Dimitri Verhulst

Toon alleen recensies op Leestafel van Dimitri Verhulst in de categorie:
Dimitri Verhulst op internet:
 

Kaddisj voor een kut Kaddisj voor een kut


Opnieuw schrijft Dimitri Verhulst een boek dat direct raakt aan zijn eigen leven. Opnieuw is het een schokkend verhaal, des te indringender omdat de schrijver als het ware zichzelf toespreekt: het eerste deel van het boek is geschreven in de jij-vorm.

‘Je hebt lang gewacht om het relaas van jouw jaren in een instelling voor verwaarloosde jongeren neer te pennen. Je hebt het uitgesteld, beseffende, lichtjes gehoopt zelfs, dat zulks vaak tot afstel leidt. Je wou niet de zieltogende schrijver van het trieste-jeugd-gebrompot zijn. Voor zover je dat nog niet was. Maar toen je een jonge vrouw, een ex-instellingskind, zich voor jouw ogen van het leven zag beroven, en toen twee van je oude soortgenoten de kranten haalden nadat ze hun eigen kinderen vermoordden omdat ze zich geen raad wisten met het familieleven dat hun nooit was aangeleerd, heeft het blad papier zich vanzelf naar je toegeschoven. De eerste persoon enkelvoud kon worden afgeschaft, en het voelde veilig, eindelijk te verdwijnen in de ellende van een ander.’


Dit stuk tekst staat op de achterflap, en geeft als het ware een verklaring voor de inhoud. Een verontschuldiging is het zeker niet, al is de lezer die het boek gelezen heeft, tot in het diepst van zijn ziel geraakt. Wat er verteld wordt, het zou niet moeten kunnen zijn! Zulk een leven wens je niemand toe. Verlaten, nee, weggegooid door de ouders. Zoals een moeder - nee dit is geen moeder, hier is het niet meer dan een biologisch verklarende - zegt als ze met haar driejarige kind voor de deur van de jeugdinstelling staat:

‘Ik kom mijn kleine hier afzetten, ik moet hem niet meer hebben.’


Sommige mensen zouden geen kinderen mogen krijgen.

En als die kinderen dan in een ‘gezinsvervangend tehuis’ terecht komen, laat dan dat huis ook echt gezinsvervangend zijn! Tenminste, je mag hopen dat binnen een echt gezin geen lichamelijke, maar ook geen emotionele verwaarlozing is, zoals in het tehuis. Daar terecht komen betekent afzakken naar het laagste allooi, niemand geeft echt om je, waarom zou je moeite doen?

Als het eerste deel begint heeft een 17-jarige meisje, een kameraadje van vroeger, zich van het leven beroofd. In het tweede deel wordt verteld hoe twee ex-bewoners hun leven hebben voortgezet en besluiten hun kinderen nooit in zo’n instelling terecht te laten komen. Schokkend, allebei de verhalen.

Ja, natuurlijk was ik huiverig voor een boek met deze titel. Maar niet alleen dekt het de lading volledig, het is ook de bedoeling om te schokken. Mensen, laat tot je doordringen hoe de wereld in elkaar zit. Waar tenminste een deel van alle ellende een oorsprong heeft.
De kaddisj is een gebed waarin God in zeer veel termen geprezen wordt, en dat vraagt om de snelle komst van de Messias. Deel een speelt zich af in de kerk, bij de begrafenis, en Verhulst zou Verhulst niet zijn als hij niet meteen de vloer aanveegde met de hypocrisie van de daar gesproken teksten. Het sarcasme is hier duidelijk.
De snelle komst van de Messias, het is duidelijk dat daarom geroepen wordt.

Het tweede deel van de titel is de benaming die het meisje dat zelfmoord pleegde toegesnauwd kreeg toen zij zich in een winkelcentrum bevond.

‘Gianna was een legendarische zwijger. Een water, stil als de poel des doods. Je bent er nooit mee opgehouden de mensen te bewonderen die slechts weinig met hun woorden de stilte bevuilen. Maar toen die fluim van de bewakingsfirma in het shoppingcenter gedacht had zijn uniform te eren door jullie bij voorbaat als uitschot te catalogiseren en naar buiten te jagen, kon ze haar mond niet houden. Wat ze precies zei ben je vergeten. Al knijp je jouw hersens uit, haar betoog daar keert er niet mee weer. Wat echter niet wordt vergeten, is de reactie van de man.’


Het is geen mooi verhaal, het is niet zoals ‘de helaasheid van de dingen’ hier en daar hilarisch, er zijn geen goedmakertjes meer. Het enige 'mooie' is het diepe meeleven dat de schrijver voor zijn 'personages' laat gevoelen.
Nu dringt de ellende in al zijn lelijkheid tot de lezer door. Nee, dit boek raakt je in je ziel. ‘Kijk, zo is de echte wereld...’


ISBN 9789025443788 | Paperback | 190 pagina's | Uitgeverij Atlas Contact | augustus 2014

© Marjo, 19 november 2014


Lees de reacties op het forum en/of reageer: