Bodo Kirchhoff

Toon alleen recensies op Leestafel van Bodo Kirchhoff in de categorie:
Bodo Kirchhoff op internet:
  Categorie: Recensies Volwassenen

Wedervaring Wedervaring


Wedervaren, dat woord wordt niet echt meer gebruikt - een vergeetwoord, zou Frits Spits zeggen. Het betekent: een avontuur, iets dat dat je overkomt. Dat is precies wat de hoofdpersoon gaat vertellen met de openingszin:

‘Dit verhaal, dat zijn hart nog altijd breekt, om een uitdrukking te gebruiken die hij nooit zou gebruiken, alleen hier bij wijze van uitzondering, waarmee zou hij het hebben laten beginnen?’


Julius Reither, gepensioneerd uitgever van boeken, schrijft nu zijn eigen verhaal op, waarbij hij zichzelf redigeert, als was hij ook zijn uitgever. Hij begint zijn verhaal bij de vondst van een boekje in een gemeenschappelijke ruimte van het appartementencomplex, waar hij net ingetrokken is.

Dezelfde avond krijgt hij bezoek. Hij heeft de dame in kwestie al gezien, ze is degene die een leesclub leidt. Ze wil hem er vast bij hebben. Uit beleefdheid nodigt hij haar binnen, voor een glas wijn. Dan begint het wedervaren. Voor hij beseft wat er gebeurt, bevindt hij zich met de vrouw die zich voorstelt als Leonie Palm, in haar auto en rijden ze weg voor een uitstapje, al is het midden in de nacht.
Een uitstapje dat een roadtrip wordt, naar het Zuiden. Tot daar waar de zon opgaat.

Twee oudere mensen, beiden met een verleden, met nauwelijks nog hoop op een gelukkig leven, bereid om de tijd uit te zitten die hen nog rest, zitten naast elkaar in de auto. Ze roken, ze praten, er zijn herinneringen, dromen en soms stoppen ze om te tanken of om wat te eten, slapen doen ze in de auto en hun reisdoel verandert steeds.

Terwijl binnen de veilige ruimte in de auto een pril geluk lijkt op te bloeien, zien ze in de wereld buiten schimmen opduiken, er zijn tenten, mensen die zich ophouden bij een tankstation: vluchtelingen. Ook op reis, met een ander doel, om andere redenen, en met andere reismogelijkheden.
Wat ogenschijnlijk een romantisch reisje is, met toeristische beschrijvingen, waar het enige wolkje aan de lucht de vluchtelingenproblematiek lijkt te zijn, krijgt een einde dat zoals in de openingszin ‘zijn hart nog altijd breekt.’

Wie is Leonie Palm? De vrouw die hij soms voluit zo noemt, maar die hij ook vaak aanduidt met Palm, of met bestuurster, of nog afstandelijker met ‘de vrouw die…’, alsof ze hem soms zeer dierbaar is, maar op andere momenten toch een totale vreemde blijkt te zijn.

Dat Bodo Kirchhoff met dit boek de Deutscher Buchpreis 2016 heeft gekregen, is nauwelijks verbazingwekkend. Het is een fantastisch gecomponeerde roman, in een bijzondere stijl. Het boek zit vol tegenstellingen. Het verhaal lijkt te gaan over een ondoordachte manier van leven, alles wat gebeurt is ad hoc, ze doen maar wat, maar tegelijk is het geheel strak gecomponeerd. De schrijver laat zijn verteller steeds van vorm wisselen. Soms is het verhaal indirect, dan zit je als het ware in het verhaal, dan weer is er afstand door een indirecte vorm.

Dat - en de schitterende veelzeggende zinnen - alleen al is erg mooi, maar dan is er ook nog het verhaal, dat heel langzaam opgebouwd wordt, met een bijna onvermijdelijk einde, waardoor de lezer toch nog verrast wordt. De thematiek is indirect: de al of niet juiste keuzes die de hoofdpersonen gemaakt hebben in het leven in tegenstelling tot de wereldproblematiek in de vorm van de vluchtelingencrisis.
Herhaald lezen zal steeds tot nieuwe inzichten leiden, iedere zin biedt meer dan op het eerste gezicht lijkt. Literatuur van de bovenste plank!

‘Hij stopte vlak voor de trap, daar waar hij met de beste wil van de wereld niet verder kon, of alleen verder kon als hij niet meer verder wilde.’

‘Geen twee, maar bijna vier uur duurde Reithers tijdverspilling, de uitputting waarin hij wegzakte, het zwijgen van zijn lichaam ook al lag hij nog zo ongemakkelijk, kortom zijn slaap - de uren die hij zou moeten overslaan als hij de verteller van dit verhaal was.’


ISBN 9789048838578 | Paperback | 176 pagina's | Lebowski Publishers | oktober 2017
Vertaald uit het Duits door Josephine Rijnaarts

© Marjo, 13 januari 2018


Lees de reacties op het forum en/of reageer: