Emma Donoghue
Categorie: Recensies Volwassenen
De verzegelde brief
Dan wordt haar vredige en geordende leven ruw verstoord. Ze loopt haar oude vriendin Helen Codrington tegen het lijf. Eens waren Fido en Helen zeer goede vriendinnen. Fido woonde zelfs enige tijd bij Helen en haar gezin in huis. Zeven jaar geleden verhuisde Helen met haar man en kinderen naar Malta. Fido hoorde nooit meer wat van Helen en heeft getracht haar te vergeten. Maar nu is Helen weer in Londen en al snel is duidelijk dat de posterijen de vriendinnen in de steek hebben gelaten. Hun brieven zijn niet bij elkaar aangekomen waardoor ze allebei onterecht hebben gedacht dat de ander de vriendschap niet langer voort wilde zetten. Een pijnlijk misverstand.
De twee vrouwen hervatten hun vriendschap. Het is wonderlijk dat ze het zo goed met elkaar kunnen vinden want ze zijn elkaar tegenpolen. De oppervlakkige Helen is getrouwd met de oudere Harry maar het huwelijk stelt niet veel meer voor. Dat was voor hun vertrek naar Malta ook al zo. Harry heeft Fido toen op een gegeven moment verzocht een eigen woonruimte te zoeken. Hij vond dat ze te veel bij privézaken van het gezin betrokken raakte. De vriendelijke Fido heeft Harry altijd graag gemogen en vond het jammer dat ze niets kon doen om het huwelijk van haar dierbare vrienden te versterken.
Tegenwoordig verkeert Helen veel in het gezelschap van kolonel David Anderson. Ze vertrouwt Fido toe dat de arme man waarschijnlijk gevoelens voor haar koestert. Fido is geschokt en adviseert Helen dat ze korte metten moet maken met de ontluikende liefde van Anderson. Ze zal hem moeten vertellen dat ze slechts vriendschappelijke bedoelingen heeft. Fido stelt haar salon beschikbaar voor dit pijnlijke gesprek. Helen heeft echter heel andere bedoelingen en de tijd die Helen en Anderson in afzondering doorbrengen, wordt niet gevuld met praten. De brave Fido weet zich geen raad met de situatie. Wanneer Harry in de gaten krijgt dat zijn vrouw het niet zo nauw neemt met de huwelijkse trouw, vraagt hij een echtscheiding aan. Dat is in de negentiende eeuw echter niet zo eenvoudig. Er moet een heuse rechtszaak aan te pas komen waarbij Helens overspel bewezen moet worden. Elk detail van hun huwelijk wordt in de openbaarheid gebracht. Het publiek smult en Helen sleept Fido in haar val met zich mee.
De rechtszaak tussen de Codringtons heeft daadwerkelijk plaatsgehad. Dit smakelijke verhaal is gebaseerd op de verslagen en artikelen rondom het proces. Het verhaal wordt vanuit meerdere perspectieven verteld waardoor ik geen enkel personage goed kan doorgronden. Harry komt over als een slap figuur. Jarenlang heeft hij niet naar zijn huwelijk omgekeken. Hij heeft goedgekeurd dat zijn vrouw met andere heerschappen op stap ging omdat hij zelf geen zin had om iets met zijn vrouw te ondernemen. Helen is een egoïstische en manipulatieve dame. Ze weet heel goed dat haar uiterlijk menig mannenhart op hol brengt. Ze houdt wel degelijk van haar twee dochters maar in tijden van smart stelt ze zichzelf op de eerste plaats. Fido zou de meest interessante persoon in dit boek moeten zijn. Helaas is ze dat niet. Fido wordt neergezet als een simpele ziel, iets wat helemaal niet past bij haar principes en alles wat ze heeft bereikt. Tijdens het lezen heb ik me hier meerdere malen over verbaasd. Naar mijn mening kan dit niet kloppen met de werkelijkheid en ik begrijp ook niet waarom de schrijfster een inspirerende dame als een dom, naïef gansje heeft neergezet. Dit verhaal zou de kracht van de vrouw moeten benadrukken maar doet dat niet.
Desondanks heb ik genoten van dit boek. Het verhaal is smeuïg en de ogenschijnlijke keurige heren en dames in dit boek maken zich schuldig aan gevoelens van afgunst, wraak en lust. Wie houdt van een goed geschreven boek vol schandalen moet dit boek zeker lezen.
ISBN 9789045802916 | Paperback | 391 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | oktober 2012
Vertaald door Inge Kok en Theo Scholten
© Annemarie, 20 december 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
De verzegelde brief
Fido Faithfull is stomverbaasd als ze haar vriendin Helen Codrington tegenkomt in Londen. Ze wist niet beter of Helen zat op Malta waar ze zeven jaar geleden met haar man, viceadmiraal Harry Codrington, naar vertrok. Ondanks dat ze heel goede vriendinnen waren heeft Fido nooit meer wat gehoord van Helen. Ze kreeg geen brieven of niets. Het blijkt dat de Maltese post het flink af heeft laten weten. Helen heeft wel degelijk geschreven evenals Fido maar ze hebben elkaars brieven nooit gehad.
Al snel is de vriendschap weer even innig als voorheen. Helen stort haar hart weer uit bij Fido. Ze heeft een zeer ongelukkig huwelijk met de twintig jaar oudere Harry. Het enige wat hen nog bindt zijn hun twee kinderen. Voordat Helen naar Malta vertrok, was Fido bij het gezin Cordington ingetrokken in een poging het huwelijk te redden. Alle goede bedoelingen ten spijt, werd het alleen maar slechter. Harry verzocht haar toentertijd vriendelijk te vertrekken omdat hij niet wilde dat zij getuige was van interne zaken die alleen man en vrouw aangingen. Fido vond dat pijnlijk maar het was wel begrijpelijk.
Inmiddels is Fido uitgeefster en pleit vurig voor arbeidsrecht voor de vrouw, wat zeer ongebruikelijk is in die tijd. Ze heeft vijfentwintig meisjes in dienst en is daar trots op. Van Helen hoeft die vrouwenbeweging niet zo.
De elegante, aantrekkelijke Helen laat zich veel begeleiden door kolonel David Anderson en dat roept nogal wat roddelpraat op. Uiteindelijk beschuldigt Harry Cordington zijn vrouw van overspel en vraagt een echtscheiding aan en dan breekt de hel pas goed los.
Het hele verhaal draait om de vriendschap tussen de manipulatieve Helen en de goedgelovige, bijna naïeve, Fido. Helen weet dat Fido haar erg toegenegen is en gebruikt dat ook in het spel dat ze speelt rond de scheiding en de rechtszaak. Het is vreemd dat een zeer intelligente vrouw als Fido zich zo laat inpakken door Helen. Elke keer opnieuw gebeurt er iets wat maakt dat je denkt deze keer pikt Fido het niet, uiteindelijk gebeurt dat ook maar dan nog...
De schrijfster vertelt in haar nawoord dat Fido (Emily Faithfull) echt geleefd heeft en een van de vooraanstaande leden van de eerste golf van de Britse vrouwenbeweging was. Het verhaal is gebaseerd op een werkelijke rechtszaak waar Fido bij genoemd werd en waarin eveneens sprake was van een verzegelde brief. De schrijfster heeft daar haar fantasie op losgelaten maar heeft helaas een bijna onwaarachtig personage gemaakt van Fido.
In het verhaal voel je dat Fido de vrouwenbeweging zeer toegedaan is. Ze heeft in diverse vooraanstaande bladen artikelen gepubliceerd en is erg geacht in haar kringen. Ze heeft op eigen kracht een uitgeverij opgezet en is haar werk zeer toegedaan.
Gezien haar positie in de vrouwenbeweging is het te begrijpen dat ze een ongelukkige vrouw wil helpen, maar Helen is iemand die Fido keer op keer op het verkeerde been zet ten gunste van zichzelf. Het wringt dat een dergelijk intelligente vrouw zich dat laat gebeuren en dat is ook wat ik tegen heb op dit boek.
Eveneens storend vond ik de schuingedrukte gedachteonderbrekingen van Helen en Fido, ze haalden de vaart uit het verhaal. Gelukkig worden die verder in het boek minder gebruikt.
Toch is het verhaal wel spannend en het leest lekker weg en ook het reilen en zeilen binnen de vrouwenbeweging en de positie van de vrouw komt goed naar voren.
Maar Fido wordt neergezet als een goedgelovig, bijna dom meisje, in plaats van een vrouw die zich flink bezighoudt met de vrouwenbeweging. Zoals gezegd, het verhaal wringt en dat is jammer, het was overtuigender geweest als Fido daadwerkelijk als die krachtige vrouw was opgevoerd die ze in werkelijkheid ook was. Nu komen haar handelingen niet overeen met het personage.
ISBN 9789045802916 | Paperback | 391 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | oktober 2012
© Dettie, 07 december 2012
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Kamer
Misschien dat het bovenstaande een beetje vreemd overkomt maar het is hoe de vijfjarige Jack de wereld aanschouwt. Zijn hele leven al woont hij samen met zijn moeder in Kamer. Kamer is in werkelijkheid een schuur met een oppervlakte van nog geen tien vierkante meter. De schuur staat in de achtertuin van de man die Jacks moeder, toen ze negentien was, ontvoerde en opsloot. Al zeven jaar lang vergrijpt hij zich met regelmaat aan haar. De man heeft de schuur geluiddicht gemaakt en ondoordringbaar als een fort. Een stevige deur met veiligheidscode verschaft hem toegang. Jack en zijn moeder zijn totaal afgezonderd van de buitenwereld.
Jacks moeder is een sterke vrouw. Ze voedt Jack zo goed mogelijk op en doet er alles aan om hun gezondheid op peil te houden. Zo geeft ze Jack nog steeds borstvoeding en elke dag doen ze aan gymnastiek. Maar voor de jonge moeder is het leven zwaar en met de dag wordt haar wanhoop groter. Soms kan ze het even niet meer aan. Dan is ze een dag compleet van de wereld. Depressief. Niet aanspreekbaar. De kleine Jack weet zichzelf te bedruipen op zo’n dag. Voor Jack is het leven in Kamer een vertrouwd leven. Hij weet simpelweg niet dat hij opgesloten zit, dat Ouwe Nick zijn vader is en dat er een hele wereld is buiten Kamer. Hij is een vroegwijs en tevreden kind en de band met zijn moeder is uitzonderlijk hecht.
Terwijl Jack zich veilig en geborgen waant begin de tijd te dringen. De zorgen van zijn moeder nemen toe. De man heeft zijn baan verloren en is er financieel op achteruit gegaan. Hij begint flink te bezuinigen op de boodschappen die hij hun brengt. Ook stelt hij zich steeds vaker ronduit agressief op. Wat als hij hen, opgesloten in de schuur, aan hun lot overlaat? Nu Jack vijf is kan hij zijn moeder helpen bij een bizarre, gevaarlijke maar geslaagde ontsnappingspoging.
Eind goed, al goed? Integendeel. Jack wordt in één klap uit zijn vertrouwde wereld weggerukt. Het is voor het kleine jongetje allemaal niet te bevatten en hij verlangt erg terug naar Kamer. Hij wordt compleet overspoeld met nieuwe ervaringen als andere mensen, gedragsregels, traplopen, buitenlucht, schoenen, gras, straat, enzovoorts. Het is te veel. De ellende lijkt voorbij maar voor Jack begint het pas. En met Mam gaat het ook niet goed.
Het complete verhaal wordt verteld vanuit Jack. Nog maar vijf jaar oud ziet hij de wereld heel anders dan volwassenen. En dan is zijn wereld ook nog eens verre van normaal. Niets dan lof voor de schrijfster. Ze is echt in het hoofd van een vijfjarige gekropen. Uniek. Ze heeft er goed op gelet dat een vijfjarige een andere denkwijze heeft, soms verkeerde woorden gebruikt en grammaticale fouten maakt. Met als resultaat dat het verhaal heel geloofwaardig overkomt. Puur. En als het dan ook nog eens leest als een trein kan ik niet anders dan applaudisseren voor zoveel talent.
Emma Donoghue weet mij erg te raken met dit verhaal. Mijn hart gaat uit naar de kleine, lieve Jack. Dit prachtige en aangrijpende verhaal heeft een onuitwisbare indruk achtergelaten. Meer over Kamer is hier te lezen.
ISBN |Paperback|336p | Paperback | 0 pagina's | Amstel Uitgevers | oktober 2011
Vertaald uit het Engels door Manon Smits
© Annemarie, 09 november 2011
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
Kamer
Als je geloofwaardig over kunt brengen dat een jongen van vijf jaar oud dit verhaal vertelt, dan ben je een hele goede.
Ok, het verhaal: Jack is dus vijf, en hij woont met Mam in Kamer. Een afgesloten ruimte, het enige contact met Buiten is Ouwe Nick die ’s avonds komt, en ook boodschappen meeneemt voor Mam en Jack. Kamer heeft Dakraam, en is iets meer dan drie bij drie zoals Jack meet als hij dat leert. Ze hebben een wc, zonder deksel, later hoort Jack waarom dat er niet is. Er is een kleine koelkast met vriesvak, er is Bed, en Kast, Schommelstoel, Spiegel, en nog wel wat meer dingen. Al die dingen duidt Jack aan zonder lidwoord, en met hoofdletter. Voor hem zijn ze dus heel belangrijk. Niet zo gek als duidelijk wordt dat dit zijn wereld is. Meer kent hij niet. Voor hem is het genoeg, hij weet niet beter. Want ook al hebben ze Tv, hij mag van Mam niet de hele dag kijken. En de dingen die hij daar ziet, zijn niet echt.
‘Om 8.30 druk ik op de knop van Tv, en probeer alle drie. Ik vind Dora de Explorer, joepie! Mam draait Haas heel langzaam rond om het beeld beter te maken met zijn oren en zijn kop. Een keer toen ik vier was ging Tv dood, en moest ik huilen, maar in de nacht brengde Ouwe Nick een magisch omvormerkastje om Tv weer levend te maken.’
'Dora zegt sommige dingen die niet in echte taal zijn, die zijn Spaans, zoals lo bicimos. Ze heeft altijd Rugzak om die vanbinnen groter is dan vanbuiten, met alles wat Dora nodig heeft zoals ladders en ruimtepakken voor als ze gaat dansen en voetballen en blokfluit spelen en avonturen beleven met Boots haar beste vriendaap. Dora zegt altijd dat ze hulp nodig heeft, of ik kan helpen een toverding te zoeken of zo, en dan wacht ik tot ik ja zeg. Ik roep ’achter de palmboom!’ en de blauwe pijl klikt precies achter de palmboom, en ze zegt: dank je wel’
Zo krijg je een idee van hoe Jack is. Een kind nog, maar met een vaak volwassen blik. Hij heeft dan ook nooit een andere volwassenen dan zijn Mam gekend. Als Ouwe Nick komt moet hij Kast in, die telt niet mee.
Op een dag vertelt Mam hem dat er buiten Kamer ook een echte wereld is. Jacks wereld komt volledig op zijn kopte staan: Mam vraagt hem te helpen met een ontsnapping.
Dit boek is het verhaal van Kamer, van een besloten klein wereldje dat ineens immens groot blijkt te zijn. De eenheid ‘Mam en ik’ is weg. Mam is niet meer alleen van hem.
Prachtig is de belevingswereld beschreven van een jongen die zulk een beperkte wereld is opgegroeid. Hij kan niet traplopen, heeft immers nog nooit een trap gezien. Hij kan uitstekend rekenen, maar een speeltuin? Wat moet hij daar doen? En hij begrijp niet zo goed wat die mensen allemaal zeggen. Hij begrijpt niet hoe andere mensen praten, en trouwens, zoveel mensen, zoveel dingen als er zijn, hij kan het niet bevatten.
En dan is er vanuit zijn ogen nog het verhaal van Mam.
Een hartverscheurend verhaal. Er is geen vals sentiment, het komt recht vanuit het hart van een kleine jongen en zijn beleving. Juist dat maakt indruk. Een fenomenale roman van Emma Donoghue.
Emma Donoghue (Dublin, 1969) is een Iers-Canadese schrijfster die in Canada woont. Naast romans schreef ze ook hoorspelen, toneelstukken en filmscenarios. Met Kamer beleeft ze haar internationale doorbraak en bereikte ze de shortlist van de Man Booker Prize.
ISBN 9789045802664 | Paperback | 336 pagina's | Uitgeverij Mouria | oktober 2011
Vertaald uit het Engels door Manon Smits
© Marjo, 28 oktober 2011
Lees de reacties op het forum en/of reageer: