Claudia Biegel
Verbrande levens
Elf mensen kwamen op een vreselijke manier om het leven. Elf mensen van vlees en bloed, zo veel meer dan een dikgedrukte krantenkop of een cijfer in een onderzoeksrapport. Elf mensen met een verhaal. Een familie. Je eigen land ontvluchten doe je immers niet zomaar. Illegaal in een land verblijven ook niet. Wat is hun overkomen? Waarom hebben ze besloten hun thuishaven in te ruilen voor een onzeker bestaan in Nederland?
In Verbrande levens staan elf korte, fictieve verhalen of “flitsromans” zoals ze in het voorwoord worden genoemd. De verhalen spelen zich in en rond de landen waar de slachtoffers vandaan kwamen af. Het zijn persoonlijke, indringende verhalen die duidelijk maken waarom mensen besluiten hun land te ontvluchten. Het zouden zomaar de verhalen van de slachtoffers of van hun landgenoten kunnen zijn. Vluchten doe je niet in een opwelling. Vluchten doe je met een gegronde reden.
Een verhaal dat zich in Bulgarije afspeelt gaat over de zoon van een berentemmer. Als jongen al had hij een hekel aan beren en aan de manier waarop ze geleerd worden te “dansen”. Zijn vader verplichtte hem om zelf een beer te temmen. De hoofdpersoon, een zigeunerjongen, vindt het vreselijk maar doet wat hem opgedragen wordt. Hij heeft geen keus. De jongen groeit op, trouwt en wordt vader van twee zoons die kort na hun geboorte sterven. De derde zoon blijft tot zijn verbazing in leven en dan verandert er iets in hem. Hij wordt overweldigd door de liefde voor zijn pasgeboren kind en besluit dat zijn zoon een beter leven verdient.
Het verhaal over een deserteur is hartverscheurend. Als jongeman ontvluchtte Hugo zijn thuisland om vervolgens nooit meer wat van zich te laten horen. Zijn broer heeft hem dat altijd erg kwalijk genomen maar na de dood van hun moeder stuit hij op informatie die alles overhoop gooit. Twee verhalen gaan over vrouwen met een verborgen verleden. De eerste verbergt haar afkomst voor haar man, de tweede zwijgt over de reden waarom ze zich niet tegen haar agressieve, Nederlandse vriend verzet. Er is een verhaal over mensenhandel, ook dat is immers een reden dat mensen in de illegaliteit belanden. In dit verhaal palmt een kwaadwillende man een jong, arm en naïef meisje in. Hij stelt haar een prachtige toekomst in het vooruitzicht. Een aantal andere verhalen gaan over traumatische gebeurtenissen die tot wrange daden hebben geleid.
Elf bikkelharde, aangrijpende verhalen over elf mensen die knokten voor hun idealen of een beter leven. Mensen die hoopten op een goede toekomst voor hun kind, mensen die moesten vluchten voor hun leven. Mensen die niet het geluk hadden in een veilig land te wonen. Mensen zonder toekomst maar met een verleden. Net als jij en ik wilden ze maar één ding: een menswaardig bestaan.
Deze maand is het tien jaar geleden dat Robert Jules Arah, Naiva Apensa, Mehmet Ava, Kemal Sahin, Vitaliy Khvylovyy, Oksana Nynych, Gheorge Sas, Dato Khidiritsj Kasolev, Vladislav Leniev Petrov, Lofti Al Swaee Al Swaiai en Maribel Martinez Rodriguez tijdens de schipholbrand om het leven kwamen. Nederland, en ook de rest van Europa, is momenteel in de ban van een vluchtelingenstroom uit voornamelijk Syrië en Irak. De toestroom van vluchtelingen roept gemengde gevoelens op. Lang niet iedereen vindt dat vluchtelingen welkom zijn. Hopelijk helpt deze verhalenbundel om vluchtelingen weer als individu te gaan zien. Want dat zijn ze: individuen. Elke vluchteling heeft een eigen verhaal. Wat ze met elkaar gemeen hebben, is dat geen enkel verhaal benijdenswaardig is. Vluchten doe je niet zomaar. Alleen in opperste nood stappen mensen in een uitpuilende rubberboot om een levensgevaarlijke reis te gaan ondernemen.
Wie zichzelf betrapt op negatieve gedachtes over vluchtelingen doet er goed aan om de antwoorden op de meest gestelde vragen op de website van Vluchtelingenwerk Nederland te lezen. Oordelen - of het nu negatief of positief is - kan immers alleen als je over de juiste informatie beschikt. “Van horen zeggen”, is niet goed genoeg. Een deel van de opbrengst van deze bundel gaat naar Vluchtelingenwerk Nederland. Lees dit boek en draag zo ook een steentje bij.
ISBN 9789491875205 | Hardcover | 104 pagina's | LetterRijn | oktober 2015
© Annemarie, 19 oktober 2015
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
