Elizabeth Strout
Ik heet Lycy Barton
Lucy is de verteller en het verhaal begint met het bezoek van haar moeder aan Lucy die in het ziekenhuis ligt. Lucy heeft namelijk na een vrij eenvoudige operatie een vreemde koorts opgelopen waarvan de oorzaak naar niet te vinden is. Daardoor ligt ze al een flinke tijd in het ziekenhuis en dan, plotsklaps, ziet ze haar moeder aan haar bed zitten! Dat lijkt niets bijzonders maar als je leest dat het jaren geleden is dat moeder en dochter elkaar zagen dan ga je wat rechterop zitten. Bovendien heeft Lucy's man alles geregeld terwijl hij niet bestaat voor haar ouders.
Dan moet er wat gebeurd zijn, maar wat? Waarom is moeder en nu ineens wel? Lucy voelt zich onverklaarbaar blij. Je zou verwachten dat er ook wrok meespeelde maar niets van dat al.
Met de komst van moeder worden er herinneringen opgehaald aan vroeger, met name aan de dorpelingen waar vooral moeder over vertelt. Maar tussen de regels door lees je hoe het vroeger werkelijk was. Dankzij enkele terloops geplaatste zinnetjes kom je er achter dat het gezin waarin Lucy opgroeide straatarm was. Dat is echter niet alles, die armoede was erg maar er speelde veel meer mee, maar Lucy heeft er zelf ook moeite mee om dat te erkennen en openbaar te maken. Ze wil haar ouders niet echt afvallen maar laat wel voelen dat haar jeugd verre van makkelijk was. Alle leden van hun gezin waren de buitenbeentjes van het dorp. Later, als ze zelf volwassen is en kinderen, Becka en Chrissie heeft, beseft Lucy pas dat ze daardoor ook één blok vormden.
Vader heeft een zwaar oorlogstrauma, moeder heeft (daardoor?) moeite met liefde tonen. Het is schrijnend om te lezen hóe zwaar dat laatste moeder valt ondanks speelse pogingen van Lucy om haar enkele liefdevolle zinnen te ontfutselen. Maar het meest schrijnende is te ontdekken in welke enorme eenzaamheid Lucy opgroeide, waar ze dan ook haar hele leven last van zal houden. Elk vriendelijk gebaar van iemand, elk glimlachje, elk knikje, hoe klein onthoudt Lucy haar hele verdere leven en vervult haar met enorme dankbaarheid. Ze is als een dorstige in de woestijn, hunkerend naar erkenning, een liefdevolle blik, een teken dat ze bestaat en gewaardeerd wordt. Ze houdt onmiddellijk zielsveel van mensen die aardig tegen haar zijn of iets aardigs zeggen zoals de dokter, een leraar, een schrijfster. Zij zijn haar haar houvast, haar peilers, haar lichtpunten. Door hen weet ze dat ze bestaat.
Toch is het geen zielig verhaal, wel een verhaal met grote impact. De spanning tussen moeder en dochter is voelbaar. Datgene wat gezegd moet worden, wordt steeds maar niet gezegd en zal ook niet gezegd worden. Lucy verontschuldigt zich ook steeds daarvoor in het verhaal, ze herhaalt zelfs af en toe zinnen, zodat we begrijpen dat ze écht haar best deed, echt probeerde maar het kon niet, het ging niet, het mocht niet.
Moeder probeert op haar onbeholpen manier ook toenadering te zoeken, maar dat gebeurt meer in gebaren dan in woorden. Het subtiele aftasten van elkaar en de onmacht elkaar te bereiken is de kracht van het verhaal.
De bescheiden, onzekere Lucy die inmiddels schrijfster is geworden, wil ook niet dat ze zielig is, wel dat ze gezien wordt, en dankzij dit verhaal is haar dat gelukt. Prachtig boek, een boek om vele keren te herlezen.
Wanneer ik tegenwoordig alleen thuis ben zeg ik niet vaak, maar soms, zachtjes hardop 'Mama!' en ik weet niet wat het is - of ik mijn eigen moeder roep of Becka's schreeuw hoor die dag dat ze het tweede vliegtuig de tweede toren in zag gaan. Allebei denk ik.
Maar dit is mijn verhaal.
En toch is dit het verhaal van velen. Het is het verhaal van Molla, van mijn kamergenote tijdens mijn studie, misschien wel het verhaal van de Mooie Meisjes Nicely, Mama. Mam!
Maar dit is mijn verhaal. Dit ene. En ik heet Lucy Barton.
ISBN 9789025447076 | Paperback | 174 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | april 2016
Vertaald door Barbara de Lange
© Dettie, 24 oktober 2016
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
