Enne Koens

Toon alleen recensies op Leestafel van Enne Koens in de categorie:
Enne Koens op internet:

 

Vogel Vogel


Eerste reactie: daar gaan we weer: Meisje verlaat een verstikkend gezin om zelf de wereld te ontdekken. Maar in dit geval is het geen godsdienstige achtergrond. En al was het dat wel, het is geschreven in een mooie soms poetische taal, waarvan de lezer kan genieten. 
Achttien is ze als de ’onderdrukte’ Berre verandert in een nieuwsgierig Elke. Natuurlijk neemt ze het verleden met zich mee, zodat de lezer kan begrijpen waarom ze deze beslissing heeft genomen.
Dat verleden valt in twee stukken uiteen, voor de scheiding en na de scheiding. Van er voor zijn de gelukkige herinneringen, vooral op de boerderij waar ze woonden.

‘Buiten was ze in haar element. Ze begreep de bomen beter dan ze de juf begreep en hield meer van het gras dan van de meisjes van de buren. Ze bewonderde de jongens van de Blauwe Vogelweg, maar die lieten haar niet meegaan als ze gingen vissen. Dus legde ze haar wang tegen het ruwe schors van de eik en voelde hoe hij diep binnenin bewoog. Hoe de wind zijn stam bewoog, zijn ziel bewoog.’


Een vrolijke sfeer in huis, een moeder die gezellig koekjes bakt, alles verandert als haar vader vertrekt. Berre is dan een jaar of acht. Is het aanvankelijk alleen zuinigheid die haar moeder er toe brengt om ook producten die over de datum zijn gewoon te gebruiken en haar kinderen afdankertjes te laten dragen van de buurkinderen, het is al snel een levensstijl: groenten uit eigen tuin, dus sla met slakken en zand en vlierbloesemsiroop. Ook neemt haar moeder haar mee naar een commune met alleen maar vrouwen. Weer thuis wordt de sfeer steeds akeliger. Weg is de vrolijke moeder. Nieuwe mannen, geesten die de boerderij wonen, een helderziende, het maakt het er niet beter op.
De kinderen gaan naar een vrije school, thuis is er geen televisie, van de wereld sijpelt slechts een deel binnen. Al voor ze haar school afgemaakt heeft staat het voor Berre vast: ze vertrekt. Weg hier, en liefst nooit meer terug!
In de grote stad studeert ze filosofie, een geliefde studie voor romanfiguren, neemt ze een baantje aan in een sjiek restaurant, en ontmoet ze kleurrijke personen. Elke, het naïeve provinciemeisje moet haar weg zien te vinden in een mannenwereldje.
‘Haar nieuwe leven lijkt een beschutte oase. Zolang ze nergens aan wordt herinnerd, is alles goed.’
Ze kan zich nu rustig overleveren aan oploskoffie, aan ovenfriet, en kauwgomballen. Ze bepaalt haar eigen manier van leven. Maar is dat wel zo? Wordt zij nu niet net zo goed door anderen geleefd? Door bijvoorbeeld die kleine man die onder haar woont, Epifano? (what's in a name)

’Op zijn balkon kleedt ze zich uit, hij neemt haar pyjama aan, klapt de ligstoel voor haar uit en beveelt haar op haar buik plaats te nemen. Hij pakt de fles olijfolie en smeer haar in. Lichaamsdeel voor lichaamsdeel neemt hij ter hand. Hij mompelt dat hij het zuur uit haar kuiten zal knijpen als uit een citroen. Hij wringt en draait. Hij plet haar spieren tussen zijn  sterke handen. Ze bijt op haar lip om niet te hoeven schreeuwen.
‘Nu ga ik de knopen uit je rug drukken,’zegt hij. Hij wijst op haar schouderbladen. ‘Hier zaten vroeger je vleugels. Toen je nog een vogel was.’


Enne Koens weet een intussen al veel voorgekauwd thema toch weer nieuw vuur in te blazen. Het is een prachtig geschreven verhaal, zonder vals sentiment, dat je raakt. Haar hoofdpersoon laat zich onderdompelen in een nieuw leven, er is evenwicht tussen naïviteit en goed verstand, en langzaam leert ze hoe ze haar verleden moet plaatsen. Een ontwikkelingsroman zoals ik ze graag lees.

Ik weet niet of er tekens zijn in de herfst, en of je zonder je diplomapapieren zomaar kan studeren, maar dat zijn kleinigheden en doen aan het verhaal niets af. Dat verhaal is mooi, persoonlijk vind ik het mooier dan ‘Tot alles gezegd is’ , Koens debuut.


ISBN 9789049924805 | Paperback | 224 pagina's | Pimento | september 2011

© Marjo, 17 oktober 2011


Lees de reacties op het forum en/of reageer: