David R. Gillham
Categorie: Recensies Volwassenen
De vertrouwelinge
Sigrid is een jonge vrouw, die na haar huwelijk bij gebrek aan beter bij haar schoonmoeder in ging wonen. Nu haar man naar het Oostfront is, zitten ze met elkaar opgescheept. Frau Schröder verwijt haar schoondochter dat ze haar man weggejaagd heeft, en ook de miskraam die Sigrid gehad heeft, is haar eigen schuld, vindt ze.
Gelukkig heeft Sigrid nog een deeltijdbaan, de rest van de tijd brengt ze vaak door in de cinema. Ze is alleen, en eenzaam. De andere bewoners van het appartementencomplex zijn ook niet direct mensen met wie ze bevriend zou willen zijn. Frau Granzinger bijvoorbeeld, een moeder die het ‘moederkruis’ heeft gekregen vanwege haar zes kinderen; Frau Obersturmführer Junger, duidelijk zwanger, zo trots op haar man en erg pro-Duits. Daar is ze niet de enige in: ook Frau Mundt, de beheerder lijkt te spioneren voor het Rijk, zo scherp houdt ze de gangen van de flatbewoners in de gaten.
Het voorval met Frau Remki, die vanwege haar anti-Duitse uitlatingen ‘verraden’ wordt, raakt Sigrid diep.
Als dan die onbekende man haar aanspreekt in de bioscoop is de verleiding groot: ze is weer vrouw, ze wordt gezien, en hij bevalt haar wel. Ze ontdekt dat hij een jood is, maar nog erger: hij vraagt haar hulp bij duistere zaakjes.
Sigrids leven wordt spannend, ze kent weer intimiteit, maar er wordt ook een beroep gedaan op haar geweten. Immers, ze ziet hoe joden het steeds moeilijker krijgen. Kan en wil ze haar buurmeisje Ericha helpen, die duidelijk nog meer in de illegaliteit werkt en haar hulp vraagt?
Wat als blijkt dat Egon, de jood, niet helemaal eerlijk tegen haar is geweest? En die buurman, de officier die van het front is teruggekeerd, met een been minder, met wie ze ook het bed in duikt?
Zo zijn er nog meer personages, die niet allemaal zijn wat ze lijken. Sigrid moet steeds gevaarlijker keuzes maken. Kan ze zich nog uit deze precaire situatie redden als ook haar man van het front terugkeert?
Is zij wel degene die ze dacht dat ze was?
Een aangrijpend verhaal over de mens in al zijn goed- en slechtheid. Een oordeel is snel geveld, maar mensen zijn niet zwart-wit. Keuzes zijn niet altijd vanzelfsprekend. Het maakt niet uit of je een (Duitse) burger, een (Duitse) soldaat of een (Duitse) jood bent, iedereen heeft goede en slechte eigenschappen en het hangt - deels - van de omstandigheden af, hoe je daar mee omgaat. Ben je een opportunist? Een meeloper? Een profiteur? Of ben je een brave burger? Druk je liever je snor of ben je juist iemand die zich verzet? Die blijft nadenken?
Wat zou je zelf doen in bepaalde situaties?
‘Luister,’ fluistert ze, terwijl ze Ericha’s arm vastpakt, ‘ik weet dat ik bot kan zijn. Zo ben ik nu eenmaal. Maar stilzwijgen maakt de situatie niet beter.’
Ericha slaat haar ogen op. ‘Niets maakt de situatie beter, Frau Schröder. We zitten allemaal samen in deze ellende, tot de dag dat de laatste muur in deze stad in puin valt. Dat is het enige dat we kunnen verwachten: een schone lei, vanaf nul beginnen.’
Sigrid staart half verbijsterd, half gekwetst voor zich uit. ’Volgens mij ben je gek geworden, kind,’ fluistert ze.’
ISBN 9789049953362 | Paperback | 400 pagina's | Uitgeverij Mistral | november 2012
Vertaald uit het Engels door Ans van der Graaff
© Marjo, 27 januari 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
