Govert Derix
Categorie: Recensies Volwassenen
Mensheid is een brief aan jou
Aan de andere kant van de wereld, in Brazilië, rent Fred Paine - zoals hij al drie jaar lang iedere ochtend doet - van zijn huis aan de rand van Aguas Bellas naar het dorp, en terug. Tot zijn ergernis blijft het laatste gesprek dat hij had met zijn leermeester steeds opduiken in zijn hoofd. Paine wilde ‘Een statement waarmee Europa erkent dat het van de zotte is te doen alsof de mensheid niet gehouden is aan grenzen aan groei en dat fatsoenlijk bestuur draait om respect voor de planeet.‘ Hij stelt: ‘Wir haben es gewuβt’. De wereld gaat kapot en we laten de economie prevaleren boven de redding van de wereld. Paine heeft in Brazilië de mooie Marcia leren kennen. Zij laat hem delen in het geheim van de rivier Malcozinhado.
Paines leermeester is August Green, de huidige Europese eurocommissaris voor duurzaamheid. Paine had verwacht opgenomen te worden in het gevolg van Green, maar dat was niet het geval. Diens proefschrift is evenwel wel degelijk onder de aandacht van journalisten gekomen, en zij leggen Brussel het vuur aan de schenen als na de klimaatconferentie van Kopenhagen maatregelen uitblijven.
De roman begint breed met deze drie verschillende verhaallijnen, krimpt als de lijnen bij elkaar komen om dan weer breed uit te waaieren in een filosofisch palet vol ideeën, die precies passen bij deze tijd. Iedere dag weer worden we geconfronteerd met aspecten van de problematiek die in deze roman behandeld worden.
Op de achtergrond is de filosoof Friedrich Nietzsche actief, met zijn verhaal over Zarathustra en de uitspraak ’God is dood’. Nietzsche (1844-1900) heeft gedurende een jaar of acht de zomer doorgebracht in Sils Maria. Daar legde hij wandelend door de bergen de basis voor zijn beroemde werk ‘Aldus sprak Zarathustra’. Het gebruik van zijn gedachtegoed in deze roman zou gortdroog kunnen uitvallen, maar dat is geenszins het geval. En omdat het niet zo’n dik boek is, en met spanning en romantiek verweven, valt het allemaal zeker te behappen. Govert Derix ontvouwt zijn ideeën op een duidelijke manier, en laat een duidelijke boodschap achter. Want een boek is ‘een brief aan de mensheid.’
In een interview vertelt de Maastrichtse schrijver/filosoof (1962) dat hij zelf twee jaar geleden in Sils Maria was en daar een bezoek bracht aan de ‘Steen van Nietzsche’.
Govert Derix is ondernemer, filosoof en schrijver. Hij studeerde filosofie in Rotterdam en Utrecht en psychologie in Utrecht. Sinds 2009 werkt hij als autonoom schrijver, filosoof, publicist en adviseur. En sinds 2006 schrijft hij columns voor Dagblad De Limburger en Limburgs Dagblad. Sinds 2010 is hij tevens essayist en huisfilosoof van Zuid Magazine.
ISBN 9789491561818 | Paperback | 167 pagina's | Uitgeverij TIC | mei 2017
© Marjo, 29 juni 2017
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De sjamaan van Sevilla
Vijf jaar eerder: Félix Quint en zijn tweelingbroer Gabriel Quint zijn bijzondere mensen, beiden op zoek naar de essentie van het leven. Félix is bipolair, zoekend naar genezing verslaafd geraakt aan drugs, die makkelijk te verkrijgen zijn in de wereld waarin hij verkeert. Gabriel is ook op zoek, naar rust en geluk en zoekt dat in de muziek, hij is flamencogitarist. Hun basis ligt in Sevilla, waar Gabriel het liefst op de daken zit en speelt.
Dan wordt Félix vanwege zijn verslaving benaderd om een geheimzinnige thee te proberen. De thee die men de ‘wijn van de ziel’ noemt is afkomstig uit de Braziliaanse jungle, en er zijn mensen die beweren dat men door middel van deze thee contact kan leggen met ‘iets hogers’. Het zuivert, geneest, is uiterst heilzaam.
Er zijn instanties die daar lucht van krijgen en het in de gaten houden. Zou er immers iets hogers bestaan, dan wil men alles daar van weten. Het wordt gevaarlijk geacht: de aanwezigheid van een goddelijke essentie verhindert controle. Maar ook als het brein zelf de geest bedenkt, met andere woorden: als de wereld van de geest niet meer is dan een effect van de drug op fysieke hersenen, dan betekent dat dat men via psychedelische middelen een totale controle kan krijgen. En is supervisie van hogerhand wenselijk.
Maar het is niet de verslaafde Félix die de jungle in trekt, maar zijn ‘pure’ broer Gabriel die door de ervaringen met de thee uitgroeit tot sjamaan, en de thee aan de man brengt in de Westerse wereld. Terwijl Gabriel ‘opperste helderheid’ ervaart, bevindt Félix zich in Amsterdam, en beleeft daar hallucinerende avonturen. Is dit alles toeval of de 'hand van God'?
Nog een tweedeling: terwijl in Sevilla Gabriel de president van Amerika zal ontvangen, staat in Cannes Félix op het punt de rode loper te betreden.
Het kan niet anders: net als de toeschouwers die niet kunnen wachten op de vertoning van de film, wacht de lezer in spanning af om dan de verbijsterende apotheose te ondergaan.
Ik ontdekte dat de psychedelische thee echt bestaat, het heet ayahuasca, maar die naam wordt in het boek nergens genoemd. En eigenlijk doet het er ook niet toe. Het is vooral een ideeënroman, over goed en kwaad, over toeval of hogere inmenging, over drugs en, heel bijzonder: over de broer van Columbus en het manipuleren van geschiedenis. Is de mens in staat volledige controle te houden over de wereld? Is er iets goddelijks of verzinnen we het zelf? Antwoorden krijg je niet, maar stof tot nadenken is er volop.
‘Psychedelisch’ waarschuwt de felgekleurde omslag , maar qua verhaal valt dat reuze mee. Dat verhaal vereist even wat doorzettingsvermogen, de lezer heeft niet meteen door waar het boek eigenlijk over gaat. Maar zodra de vaart er in komt leg je het niet meer weg. En de vragen die opgeroepen zijn blijven nog lang hangen.
Het boek is onderverdeeld in 117 hoofdstukken waarvan 112 de naam van een scheikundig element dragen. Dit is natuurlijk niet zomaar. Zoals niets in dit boek ‘zomaar’ is. Over ieder woord, over iedere scène is terdege nagedacht, alles heeft betekenis, het is een zeer doordacht geheel. Zo moet het eigenlijk ook gelezen worden, maar voor de lezer die daar geen behoefte aan heeft, blijft er een duidelijk leesbaar en spannend verhaal over.
Govert Derix (Horst, 1962) is filosoof, was onder meer columnist van Maastricht Dichtbij en auteur van vele boeken. Zijn eerdere romans Sterrenmoord en Gods Geschenk oogstten veel lof. In 2004 verscheen van zijn hand ‘Ayahuasca’, een kritiek van de psychedelische rede : filosofisch avontuur in het Amazonegebied.
ISBN 9789491561498 | Paperback | 256 pagina's | Uitgeverij TIC | mei 2015
© Marjo, 21 augustus 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Gods geschenk
Ooit had ze gevraagd aan haar vader wat mensen het meest raakte, waar je de wereld mee kon veranderen. Haar vader antwoordde: ‘met geld’.
Als haar vader voor haar ogen vermoord wordt, op een hele speciale avond, weet de 33-jarige Claudia Nathan (de naam Nathan betekent ‘Gods geschenk’) wat haar levensdoel is: ze zal op zoek gaan naar de betekenis van het geld. Dat doet ze met succes. Ze wint zelfs de Nobelprijs voor haar werk. Maar haar ideeën worden argwanend gevolgd door de directeur van het mondiale monetaire fonds en een wereldleider. Zij willen juist ‘het agressieve element’ behouden, de tegenstelling tussen arm en rijk laten bestaan.
Als Claudia besluit na het in ontvangst nemen van de prijs om op pelgrimage te gaan naar Santiago de Compostela, zien ze een mogelijkheid haar tegen te houden.
Al lopend overdenkt ze haar leven en dat van haar ouders, en komt ze langzaam tot een besef: ze zal een daad stellen. Ze moet een daad stellen. Precies dat waar de machtige mannen bang voor zijn...
Er is nog een derde verhaallijn: dat van de hoeder van de camino, Jesùs Mateo de la Mancha.
Hij kent de routes – er zijn er twaalf – door en door, maar ontdekt dat er een dertiende is. En als de twaalf routes staan voor twaalf godsbewijzen, is er dan dus een dertiende godsbewijs?
Ook zijn oog valt op Claudia...
Een veelzijdige roman met metafysische, esoterische, thrillerachtige, levensbeschouwelijke en natuurlijk economische aspecten. Kan Claudia een nieuwe wereldeconomie bewerkstelligen, of zullen de machtigen toch te machtig blijken? En wat is de rol van Jesùs?
Het is haast een uitdaging om alles wat er in dit boek ‘verstopt’ zit te vinden. Het is namelijk een roman vol met verwijzingen, waarin niet alleen namen betekenis hebben, behalve dat Claudia ‘Nathan’ als achternaam heeft, is het vast niet toevallig dat Jesùs ‘de la Mancha’ heet. Of dat de machtige monetair directeur Mondiani genoemd wordt. Ook andere termen zijn niet toevallig: het getal twaalf, de mensen op de camino die een ‘familie’ vormen. Of meer opvallend: de munteenheden boven de hoofdstukken die in het laatste deel muziektermen worden. Enerzijds verwijzingen naar Claudia’s vader, maar er is een diepere betekenis. Zo is het ook mogelijk om wijze lessen te putten uit deze roman, maar het wordt je nergens opgedrongen.
Laat je evenwel niet afleiden van het verhaal, geniet van een boeiend relaas dat je meesleurt naar een wervelende groteske finale, waarbij de schrijver je de wind uit de zeilen neemt door het onwaarschijnlijke een rol te geven binnen het verhaal.
ISBN 9789491561245 | Paperback | 278 pagina's | Uitgeverij TIC | april 2014
© Marjo, 15 mei 2014
Lees de reacties op het forum en/of reageer: