Haruki Murakami
Categorie: Recensies Volwassenen
1q84 (deel 1)
“1q84” vertelt het verhaal van Aomame, lerares aan een sportinstituut met een ietwat bijzondere hobby, en Tengo, een wiskundeleraar en ghostwriter. Hun verhaal komt in elkaar afwisselende hoofdstukken (feuilletonstijl) aan bod, en op het eerste zicht hebben zij totaal niets met elkaar gemeen.
De hobby van Aomame is het “uitschakelen van mannen die hun vrouwen mishandelen” (lees : vermoorden, zonder spoor na te laten), en hiermee begint het verhaal. Wanneer ze na haar laatste opdracht de taxi neemt, zegt de taxichauffeur op een bepaald moment “schijn bedriegt”. Woorden om niet meer te vergeten. Wegens een opstopping op de autosnelweg verlaat zij deze te voet, via een noodtrap.Op dat moment verlaat zij 1984, om in 1q84 terug op te duiken (een vaststelling over de wapendracht bij de politie plaatst haar als het ware buiten de tijd).
Tengo is een wiskundeleraar, die in zijn vrije tijd probeert te schrijven. Wanneer zijn vriend Komatsu hem voorstelt, een voor een literaire wedstrijd ingediend verhaal “bij te werken”, gaat hij hierop in, na heel wat tegenstrubbelingen. Langzaam begint hij zich in de wereld van dit verhaal in te leven. De auteur, Fukaeri, een zeventienjarige jongedame, heeft het verhaal aan haar vriendin gedicteert, aangezien zij zelf dyslectisch is. De grens tussen de verbeelde wereld van Fukaeri en de werkelijkheid is uiterst vaag.
Naarmate we meer van Fukaeri vernemen, en hoe dieper Aomame verzinkt in de wereld van 1q84, hoe meer de twee verhaallijnen naar elkaar toe convergeren. Zoals in de hogere wiskunde twee evenwijdige lijnen elkaar in het oneindige toch zullen snijden, zo lopen zij ongenadig naar elkaar toe (maar snijden elkaar nog niet in dit eerste deel van “1q84”). Wat Aomame in 1984 gemist heeft, en opduikt in 1q84, lijkt bestanddeel van Fukaeri’s wereld. Zowel Aomame, als ook Tengo blijken verschillende gaten in hun geheugen te hebben, gaten, die allemaal terug te voeren zijn op Fukaeri.
Het boek heeft een open einde, maar het vervolg laat zich ergens toch voorspellen. Tenslotte is dit een trilogie.
Hoe vaag, of hoe scherp is de lijn tussen verbeelde wereld en werkelijkheid ? En zijn er wel twee werelden in deze roman ? En wat is de rol van “Een pop van lucht” ? En wat is uiteindelijk het belangrijkste onderwerp in dit verhaal ? Gaat het alleen maar om kritiek op de literaire wereld (tenslotte zijn Tengo en Komatsu, met medeweten van Fukaeri en haar “voogd”, de wereld aan het bedriegen), of gaat het eerder over de manipulatie van de mens ? Deze vragen zijn meer dan redenen genoeg, om ook de andere delen van deze romancyclus te lezen. Murakami bespeelt alvast meesterlijk alle deelnemers aan dit (mysterieuze) poppenspel, en in die zin is het wel een soort van “Big Brother”.
ISBN 9789045023304 | Hardcover | 429 pagina's | Atlas Uitgeverij | juni 2010
Vertaald door Jacques Westerhoven
© Lezer100, 23 februari 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
1q84
De chauffeur waarschuwt haar dat ze niet moet vergeten dat schijn bedriegt. Er is altijd maar één realiteit. Toch zal de lezer merken dat er iets vreemds aan de hand is. Waarom staan er soms twee manen aan de hemel?
Als we later kennis maken met de andere hoofdpersoon, Tengo, zal ook hij soms die twee manen zien. Tengo is behalve wiskundeleraar ook schrijver, en wordt benaderd om een verhaal te herschrijven. Dat verhaal, waarover we niet veel te horen krijgen, alleen dat er behalve een dode geit, ook ‘little people’ in voorkomen, is geschreven door een jong meisje, en belooft heel wat volgens de uitgever. Maar dan moet het eerst wel in een behoorlijke stijl herschreven worden. Als Tengo had geweten in welke situatie hij door dat te doen terecht zou komen, had hij zich wel twee keer bedacht! Fukaeri fascineert hem, maar tegelijk krijgt hij geen hoogte van haar.
In de wereld van Tengo is voorlopig nog geen plaats voor Aomame, al weten we al snel dat ze elkaar al ooit ontmoet hebben. En weten we ook dat Aomame, hoe vaak ze zich nu ook af geeft met allerlei mannen, zich toch ‘bewaart’ voor hem. Zij is sportinstructrice, maar heeft er een bizarre verdienste naast. Zij komt tot de conclusie dat er een parallelle wereld moet zijn: agenten hebben ineens andere uniformen aan, en dan die twee manen. En zij bevindt zich in die wereld. Waarom? Hoe? Geen idee.
Hoe die twee, wiens verhaal om en om verteld wordt, bij elkaar komen staat in het eerste deel ook niet vermeld, maar het zal vast gebeuren. Murakami is erg breedsprakig in dit verhaal, misschien hadden twee boeken in plaats van drie volstaan. Maar dat weet ik niet zonder de andere twee gelezen te hebben.
Voorlopig vind ik Tengo de sympathieke hoofdfiguur, en boeit Aomame niet zo.
Als ik een voorlopig oordeel moet geven: ik wil zeker verder lezen in de andere delen, maar heb er geen enkele moeite mee daar even mee te wachten. Tot op heden vind ik dit niet Murakami’s beste boek. Zeker wil ik wel weten hoe het zit met the little people, maar als je al zeker weet dat die twee personages elkaar vinden, maakt het niet zo veel uit hoe dat zal gebeuren.
ISBN 9789045023304 | Hardcover | 429 pagina's | Atlas Uitgeverij | juni 2010
Vertaald door Jacques Westerhoven
© Marjo, 19 oktober 2011
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
1q84
Het begint met een moord... een kille, koele moord... door een vrouw, Aomame, gepleegd. We lopen met haar mee naar de plek waar het moet gebeuren. Ze stond in een file en had een afspraak met de later door haar omgebrachte man. Ze zat in een taxi. de chauffeur wijst haar op een trap, die kan ze aflopen en dan is ze in de buurt van een station en kan ze nog op tijd zijn voor haar afspraak. Aomame besluit dit te doen. De taxichauffeur waarschuwt haar...
'En dan nog iets,' zei de chauffeur in het spiegeltje. 'Onthoud dit vooral goed: schijn bedriegt.'
Schijn bedriegt, herhaalde ze bij zichzelf. En toen, met een lichte frons tussen haar wenkbrauwen; 'Wat bedoelt u daarmee?'
'Ik bedoel dit.' De chauffeur koos zijn woorden zorgvuldig. 'U gaat nu iets doen dat niet gewoon is. Vindt u niet? Gewone mensen lopen niet op klaarlichte dag de noodtrap van een snelweg af. Vooral dames niet.'
'Daar hebt u waarschijnlijk gelijk in, 'beaamde ze.
'Dus als u zoiets doet, kan het gebeuren dat de dingen om u heen - hoe zal ik het zeggen? - er een tikkeltje anders gaan uitzien dan eerst. Iets dergelijks is mij ook ooit overkomen. Maar laat u door die schijn niet bedriegen. Er is altijd maar één realiteit.
Dit gedeelte kondigt de verdere loop van het verhaal aan. Nadat Aomame haar taak, de moord, volbracht heeft merkt ze vreemde dingen op. Ze constateert dat de politie andere uniformen dragen, ze ziet twee manen in plaats van één. Ze komt tot de ontdekking dat ze in een parallelle wereld leeft en noemt het 1q84 de q staat voor vraagteken. In werkelijkheid is het 1984. Maar wat is de werkelijkheid?
Tengo is een wiskundeleraar en is eindeloos bezig met zijn te schrijven boek. Hij had meegedongen naar de Debutantenprijs van uitgever Komatsu's tijdschrift. Komatsu had zijn manuscript met plezier gelezen, er moest wel het een en ander aan veranderd worden maar als Tengo dat gedaan heeft dan wil Kumatsu als eerste dat manuscript weer lezen. Tengo gaat accoord en herschrijft en herschrijft en herschrijft.
Inmiddels heeft Kumatsu hem een baantje bij zijn uitgeverij bezorgd en uiteindelijk mag hij ook de inzendingen voor de Debutantenprijs lezen. En dan is daar het debuut dat opvalt. Het heet Een pop van lucht, geschreven door ene Fukaeri. De stijl is belabberd maar de inhoud origneel. Of Tengo ghostwriter wil worden? Of hij dat manuscript wil herschrijven? Met toestemming van Fukaeri natuurlijk... Komatsu wil geen nee horen en eigenlijk wil Tengo ook wel, het verhaal fascineert hem.
En hiermee begint voor Tengo een bizar avontuur. Hij bezoekt de schrijfster en alles blijkt heel anders dan hij aanvankelijk gedacht had. Zij is een zeventienjarig dyslectisch meisje die geschreven heeft over een commune waarin een meisje opgesloten wordt met een dode geit. Het was immers haar schuld dat die geit dood is. Maar 's nachts komen uit die geit 'Little people' gekropen...
De commune blijkt echt te bestaan, en daar gebeuren heel akelige dingen met heel jonge meisjes. Ook de 'Little people' blijken echt te bestaan.
Mijn aanvankelijke vreugde over de nieuwe Murakami zakte behoorlijk in. Ligt het aan mij? Ik houd niet van verhalen over moord, dat ten eerste, maar ja het is wel een Murakami, dacht ik toen nog. Aomame leidt een erg bizar leven, de verhalen over haar staan me tegen. Ze neemt wraak op mannen die zich vergrijpen aan vrouwen. Ze vermoord deze 'heren'. Maar ja, het is een Murakami, waarschijnlijk heeft het een functie, en dat is ook zo. Tengo is nog de meest 'normale' in het boek. De schrijfster van Een pop van lucht is ook wel erg bizar en wat moet ik met die Little people? Ik las in een recensie dat ‘Little people’ moet worden gelezen als Murakami’s tegenhanger van Big Brother uit George Orwell’s 1984. Ze zijn net zo alwetend en sturend op de achtergrond aanwezig.'
Ik houd niet van de wezens als In de ban van de ring Tolkien, en daar lijken ze veel op las ik ook in een recensie. Daar staat ook in dat Murakami met zijn personage Aomame verwijst naar Stieg Larsons boeken.
Ik kan me helaas niet verplaatsen in deze personages (zij wel in elkaar) en voel niets van nieuwsgierigheid over hoe het verder zal gaan. Maar ja het is wel een Murakami fluisterde steeds dat stemmetje in mijn hoofd. In zijn vorige boeken accepteerde je ook de onwaarschijnlijk mooie oren, het verhaal over dat ene schaap enz. enz. Waarom ging dit me dan steeds meer tegen staan? Opeens wist ik het! Wat ik in dit boek mis is de speciale humor van Murakami. Alles wordt bloedserieus gebracht. Waar je bij zijn andere verhalen regelmatig kon glimlachen en kon genieten van zijn onwaarschijnlijke maar ook menselijke personages met hun bijzondere karakters ontbreekt nu die subtiele, milde ondertoon, die verfijnde stijl en respectvolle benadering van Murakami mét die humor. Aomame is een wraakmachine die alleen voor Tengo gevoelens heeft. Zij en Tengo beleefden ooit één, secondendurend, speciaal moment. Beiden leven ze in de parallele wereld 1q84.
Het verhaal is bizar, het gaat anders dan in Murakami's andere boeken, in mijn ogen, te ver. In zijn andere boeken denk je nog, het zou zomaar eens kunnen. Murakami kon de gekste situaties, de meest vreemde mensen geloofwaardig neerzetten maar in deze twee boeken blijven het (voor mij) boekpersonages. Natuurlijk is de fantasie van Murakami weer enorm, dat staat buiten kijf. Zijn stijl is er natuurlijk ook weer prachtig. Maar echt enthousiast ben ik dit keer niet. Ik heb met veel pijn en moeite verder gelezen, het boeide me niet, maar dat ligt volledig aan mij, ik houd niet van dit soort verhalen. De boeken gaan naar iemand anders die denkelijk meer geniet van deze boeken dan ik... wordt vervolgd.
ISBN 9789045023304 | Hardcover | 429 pagina's | Atlas Uitgeverij | juni 2010
Vertaald door Jacques Westerhoven
© Dettie, 15 juli 2010
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Dans, dans, dans
De hoofdpersoon voelt zich geroepen: hij moet weer naar het Dolphin hotel, en ontdekt tot zijn schrik dat het er niet meer is. Op de plaats staat een heel modern groot hotel, dat -verneemt hij- deel uit moet gaan maken van een hotelketen. Als hij nader in contact komt met een van de receptionistes vertelt zij van een voor haar akelig avontuur: ze stapte een keer uit de lift in de veronderstelling dat ze op de personeelsafdeling was, en stond daar in een ontzettend donkere gang, waar ze slepende geluiden hoorde. De ik-figuur weet dat hij dat moet onderzoeken, en na enkele vergeefse pogingen ontdekt hij inderdaad de schaapman, die ergens in het hotel verstopt zit. De schaapman is een soort alter ego, hij is deel van hem, maar hoe en wat, dat wordt niet echt duidelijk. Voor de hoofdpersoon niet, en voor de lezer ook niet.
Schaapman stuurt hem weg met de raad te blijven dansen, vooral te blijven dansen. Dat probeert hij wel, maar het valt hem niet mee.
Hij is een erg laconiek persoon, die de wereld neemt zoals die zich aanbiedt. Het toeval speelt een grote rol, of is het allemaal toch niet zo toevallig als hij denkt? Hij ontmoet een vroegere klasgenoot, die nu filmster is, maar niet gelukkig, omdat hij zich volledig moet laten zeggen hoe hij moet leven. En dat is niet het leven dat hij zou willen. Kotanda, zo heet hij, wordt de persoon die onze ik-figuur veel zal zien. Ook is er een dertienjarig meisje, dat wel ouders heeft, maar die zijn gescheiden en alleen met zichzelf bezig. Yuki, dat meisje, wordt een soort protegé van hem.
Het toeval, de rode draad die door het verhaal loopt, brengt vreemde avonturen, die haast thrillerachtig zijn: een ex van de ik-figuur, Kiki, verdwijnt. Een callgirl, die ergens verbonden is met Kiki, wordt vermoord, en de ik-figuur 'blijft zijn pasjes maken'. Het is geen doorsneeverhaal met een begin, een verwikkeling en dan een einde, al is er wel een ontknoping. Die je overigens al aan voelt komen. Het gaat dan ook helemaal niet daarom. Waar wel om dan? Dat kan ik nauwelijks aangeven, Murakami is Murakami, een heel eigenzinnig schrijver. Herhaaldelijk zijn er woorden en zinnen die wijzen op de levenswijze van de schrijver die zijn hoofdpersoon ook zo laat leven. Hun motto: 'iemand moet het doen'.
'het is gewoon een feit, en om feiten kun je niet heen'.
'jij leek altijd je eigen zin te doen, zonder je iets aan te trekken van wat anderen vinden, en dat ging je blijkbaar zo makkelijk af. Je leek alles goed voor elkaar te hebben.'
Ik heb me tijdens het lezen af zitten vragen waarom ik Murakami goed vind. Waarom ik zijn boeken graag lees. Het is zeker om het absurdistische tintje dat er in zit, maar ook omdat zijn hoofdpersonen zulke nuchtere figuren zijn. De ik-figuur is bijna gelaten, hij accepteert de wereld zoals die bij hem binnenkomt. Dat wil niet zeggen dat hij niet de waarom-vraag stelt, maar wel dat hij er niet moeilijk over doet als er geen antwoord komt.
'Het is zoals het is', die houding spreekt mij aan. Het accepteren is overigens geen lijdzaam accepteren; natuurlijk onderneemt hij actie, maar de manier heeft ook iets vanzelfsprekends. Hij kan als het ware geen andersoortige actie ondernemen dan die hij kiest. En het resultaat van zo'n actie, ach, het maakt niet uit, hij accepteert, gaat er in mee. Misschien kunnen anderen dit beter verwoorden dan ik, het is een gevoel.
ISBN 9789046006536 | Paperback | 469 pagina's | Uitgeverij Atlas | juni 2008
© Marjo, 26 september 2009
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Norwegian wood
Norwegian Wood gaat over dood, liefde, overleven op weg naar volwassenheid.
Watanabe Toru is een student die begint aan zijn universitaire studies. Hij moet zich zien aan te passen aan het campusleven, studentenleven... Maar dat gaat niet zo eenvoudig met de dood van zijn vriend Izuki in zijn achterhoofd. Ook Naoko, de vriendin van Izuki, kan het moeilijk aan en gaat er op een bepaald moment zelfs onderdoor.
Hoe ga je hier als jongere mee om, tot waar trek je de lijn van verantwoordelijkheid voor een ander, van waar af kies je voor jezelf, hoe overleef je, hoe wordt je volwassen in zulke omstandigheden..
Vragen die aan bod komen en waar geen pasklaar antwoord op te vinden is.
Elk personage in het boek bindt op zijn eigen manier de strijd aan en probeert te overleven in een maatschappij waar voor verdriet en leed maar een bepaalde tijd “gereserveerd” is, waar “anders-zijn” niet getolereerd wordt...
De wereld draait meedogenloos door, de tijd gaat verder...
In tegenstelling tot bv. “De opwindvogelkronieken” en “De jacht op het verloren schaap” komen er hier geen mysterieuze, occulte scènes in voor. Het is meer een uit het leven gegrepen verhaal. Toch windt Watanabe zijn “veer” elke dag (met uitzondering van de zondag) op. Het zal wel toeval wezen want dit zou het eerste boek van Murakami zijn?
Ik heb het boek met véél plezier gelezen. Murakami wordt zo stilletjesaan een nieuwe favoriete schrijver.
Dit boek kan ik alleen maar aanraden. Zeker lezen!
ISBN 9789045006574 | Paperback | 400 pagina's | Uitgeverij Atlas | 2007
© Inge, augustus 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Spoetnikliefde
We leren eerst de ik-figuur en de 17 jarige Sumire kennen. Sumire is een jonge vrouw die nog niet weet wat ze eigenlijk in het leven wil. Ja, ze wil schrijven, romans schrijven; ze is al aan eentje bezig, maar haar ontbreekt nog het zelfvertrouwen. Ze weet niet of ze wel genoeg talent heeft. De leerkracht die ze vaker in zijn appartement opzoekt en die met haar de passie voor boeken deelt, vindt dat er in haar schrijfsels, die ze hem laat lezen, een verborgen talent schuil gaat. De nog niet ontwikkelde omhulling verbergt een kern die er mag wezen. Sumire kan alleen met hem over zulke zaken praten, niet met haar leeftijdgenoten; die snappen het niet.
Alles gaat zo zijn gangetje, totdat ineens Miu in haar leven opduikt. Miu zet met haar verschijning het leven van Sumire volledig op haar kop. Dat ze haar uitstraling compleet verandert, is maar het minst ingrijpende. Miu krijgt Sumire in haar macht. Sumire gaat voor het bedrijf van Miu, een intermediair tussen wijnboeren en restaurants werken. Sumire wordt totaal gefascineerd door de oudere, maar nog steeds mooie vrouw. Het gaat mis als Miu Sumire op reis neemt naar Europa (het verhaal speelt zich af in Japan) en Sumire ineens spoorloos verdwijnt als ze een vakantiehuisje op een Grieks eiland betrekken. De leerkracht krijgt een telefoontje van een radeloze Miu. Hij besluit op aandringen van Miu meteen af te reizen naar dit Grieks eiland. Het wordt een vergeefse en vruchteloze zoektocht. Wel leert de leerkracht het geheim van deze vrouw kennen. Is dat de reden dat Sumire is verdwenen?
Murakami zet de personages uitstekend neer; je gaat volledig met ze mee, zowel de jongere alswel de oudere. Hij is ook vindingrijk in zijn stijl, waardoor dit boek een waar plezier wordt voor een lezer om te lezen. Murakami maakt heel invoelbaar hoe de levens van deze mensen in het moderne Japan drijfijs zijn geworden, losgeslagen van de grote massa, wegdrijvend op hun eenzaamheid. Zonder dat ik een ander boek van deze schrijver heb gelezen, heb ik het sterke vermoeden dat dit thema als een rode draad door zijn werk heengaat. Het is ook het thema van de Japanse horrorschrijvers van dit moment.
Murakami weet de spanning van de zinderende passie in de hoofden van de hoofdrolspelers ook tot het haast ondraaglijke op te voeren. Daarom is het zo jammer, dat hij Sumire aan het einde toch laat terugkeren. Dat is een ontkrachter van de eerste orde, als hij haar onvindbaar had gelaten, zou de lezer zelf als drijfijs mee naar de oneindigheid gedreven zijn, nu wordt hij onbevredigd door niet alleen het onder de levenden roepen van Sumire, maar wordt ook opgezadeld met de wetenschap dat de leerkracht van haar alsnog krijgt te horen wat er in de tussentijd is gebeurd, maar de lezer niet. Ik leef liever als lezer met het raadsel van haar verdwijning, dat de roman juist de immense proporties geeft, dan dat er een alles dichtslaande opheldering komt. Daarom is de mededeling dat die opheldering op handen is volslagen overbodig. Desondanks een aanrader.
ISBN 9047102916 | Paperback | 224 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | 2006
© Roel, juli 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Hardboiled Wonderland en het einde van de wereld
Maar: kijk er doorheen en lees, en je ontdekt een spannend boek. Niet meteen..voor je door hebt waar Murakami naar toe wil ben je al een end gevorderd. Hij schrijft namelijk twee verhalen door elkaar, om en om een hoofdstuk. In het begin is er helemaal geen verband, maar als duidelijk wordt dat ze wel degelijk samenhangen, blijk je een spannend boek, haast een thriller te lezen!
Het verhaal is haast niet te vertellen. Het speelt in een toekomstige wereld, die geregeerd wordt door het Systeem, met als tegenspeler de Fabriek. Het Systeem wordt gedragen door de Calcutecs, soort rekenaars. Hun tegenstanders zijn de Semiotecs, die proberen te voorkomen dat zij informatie kunnen verwerken voor het Systeem. Er heerst een info-oorlog.
De ik-persoon is Calcutec, en langzaam ontdekt hij dat hij een heel speciale Calcutec is: iedereen aast op hem. Maar waarom?
In het parallelverhaal is de ik-persoon in de Stad aangekomen, waar hij dromen moet gaan lezen. Hij laat zijn Schaduw achter aan de rand van de Stad, en gaat aan de slag. Het waarom begrijpt hij niet, maar het schijnt zo te moeten.
Er komen steeds meer overeenkomsten in de beide verhalen, zolang tot het eindelijk duidelijk wordt wat er aan de hand is. En dat is bizar, maar fascinerend..
Prachtig boek, niet onder te brengen in een bepaalde categorie.
"Iedereen is misschien wel gewoon, maar niet iedereen is normaal"
ISBN 9045009358 | Paperback | 400 pagina's | Uitgeverij Atlas | 2002
© Marjo, december 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De opwindvogelkronieken
Als ik het nu in het kort zou moeten samenvatten dan gaat het verhaal over een brave burger die zijn land redt van een would-be-dictator. Maar er is natuurlijk veel meer: die brave burger, Toru Okada genaamd, is getrouwd met de zus van die "dictator", zij heet Kumiko. In het begin van het boek is de kat verdwenen. Toru Okada is werkeloos en doet het huishouden, Kumiko werkt en vraagt Toru om de kat te gaan zoeken. Tijdens die speurtocht ontmoet hij May, een meisje van 16 met problemen, hij vindt de put, hij krijgt vreemde telefoontjes en maakt afspraakjes met nog vreemdere vrouwspersonen en dan verdwijnt Kumiko, zonder taal of teken.
Behalve wat rondbellen doet Toru Okada niets, hij wacht af, en zijn vreemde avonturen gaan door.. Hij krijgt bezoek van een ex-militair, luitenant Mamiya die hem vertelt over zijn belevenissen in de oorlog, tegen Chinezen en Russen, Mantsjoerije en Mongolië, allemaal heel ingewikkeld. Die militair is door de vijand in een put gegooid, waar hij een mystieke ervaring heeft gehad. Toru Okada heeft een droogstaande put gevonden, vlak bij huis, en hij gaat ook de put in. Hij krijgt een onverklaarbare blauwe vlek op zijn gezicht, hij gaat kalende mannen tellen, heel bizar allemaal. Er gebeurt nog veel meer, en alles grijpt steeds terug op elkaar en in elkaar. Helaas ben je dan vaak al weer het een en ander vergeten, dat is een nadeel van zo'n lijvig boek. Maar herlezen? het zou de moeite waard zijn, dat wel...
Er komen veel magische dingen aan te pas, waarvan ik sommige wel kan begrijpen maar anderen weer helemaal niet. De putervaring is vast een variatie op een retraite, het zal wel werken. De rol van de vreemde vrouwen die wordt mij niet helemaal duidelijk, en zo zijn er meer dingen die blijven hangen, geen plaats krijgen.
En de titel? In zijn tuin hoort hij een vogel krassen alsof hij een veer opwindt. Hij ziet de vogel nooit, maar steeds als hij hem hoort gebeurt er iets.. en later in het boek duikt er iemand op, die de verhalen uit zijn leven optekent onder de naam "opwindvogelkronieken". (Niet dat dit alles duidelijk maakt).
Toch, met heel veel plezier gelezen.
ISBN 9045010615 | Gebonden | 864 pagina's | Uitgeverij Atlas | september 2003
Oorspronkelijke titel: Nejimakidori kuronikuru Vertaler: Jacques Westerhoven
© Marjo, februari 2005
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
After dark
Het meisje leest weer, tot er een vrouw op haar afstapt. Na een kort gesprek pakt het meisje haar boek in, en gaat met de vrouw mee. Ze gaan naar een hotel, een wipper, zegt de vrouw. Daar is een meisje mishandeld, ze spreekt chinees. Mari is tolk, ze zorgen ervoor dat het meisje opgehaald wordt door haar pooier.
Mari gaat met de vrouw naar een bar.
Ander decor: een slaapkamer. Er staat alleen een bed en daarop ligt een meisje te slapen. het is de zus van Mari, we zien haar alleen slapend. 'We' is het gezichtspunt, legt Murakami uit..'we' zijn er niet echt, niet tastbaar, meer als het oog van een camera.
Weer een ander decor: een kantoor, waar een man zit te werken. We weten dat het degene is die het Chinese meisje in elkaar heeft geslagen. Terug naar Mari, die weer aan dezelfde tafel zit te lezen. De jongen komt weer, en na een tijdje gaan ze naar een park.
Zoals ik het nu vertel, zo is het boek: het is alsof je een filmscript leest. We zijn soms ook het oog van de camera. En soms gaat Murakami er toe over de dialoog niet als in proza op te schrijven, maar echt als een rolverdeling. De gebeurtenissen worden kort maar krachtig verteld, zonder uitweidingen. Er is alleen uitleg als dat bij een script ook nodig zou zijn. Het verhaal zelf moeten we halen uit de dialogen. Vooral die tussen Mari en de jongen. Zij kenden elkaar vluchtig voor deze nacht, maar in deze nacht leren ze elkaar beter kennen. Een beginnende vriendschap.
Het tijdsverloop is tussen twaalf uur 's nachts en zeven uur 's morgens, aangegeven door klokken bij de hoofdstukken.
Wat Murakami nu precies wil met dit verhaal, dat begrijp ik niet. Het is intrigerend, dus ik wilde doorlezen, maar waar gaat het nu eigenlijk over? Het lijkt een liefdesverhaal, maar dan toch wel heel apart. En toch..het zou zomaar kunnen allemaal, hoe vreemd het ook lijkt.
Thema: het toeval? Het lot? De wereld om je heen kan zomaar ineens anders zijn dan je tot dan toe dacht?
ISBN 9045013258 | Paperback | 217 pagina's | Amstel Uitgevers | 2006
© Marjo, januari 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Ten zuiden van de grens
Hajime is enig kind en dat maakt hem een buitenstaander. Zo gauw hij vertelt dat hij dat is komen onmiddellijk de vooroordelen naar boven. En ze hebben gelijk vindt Hajime, hij is inderdaad een verwend jongetje, maar voelt zich wel eenzaam. Totdat hij op twaalf-jarige leeftijd een ander enig kind ontmoet, Shimamoto. Zij heeft een lam been maar een enorme uitstraling, niemand waagt het haar te pesten. Ze worden onafscheidelijke vrienden, luisteren samen naar muziek o.a. naar Nat King Cole's 'South of the Border' en Hajimi voelt voor haar eigenlijk meer dan vriendschap, maar hij weet (nog) niet wat dat gevoel inhoudt.
Nadat Hajime verhuist is verliezen ze elkaar uit het oog.
Het mooie van dit verhaal is dat Hajime later beseft hoe uniek die vriendschap was. Hij heeft vriendinnen, trouwt zelfs en krijgt kinderen: "Op mijn dertigste trouwde ik. Ik had mijn vrouw ontmoet toen ik in de zomervakantie alleen op reis was. Ze was vijf jaar jonger dan ik. Ik wandelde op een landweggetje toen er plotseling een hevige regenbui losbarstte. In de schuilplaats waar ik mijn toevlucht zocht, trof ik haar en een vriendin. We waren alledrie doorweekt en in deze verbroederende stemming kletsten we over van alles tot het ophield met regenen. Zo raakten we bevriend. Als het toen niet was gaan regenen, of als ik een paraplu bij me had gehad (wat heel goed had gekund, want toen ik het hotel verliet heb ik serieus overwogen een paraplu mee te nemen), had ik haar nooit ontmoet. "
Maar het gevoel dat hij had bij Shimamoto is er niet. Hij zit met zichzelf in de knoop, weet dat het niet eerlijk is tegenover zijn vrouw. Hij houdt van haar maar voor dát specifieke gevoel zou hij haar en zijn dochters zo verlaten. Inmiddels is Hajime, met hulp van zijn schoonvader, eigenaar van een succesvolle nachtclub en daar stapt op een avond Shimamoto binnen. Hajime is compleet van zijn stuk, is ontredderd, is blij maar weet totaal niet wat te doen.
Shimamoto is een mooie maar geheimzinnige vrouw geworden, ze komt en gaat wanneer zij wilt, drinkt wat en gaat weer weg. Ze wil of kan niets vertellen over haar leven... En dan verdwijnt ze...
Het is een prachtig, ingetogen verteld, liefdesverhaal, beiden weten dat ze feitelijk voor elkaar bestemd zijn maar door allerlei raadselachtige, mysterieuze omstandigheden is het onmogelijk.
“Weet je, Hajime, sommige dingen zijn helaas niet terug te draaien. Als het eenmaal is gebeurd, draai je dat nooit meer terug, hoe je het ook probeert. Zelfs het kleinste foutje dat erin sluipt, zit er voor altijd.”
ISBN 9046703932 | Pocket | 235 pagina's | Pandora Uitgeverij | 2006
Vertaler: E. Fennema
© Dettie, januari 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Ten zuiden van de grens
Maar Shimamoto's leven zit vol geheimen die ze niet wil prijsgeven. Het bemoeilijkt de omgang praktisch gezien -ze verdwijnt soms perioden lang -, maar ook voelt Hajime dat ze hem niet meer geeft wat hij haar geven wil. "Ten Zuiden van de grens' is een nummer van Nat King Cole, muziek waar Hajime en Shimamoto samen naar luisterden en waarbij Hajime altijd een gevoel van verlangen heeft. Wat is er aan die kant van de grens? Wat kan het leven hem nog meer bieden? Moet hij die grens over, een eind maken aan zijn huwelijk en opnieuw beginnen?
Heeft Shimamoto eenzelfde droom die bij die muziek hoort of is het alleen zijn droom?
Het is een prachtig geschreven verhaal over het noodlot. Over een jeugdliefde die allesbepalend zal blijken voor een heel leven, zodat het niet uitmaakt welke keuzes de hoofdpersoon maakt: het is allemaal al bepaald.
Het knappe is vooral dat het niet eens zoveel uitmaakt dat je de geheimen ook als lezer niet zult kennen. Het was logisch geweest als je was achtergebleven met een onbevredigd gevoel. Maar het is duidelijk Hajime die de hoofdrol heeft, het is zijn gevoelsleven waar we over lezen, dus we beleven wat hij beleeft...
ISBN 9046703932 | Pocket | 235 pagina's | Pandora Uitgeverij | april 2007
Vertaald door Elbrich Fennema
© Marjo, december 2007
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De jacht op het verloren schaap
De hoofdpersoon (er wordt geen naam genoemd maar ik noem hem A) een jonge nuchtere, realistische man, net gescheiden maar inmiddels voorzien van een nieuwe vriendin met prachtige oren, heeft samen met zijn vriend een reclamebureau opgezet. De zaken gaan goed, maar de vriend begint steeds meer te drinken. A heeft eigenlijk genoeg van het werk en wil wat anders, maar weet niet goed wat.
Op een dag wordt A bij de vriend geroepen en deze vertelt hem dat hij bezoek heeft gehad van een wel zéér vreemde man. Deze man wil weten waar de foto is gemaakt van het schaap met een ster op zijn rug welke voor een reclamecampagne is gebruikt.
De vreemde man is de secretaris van De Leider, een man die na WO II een enorm imperium heeft opgebouwd in Japan en de hele handel en wandel in Japan regeert. De Leider is erg ziek, ligt in coma, en hij is ervan overtuigd dat hij niet zal sterven als hij dát schaap vindt. A krijgt van de vreemde man de opdracht dit schaap binnen een maand te vinden. Vindt hij het schaap niet dan zal hij alles kwijtraken, maar A vindt dat niet zo erg, wat heeft hij nu helemaal, en aanvaardt de opdracht.
Thuis vertelt A aan zijn vriendin over de wonderlijke opdracht en zij wil met hem mee. Dit is het begin van een bizar maar humoristische zoektocht. Deze tocht zit vol met wonderlijke voorvallen, soms wel érg toevallig.
Het is een verhaal van tegenstellingen. A is zo enorm nuchter dat hij in feite alles accepteert "Het is nu eenmaal zo". Zijn vriendin is licht helderziend en veel emotioneler. Op zijn zoektocht ontmoet A Dr. Schaap die het schaap met de ster werkelijk heeft gezien en deze man heeft vanaf die tijd een obsessie voor schapen. A hoort en ondergaat alles met een stoïcijnsheid die bijna benijdenswaardig is.
Maar wat het boek zo leuk maakt is de humor. Sommige stukken zijn ronduit hilarisch, vooral de droge opmerkingen van A zijn steeds opnieuw een bron van vermaak.
Uiteindelijk wordt het verhaal steeds wonderlijker maar toch wordt het zo aannemelijk verteld dat je alles ook 'gelooft'.
Het hele boek gaat in feite over invloed die mensen op elkaar kunnen uitoefenen, over macht en onmacht, over leiders en volgers. A krijgt veel mogelijkheden om zich te laten beïnvloeden, mee te gaan in obsessies en gedachtengangen van anderen, maar uiteindelijk blijkt hij niet beïnvloedbaar en blijft zijn nuchtere zelf.
Uitstekend verhaal, lezen dit boek!
ISBN 9045006367 | Paperback | 341 pagina's | Uitgeverij Atlas | januari 2002
© Dettie, juni 2005
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De jacht op het verloren schaap
Het verhaal wordt vertelt door een jongeman van in de twintig (bijna dertig).
Er zijn 2 verhaallijnen. De eerste gaat erover dat de jongeman dus bijna dertig is en tot de conclusie komt dat hij de afgelopen 10 jaar niets wezenlijks gepresteerd heeft. Zijn vrouw is bij hem weggegaan, hij is wel mede-eigenaar van een reclamebureau maar vindt dat hij daar maar zijn tijd verdoet, hij leeft gewoon met de stroom mee.
Het tweede verhaal begint als hij voor een reclameadvertentie een foto gebruikt heeft van schapen met op de achtergrond bergen. Een nogal vreemde persoon, beveelt hem, om op zoek te gaan de plaats van de foto en naar één van de schapen op de foto.
Met zijn nieuwe vriendin ( vreemd genoeg wordt er nogal veel over haar “mooie” oren gepraat. Er is iets met haar oren, normaalgezien houdt ze ze altijd verborgen achter haar haar en lijkt dan zéér alledaags maar als ze haar oren ontbloot heeft het haar een soort “gloed” waardoor ze veel mooier lijkt) gaat hij op zoek naar de plaats van de foto en naar het schaap. Eerst lijkt het een onmogelijke opdracht maar door een paar “toevalligheden” en verhalen komen ze dan toch op de plaats terecht.
Het is een vreemd verhaal en soms begreep ik niet goed waar het over ging. Tot op het laatste moment (en zelfs daarna) wordt je in spanning gehouden. Spanning is misschien niet het juiste woord. Maar je wilt constant weten hoe het verdergaat, hoe al de vreemde dingen een geheel worden.
Ik heb nog geen andere Japanse schrijvers gelezen of andere “Japanse” boeken maar er hangt een zekere mystiek over het verhaal. Verleden en heden worden prachtig in elkaar verweven.
De schrijver vertelt ook zéér beeldend. Net of je iedere beweging van de personages voor je ziet. Bijna net alsof je erbij staat.
Ik vond het een wat vreemd maar mooi boek. Zeker een aanrader.
ISBN 9045006367 | Paperback | 341 pagina's | Uitgeverij Atlas | januari 2002
Vertaler: J. Westerhoven
© Inge, juni 2005
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De jacht op het verloren schaap
En dan zijn we een maand verder, met een nieuwe vriendin, het meisje dat een bijzonder kenmerk heeft. Haar oren zijn heel speciaal: als ze haar haren er over heen laat hangen is een alledaags meisje, maar laat ze haar oren vrij, dan kijken alle mannen om... ook kan ze voorspellingen doen. Die uitkomen. En nu wil ze dat hij bij haar blijft. Als de jacht op het verloren schaap begint, zijn ze dus samen.
Dat schaap is er een van de velen op een foto. Die foto gebruikt de ik-figuur bij een reclamecampagne. Zijn partner wordt benaderd door een eigenaardige man die wil dat die reclame onmiddellijk stopt, en hij wil kennis maken met de ontwerper. Dat is de ik-figuur. De man blijkt een aanhanger van extreemrechts, en er is iets met dat ene schaap dat een teken op zijn rug heeft. Hij wil weten hoe die foto in omloop gekomen is, waar hij gemaakt is, wie hem gemaakt heeft. Want de Leider van extreemrechts heeft een gezwel in zijn hoofd en droomt erover dat het schaap hem beter kan maken.
De speurtocht leidt naar Sapporo, waar de ik-figuur en zijn vriendin hun intrek nemen in het Dolfijnenhotel. Daar ontmoeten ze Dr Schaap en horen een vreemd verhaal.
De tocht gaat verder naar Junitaki, waar in de bergen het huis staat waar tenslotte het verhaal zijn ontknoping zal hebben.
Magisch-realisme op zijn Japans. Er gebeuren vreemde dingen, maar het leuke van Murakami vind ik dat er in ieder boek steeds weer aspecten uit een ander boek terugkomen. Soms hetzelfde, soms in een andere vorm. Wat er gaat gebeuren is onvoorspelbaar, en reuze spannend.
De deelnemers aan het verhaal zijn op het oog heel normaal, maar dat blijkt niet te kloppen. Of is het de wereld die niet normaal is?
Er is een nawoord door de vertaler, Jacques Westerhoven. Hij heeft de schrijver geïnterviewd. Daarin staat dat Murakami voor de vuist weg schreef, het verhaal werd al schrijvende 'geboren'. Zo leest het ook. Er worden soms dingen bijgehaald die nergens op slaan. Waarom bijvoorbeeld er in de eerste hoofdstukken over die begrafenis en de ex-vrouw gesproken wordt? Die komen verder niet meer voor...
Maar misschien wel weer in andere boeken...
ISBN 9045006367 | Paperback | 341 pagina's | Uitgeverij Bert Bakker | 2002
© Marjo, augustus 2008
Lees de reacties op het forum en/of reageer: