Pieter Bas
Godfried Bomans

Een ouwetje uit 1971. Ik heb ooit Erik of het klein insectenboek gelezen, maar eigenlijk ken ik Bomans alleen van de televisie. Toen ik dit boek begon te lezen hoorde ik als het ware steeds zijn lijzige stemgeluid in mijn hoofd. Hij kon zo lekker droog vertellen, maar als je het boek sec leest, komt die droge humor niet over. Als je de stem erbij hebt wel. De ondertitel van het boek is "memoires of gedenkschriften van minister Pieter Bas", met een inleiding van de verzamelaar van de memoires, waarin een korte schets gegeven wordt van wie de minister was. Hij leefde van ongeveer 1865 tot 1947, meen ik op te maken uit het boek.

"de oude man sprak mij dikwijls over zijn memoires. Hoe hij ertoe kwam zo gemeenzaam te zijn met een student die ternauwernood het vierde van zijn jaren telde, is mij altijd een raadsel gebleven, en een bewijs te meer van zijn eenvoud en bescheidenheid. Maar een feit is, dat hij het aardig vond als ik kwam, en wij dan samen de gedenkschriften van dat oneindig lange en bonte leven doorlazen. Wij hebben die avonden hartelijk gelachen. Want de oude Bas beschikte tot in hoge ouderdom over een soort humor, die moeilijk te definiëren is. Hij bezag de gewoonste dingen vanuit een standpunt dat geheel onverwacht en nieuw was; niet wijl hij beslist origineel wilde zijn, maar omdat hij de dingen niet anders kon zien."

Dan volgt diens memoires, die vooral over zijn jeugd gaan. Leuke verhaaltjes over de jonge jaren met een verhaal over de dagelijkse gang van zaken rond het slapen gaan: vier broers die tezamen op vier potten werden gezet, omdat de huishoudster erop stond "dat wij alle vier op de po gingen. Want, zo meende zij, een Christenmens kon niet slapen als niet alle kwaje stoffen d'r uit waren."
Over zijn schoolleven, over de meisjes in zijn leven, "want wonderbaarlijk is de vrouw en men kan dit grootste geheim, dat God geschapen heeft, niet beter doorgronden dan door al hare uitingen in tegengestelde zin uit te leggen.".
Er is een prachtig verslag van een examen dat hij af moet leggen, alsook een verslag van een zitting in de Staten Generaal.
Kortom, een aardig boekje om eens te lezen.

ISBN 9789022540961 | Paperback | 191 pagina's | Spectrum | 1971
1e druk december 1936

© Marjo, juni 2006

Lees de reacties op het forum en/of reageer: