Achter de deur
Giorgio Bassani

Herinneringen aan het schoolleven. En niet bepaald van mijn eigen generatie, eerder dan van mijn vader. Of van een relatief jonge grootvader. Zulke boeken maken wel iets bij me los. Ik zie ze voor me, die mannen van nu die toen al dan niet in een lange broek in de schoolbanken zaten. De vriendschappen die ze smeedden, de strenge leraren. Die leraren bleken altijd fenomenen te zijn, legendes. Mijn vader kan er ook nog steeds een paar uit zijn mouw schudden.

Dat is zo’n beetje de achtergrond dit boek, dat eigenlijk een momentopname is uit de schooltijd van een onbekende en eigenlijk ook onbetekenende jongeman. Bij de overgang tussen twee jaren wordt van twee klassen één klas gemaakt. Hij heeft het er een beetje moeilijk mee en vindt zijn draai niet bepaald in de nieuwe groep. In het begin zondert hij zich af, maar na een tijdje wordt hij naast zijn stille rivaal Cattolica geplaatst.

Ik zeg rivaal, maar eigenlijk is er meer een soort stilzwijgende verstandhouding en een zeker respect: ze zijn, qua punten, aan elkaar gewaagd en er is een stille competitie. Waar Cattolica omringd is door trouwe vrienden die bij hem huiswerk komen maken, moet de hoofdfiguur het voornamelijk op zijn eentje zien te rooien. Tot Luciano Pulga, een nieuwe opduikt. Er ontstaat een voorzichtige vriendschap tussen hen beiden. Pulga verafgoodt de verteller (het valt jullie wellicht op dat ik zijn naam niet weet. Ik ben ernaar op zoek gegaan, maar heb die niet teruggevonden) en eigenlijk voelt die zich daar wel goed bij . Maar op een gegeven moment krijgt hun vriendschap een wat vreemde wending, een wending waar hij maar moeilijk mee om kan gaan.

Luciano spreekt nogal graag over seks en alles wat daarmee te maken heeft en dat ligt de hoofdpersoon eigenlijk niet zo. Het verandert als het ware hun subtiele machtsverhouding. Op een gegeven moment wordt hij ziek. Luciano komt hem eigenlijk maar één keer bezoeken en dat wekt achterdocht. Uiteindelijk is Cattolica die een tipje van de sluier oplicht. Wat hij dan te weten komt, is ontluisterend en wraakroepend. En het ergste van alles: hij kan er bitter weinig aan doen.

Een roman over een vriendschap en hoe schijn kan bedriegen. Hoe vertrouwen beschaamd wordt en hoe confronterend eenzaamheid is. Dat alles geschreven in een prettig ritme, mooi uitgewerkt maar nergens langdradig uitgesponnen. Een aanrader.

ISBN 9029079088 | Hardcover | 141 pagina's | Uitgeverij Meulenhoff | maart 2007

© Elvira, juni 2007

Lees de reacties op het forum en/of reageer: