Ik ben geen racist
Per Nilsson

Svenne is een jongen van 17, alleen door zijn vader opgevoed. En die is door een tragisch ongeluk om het leven gekomen. Op een reisje naar de stad wordt hij door een allochtoon in de buik gestoken, gelukkig niet ernstig. Dit incident is wel breed uitgemeten in de kranten en daardoor is waarschijnlijk Nils Dackemans aandacht getrokken. Deze charismatische man, rijk, knap en een goede prater zoekt Svenne op, en weet hem voor zich te winnen. Hij neemt hem mee naar bijeenkomsten van zijn nieuw-opgerichte politieke partij 'Rechtvaardig Zweden'. Deze partij komt op voor de 'gewone Zweed' en blijkt fel anti-islam te zijn. Svenne wordt benoemd tot partijsecretaris.
Ook laat Dackeman hem de leiding nemen van een soort kamp voor jongelui, dat een alternatief moet zijn voor dienstplicht en waarbij de jeugd los kan komen van hun videospelletjes, hun televisie en computer. Waar ze weer leren wat saamhorigheid is, de natuur ontdekken. Heel idyllisch allemaal.
De mensen rond Dackeman laten het echter de een na de ander afweten als de nieuwe partij een soort geweld op lijkt te roepen dat ze helemaal niet wil. Er verdwijnen allochtone jongens, er is steeds meer gewelddadigheid tegen de islam, Svenne begrijpt het niet zo goed meer. Als alles tenslotte uit de hand loopt, duikt hij onder en schrijft zijn verhaal.

Een simpel idee wordt een ongelooflijk indrukwekkend verhaal. Nilsson snijdt hier actuele thema's aan waar geen klip en klaar antwoord voor is, speelt met ideeën waar niet alleen een puber mee zit, maar ook een volwassene niet uit komt.
Het lijkt allemaal zo makkelijk: Dackeman wil een Zweden terug zoals het veertig jaar eerder was: waar de staat zorgde voor de bevolking en iedereen nog niet zo op geld en alleen maar geld belust was. Maar toen kwamen de privatiseringen, de liberalisering van de markt en het kapitalisme vierde hoogtij. De welzijnsstaat trok vluchtelingen aan, maar daar werd niet meer voor gezorgd, dus vervielen de jongeren al snel tot misdadige praktijken.
Klinkt het bekend in de oren? Niet alleen in Zweden is het zo gegaan, en gaat het nog zo. Niet alleen in Zweden krijgen de buitenlanders, de vluchtelingen de schuld. Niet alleen daar wordt de islam met angst bekeken. Wat Nilsson in zijn boek beschrijft, het zou ook hier zomaar kunnen gebeuren... een angstig vooruitzicht. (hij noemt overigens Pim Fortuin even, is het boek op hem gebaseerd?)
De hoofdpersoon is geen racist. Hij is slachtoffer van zijn eigen naïviteit...
De manier waarop het beschreven wordt, als terugblik op een enerverende periode, waarbij steeds een kleine blik op de toekomst geboden wordt, maakt dat je dit boek in een keer uitleest. Het grijpt naar je strot, omdat het allemaal zo levensecht is.

ISBN 9056379224 | Hardcover | 299 pagina's | Uitgeverij Lemniscaat

© Marjo, december 2007

Lees de reacties op het forum en/of reageer: