Alessandro Baricco
Land van Glas / Oceaan van een Zee
In een Land van glas komen we aan in Quinnipak. Daar ontmoeten we Jun en mijnheer Rail, Pehnt en Pekisch, mevrouw Trepper en niet te vergeten Andersson en Hector Horeau. Het is de tijd dat de trein nog het grootste wereldwonder is (en we kunnen ons afvragen of er daarna nog wel een groter wonder is uitgevonden) en snelheid zijn intrede doet.
Iedereen in Quinnipak heeft een bijzonder doel in het leven. Pekisch voorziet de stad van speciale muziek. Andersson leeft voor glas en weet daar ook alles over. Mijnheer Rail, leeft voor Jun en zijn glasfabriek en wil hartstochtelijk graag een spoorlijn leggen van 200 kilometer kaarsrechte rail. Mevrouw Trepper kneedt met haar zelfgecreëerde verleden de toekomst en Hector Horeau is architect van glas. Jun is een passant. Zij blijft alleen maar omdat ze niet weggaat.
Het verhaal zingt, lacht, huilt en danst over de bladzijden. Als we moeten weten wat snelheid is gaat Baricco snel en staccato schrijven en dan hijg je als je na twee bladzijden de zin uit hebt. Maar dan weet je wel wat snelheid is. Staat de tijd even stil dan krijgen we woorden met veel rust. Barricco musiceert met woorden, geeft wisecracks, halve en hele waarheden, nieuwe en oude gezichtspunten en weet telkens weer net een andere kant uit te gaan dan je verwacht. Weten jullie wat lezen is, eigenlijk? Ik moet dat vertellen - we moeten dat allemaal steeds vertellen:
"Een geopend boek betekent altijd aanwezigheid van een lafaard - je ogen gekluisterd aan die regels om je blik niet te laten stelen door de brandende wereld - de woorden die één voor één het geraas van de wereld door een ondoorzichtige trechter drukken zodat het in glazen vormpjes wordt gegoten die men boeken noemt - de geraffineerdste manier om je terug te trekken, dat is de waarheid. Een rotstreek. Maar wel: heel teder. Dat is belangrijk, en dat moet altijd worden onthouden, en overgeleverd, beetje bij beetje, van zieke op zieke, als een geheim, het geheim, zodat het nooit verloren gaat door iemands ontkenning of door iemands kracht, zodat het altijd zal overleven in het geheugen van tenminste één uitgeputte ziel, en daar zal klinken als een vonnis dat iedereen tot zwijgen kan brengen: lezen is een heel tedere rotstreek." (blz. 62)
Nog meeslepender dan Land van glas is Oceaan van een zee. In de herberg Almayer, vlak aan zee, logeert een gezelschap van zonderlinge personen. Allen zijn gefascineerd door de zee en hebben er hoge verwachtingen van. De vijftienjarige Elisewin moet er haar angst voor het leven kwijtraken en Pater Pluche mag haar begeleiden. Professor Bartleboom onderzoekt voor zijn Encyclopedie van Limieten waar de zee eindigt. De schilder Plasson wil het portret van de zee schilderen, maar dit lukt alleen als hij het begin kan vinden. De wonderschone Ann Deverià, die naar zee is gestuurd door haar man om te genezen van haar overspeligheid. Of Adams met de ogen van een gejaagd dier, waarvoor is hij eigenlijk daar? Er zijn de kinderen - maar misschien zijn het wel eeuwenoude volwassenen die het vermogen om te spelen niet zijn verloren - die de herberg lijken te runnen. Dira, Dol, Doot en volgens mij was er ook nog een Ditz. Ik zou stiekem weleens willen weten hoe de namen van alle Baricco-mensen in het Italiaans klinken? Hetzelfde of van een andere vreemdheid? Alle gasten vragen zich af wie er in de zevende kamer logeert. Het midden van het boek speelt in de buik van de zee en voert ons mee op een gewelddadige tocht. We leren de Savigny kennen, en de admiraal en Thomas. De ontknoping volgt in een grootse finale in het derde deel van het boek.
Prachtige citaten zou ik kunnen geven over dit boek dat soms lijkt op een heldere droom of een nevelige film, maar steeds doorzingt als een opera. Wijze opmerkingen of bizarre visies die bij nader inzien toch gewoon zijn. Maar je moet het zelf proberen. Je moet het zelf proberen. Moet.
Land van glas: ISBN 9789052263816 Hardcover | 235 pagina's | Uitgeverij De Geus | april 2003
ISBN 9041704752 | Hardcover | 254 pagina's | Uitgeverij De Geus | maart 2004
Vertaler beide boeken: M. Smits
© yvonne philippa, september 2006
Lees de reacties op het forum en/of reageer:
