De vliegende berg
Christoph Ransmayr

Zou er een berg bestaan, die hoger is dan de Mount Everest? Liam is ervan overtuigd wanneer er foto's op zijn beeldschermen verschijnen, gemaakt door een Chinese piloot die, alvorens voor eeuwig in de mistige bergen te verdwijnen, enthousiast gewag maakt van drie toppen in het Khamgebergte in Tibet, waarvan de hoogste hoger lijkt dan de Everest.

Liam, een voormalig computerprogrammeur heeft zich teruggetrokken op Horse Island, een rots in de oceaan met zicht op de Ierse kust, waar hij zijn ouderlijk huis nagebouwd heeft op de fundamenten van een oude hoeve. Hij houdt zich voornamelijk bezig met het maken van virtuele berglandschappen, met behulp van atlassen en kaarten, lasertechniek en aardsatellieten, hoogtelijnen en coördinaten. In zijn eigen observatorium bestudeert hij de sterrenstelsels. Hij stuurt mails de hele wereld over, maar aan zijn broer schrijft hij echte brieven: "Kom naar huis! Je moet het water uit!"

Uiteindelijk geeft Pádraic - die de verteller van dit verhaal is en wiens naam pas op de laatste pagina's wordt prijs gegeven - toe en verlaat de machinekamer van zijn schip om bij Liam op Horse Island in te trekken. De relatie tussen de broers wordt weer net zo hecht als vroeger, toen ze vaak één front vormden tegen hun strenge vader, een would-be IRA terrorist, met wie ze door de Caha Mountains trokken. Klimmen moesten ze, overlevingstechnieken leren! Liam deed dat met graagte, Pádraic volgde met grote tegenzin. Hij miste zijn moeder Shona, die liedjes voor hem zong als ze hem baadde en als beloning verhalen vertelde. Shona heeft het gezin verlaten om met Duffy, een televisiehandelaar, die ook in hun huis "een venster op de wereld" opende, een nieuw leven te beginnen, in Noord-Ierland notabene!

Liam ziet kans bij zijn broer nu wel een passie voor de bergen op te wekken. Samen beklimmen ze de kliffen van Horse Island en later de bergen in de Alpen. Liam drilt Pádraic zoals hun vader het deed. Hij moet de sterrenstelsels uit zijn hoofd leren die belangrijk kunnen zijn om te overleven. Pádraic volgt gedwee, zoals hij vroeger Captain Daddy en zijn grote broer volgde. Na de ontdekking van de geheimzinnige berg vertrekken ze naar Tibet, eerst als deel van een officiële delegatie en na het ontbinden van de groep, als deelnemers aan een excursie, waaruit ze ontsnappen. Liam, met zijn connecties over de hele wereld, heeft geregeld dat een handelaar uit Ya'an hen op zijn vrachtwagen mee zal nemen naar een groep nomaden, met wie ze verder zullen trekken naar de drie bergen: Cha-Ri, de Vogelberg, Te-Ri, de Wolkenberg en de hoogste: Phur-Ri, de Vliegende berg. De tocht gaat langzaam.Telkens moeten ze wachten tot de yaks de weiden hebben afgegraasd. Liam wordt ongeduldig, maar Pádraic heeft zijn hart verloren aan de mooie jonge weduwe Nyema en verliest langzaamaan zijn interesse in de berg. Deze liefde drijft de broers weer uit elkaar. Na samen de Cha-Ri beklommen te hebben, laat Pádraic het helemaal afweten en vertrekt Liam in zijn eentje om de Te-Ri te beklimmen. Wanneer hij niet terug komt, wordt Pádraic ongerust en gaat op pad om hem te zoeken, waarbij hij bijna om het leven komt. Het is Nyema's stem in zijn hoofd die hem weer veilig beneden doet belanden bij de clan, waar Liam alweer terug blijkt te zijn.

Dan op een nacht wordt Pádraic wakker, kruipt uit de tent en ziet met eigen ogen de top van de Phur-Ri.

Met cirruslinten en ijsvanen eromheen dwarrelend(of was het slechts mijn eigen adem?),zag ik de bergkam tussen drijvende,door de maan verchroomde wolken in de nacht oprijzen,het raadsel dat ons van de zeespiegeltot op deze besneeuwde zomerweiden had gebracht.Pas nu, hier, in het hoogste kamp van de clan,was zijn silhouet precies hetzelfde(of toch haast niet te onderscheiden gelijkaardig)als het tijdens die stormnachtop Liams beeldschermen was verschenenPhur-Ri.hoorde ik opeens Nyema's stem achter mij.


Woordeloos geeft Nyema hem toestemming om zijn broer naar de top te volgen. En zo vertrekken zij om deze, zo niet de hoogste dan toch een maagdelijke berg, te beklimmen, een tocht die hen beiden doet beseffen hoe na ze elkaar staan. Vlak onder de top krijgt Pádraic last van hoogteziekte en Liam, de ongeduldige, de ambitieuze, verzorgt hem als ware hij hun moeder Shona. Als Pádraic enigszins hersteld is, is het stralend weer en de top is dichtbij. Liam is bereid zijn grootste offer ooit te brengen: terug naar beneden, want Pádraic is niet echt beter. Pádraic daarentegen wil Liam een geschenk geven voor zijn liefdevolle verzorging en verleidt hem om naar de top te klimmen, verzwijgt onderweg zijn terugkerende klachten. Hun poging loopt desastreus af en alleen Pádraic zal bij Nyema terugkeren en in het reine moeten komen met de gedachte dat hij zijn broer vermoord heeft.

Dit is een verhaal over ultieme broederliefde, geschreven in een zeer poëtische taal, in vrije verzen alsof je een lang gedicht gaat lezen. Ransmayr kondigt zelf aan dat vrije ritmes en een in strofen verdeelde vrije regelval niet het exclusieve domein is van de dichters. En zo leest het boek dan inderdaad niet als een gedicht, maar als een gewone roman. Een boeiend, meeslepend verhaal, waarin de prachtige natuurbeschrijvingen, de jeugdherinneringen en de spanning perfect dooreen geweven zijn.

De opdracht van de schrijver, voorin in het boek luidt: "Judith, voor jou". Wat een eer om Judith te zijn.....!

ISBN 9789044609769 | Gebonden | 313 pagina's | Uitgeverij Prometheus | 2007
Vertaling Hilde Keteleer

© Berdine, 03 augustus 2011

Lees de reacties op het forum en/of reageer: