Vader is een soort handelaar die na zakenreizen met van alles en nog wat thuiskomt, van koeien tot bomen. Elke keer als vader weg is heeft zijn moeder 'het medicijn' nodig en rookt ze de ene sigaret na de andere. Ze vertelt hem dan verhalen over hoe ze uitgehuwelijkt werd op veertienjarige leeftijd aan Suleimans vader die tien jaar ouder was. Hoe vreselijk ze vader (Baba) vond, hoe bang ze was. Dat haar enige grote geluk in dit huwelijk Suleiman is. Hij is haar prins. De volgende dag weet ze nooit meer wat ze verteld heeft en is bang dat Suleiman haar verhalen aan Baba door zal vertelllen. Ook moet hij beloven dat hij nooit, maar dan ook nooit! over het medicijn zal praten. Suleiman wil haar redden, hij zal haar later met alles helpen. Als Baba weer thuis is, is zijn moeder heel anders, zelfverzekerd, vrolijk.

Maar Baba zit in een verzetsgroepje die strijdt voor de democratisering van Libië. Moeder wil dit niet, is bang, haar gezin gaat voor, maar Baba luistert niet en gaat door. Hij typt pamfletten die verspreid worden, feitelijk is het een vrij onschuldig groepje. Maar iedereen is bang voor de pamfletten, waarin de Gids en zijn Revolutionaire Comités bekritiseerd worden. Ze worden in het openbaar verscheurd of verbrand, de makers van de pamfletten worden verraders genoemd... De buurman, ook in de verzetsgroep , wordt opgepakt en Suleiman ziet (als een van de weinigen) op de nationale televisie hoe hij verhoord wordt.
Baba moet vluchten maar wordt later toch opgepakt.

Moeder probeert alles om hem weer vrij te krijgen, geeft zelfs cadeaus aan hooggeplaatste figuren....
Ondertussen probeert het Comité Suleiman aan het praten te krijgen op een slinkse manier, de telefoon wordt afgetapt en als Suleiman zijn 'oom' aan de telefoon heeft vraagt een derde stem hoe die oom heet, waar die oom woont enz.

Het mooie aan dit boek is dat het vanuit het kind verteld wordt. Hij merkt dat er dingen niet kloppen, dat de volwassenen zaken voor hem verzwijgen, en wordt af en toe uit frustratie ongelooflijk kwaad. In zijn onmacht jaagt hij bijvoorbeeld een zwerver de stuipen op het lijf. In zijn onschuld en uit opstandigheid doet hij dingen die gevaarlijk voor anderen kunnen zijn. Af en toe is de taal wel érg wijs voor zo'n jong kind maar waarschijnlijk ben je ook vroeg wijs in dergelijke omstandigheden. Maar de taal is mooi, soms bijna sprookjesachtig.


ISBN 9029077352 | Paperback | 253 pagina's | Uitgeverij Meulenhoff | mei 2006

© Dettie, augustus 2006


Lees de reacties op het forum en/of reageer: