Tranen over Kashmir
George Mastras

Tranen over Kashmir


Op de voorflap een besneeuwd landschap met de tekst 'een grootse avonturenroman over opoffering en broederschap in de tradities van de Vliegeraar'. Daar moet de lezer maar niet al te veel op af gaan, denk ik. Het speelt in dezelfde contreien en geeft zeker informatie over de tradities van de volkeren die in Kashmir wonen, maar daar houdt de vergelijking op. Wat me wel meteen bevalt is dat het kaartje waar je de gebeurtenissen op kan volgen en de woordenlijst vooraan in het boek staan!

We beginnen in Peshawar, Pakistan. Nicholas Sunder is een Amerikaans advocaat met een verleden dat hij liefst maar wil vergeten. Amerika is voorbij, hij leeft nu.
Maar onderweg is er iets vervelends gebeurd met de mensen met wie hij optrok: de Engelse Simon en de Franse Nicole. Nicole is vermoord gevonden, en beide mannen zijn verdacht. Simon is al opgepakt, en ook Nick belandt in de gevangenis. Maar hij mag naar zijn hotel terug als hij bereid is te getuigen tegen Simon.
Dat is Nick echter helemaal niet van plan: hij maakt dat hij weg komt. Dat is het begin van een tocht vol avontuur en ontberingen. Aan het begin is al snel duidelijk dat hij het alleen niet zal redden: hij kent het land niet dat bovendien in oorlog is, en hij is er niet op voorbereid. Hij gaat onder een rotsblok liggen, er van overtuigd dat hij daar de dood zal vinden, maar hij wordt gevonden door twee mannen die hem meenemen naar het door India bezette Kashmir. Fidali is een ongelooflijk sterke man, zwijgzaam, maar duidelijk goed bekend met de omgeving. Hij baant de weg (Dat is letterlijk de Engelse titel: Fidali's way. Er is ook een figuurlijke betekenis). De andere man is Ghulam, een overtuigd moslim, maar anders dan Nick dacht dat moslims zijn.
Het verhaal over Nick wordt onderbroken door een heel ander verhaal: in een bergdorpje in Kashmir wonen de mensen nog ver van de oorlog. Die strijd gaat hen niet aan, vinden ze. Maar natuurlijk zal hen dat niet gegeven zijn. Er komt een nieuwe moullah, een islamitische geestelijke, die een schooltje opricht. Niemand trekt hem in twijfel, onderwijs is immers goed. Maar de moellah leert zijn leerlingen - alleen jongens natuurlijk- fundamentalistische waarden en vergiftigt zo hun geest. In het vrijdenkende dorpje zouden vrouwen en meisjes hun haren moeten bedekken en onderdaniger moeten zijn. Sommigen doen dat. Maar Aisha is een van de vrouwen die weigert. Zij wil graag dokter worden en omdat ze inderdaad aanleg schijnt te hebben, zorgen de dorpelingen er voor dat ze naar de universiteit kan.
Kazim, haar vriend, is een leerling van de nieuwe moellah, die hoort van haar plannen en zich aanmeldt om naar Pakistan te gaan. Hij zal opgeleid worden tot moedjahedien, een vrijheidsstrijder.

Er gebeurt ontzettend veel in dit boek, waarbij het mij soms duizelde: de namen alleen al, maar de oorlog in die streek met al zijn aanleidingen, oorzaken en achterliggende beweegredenen, het is nauwelijks te volgen. Maar dat is natuurlijk ook het probleem van deze tijd. Wie kan begrijpen wat er allemaal speelt tussen India en Pakistan, met op de achtergrond Afghanistan en de bemoeienis van Amerika. Het zijn natuurlijk de verhalen van individuen, met hun eigen problemen en drijfveren, en tegen de achtergrond van wat het algemene belang zou moeten zijn weet George Mastras een ongelooflijk boeiend verhaal te vertellen.
Zelfs al moest ik wennen aan de soms ook ingewikkelde zinnen, met veel bijzinnen en bepalingen, het is een boek dat ik niet weg wilde leggen. Het is zijn debuut, dus dat belooft wat! Een aanrader, alleen al om wat meer begrip te krijgen voor wat er nu precies allemaal aan de hand is daar in Kashmir.

ISBN 9789026125683 | Paperback | 445 pagina's | Uitgeverij De Fontein | 2009
'Fidali's way' Vertaald door Lilian Caris

© Marjo, 01 mei 2009

Lees de reacties op het forum en/of reageer: