Buitenstaanders
Margaretha van Andel

Rick en Fabian zitten in dezelfde klas op de middelbare school. Rick is een stoere bink, althans zo gedraagt hij zich. En wat doet een stoere bink? Juist: die vertoont pestgedrag, want dan ben je echt stoer immers? Zijn doelwit is Fabian. Als die door omstandigheden moet verhuizen naar een nieuwe woning, ontdekt hij tot zijn schrik dat Rick niet alleen in hetzelfde gebouw woont, maar zelfs zijn buurman is. Rick vindt het trouwens ook helemaal niet leuk, want Fabian zou er dan achter kunnen komen dat hij thuis de underdog is: zijn stiefvader is een ‘mepper’. En natuurlijk ontdekt Fabian dat. Maar hij vertelt het niet overal rond, zoals Rick verwachtte, integendeel: hij wil helpen.

Twee buitenstaanders vinden elkaar dan in een aanvankelijk aarzelende vriendschap. Maar Rick heeft meer problemen dat Fabian weet. Meer ook dan hij aankan. En dat loopt bijna verkeerd af.
Rick versiert namelijk het meisje waar Fabian verliefd op is, en nog wel onder diens ogen, als ze op een schoolreis naar Berlijn zijn. Hoe gaat Fabian daar mee om? 

Margaretha van Andel levert met dit boek een uitstekend debuut af. Het zou allemaal heel stereotiep kunnen zijn, een stelletje pubers met hun puberproblemen. Maar ze werkt meerdere thema’s uitstekend uit, en maakt zich daar zeker niet met een jantje-van-leiden af. De twee jongens voeren goede - naarmate hun vriendschap zich verdiept - ook meer diepgaande gesprekken over wat hen bezighoudt. Zonder dat het saai of hoogdravend wordt overigens.  Naar aanleiding van hun bezoek aan Berlijn – het joods monument en de Muur – spitst zich dat toe op het onderwerp: wanneer ben je goed? Wie bepaalt dat? Zit het kwade  in ieder persoon en hoe ga je daar mee om? Zo wordt bijvoorbeeld dat beroemde experiment aangehaald waarbij proefpersonen opdracht kregen van een autoritair persoon om een ander pijn te doen. Tachtig procent van de proefpersonen deed dat zonder morren.

Fabian is de ik-verteller, maar tussendoor lezen we ook Ricks kant van het verhaal, in de vorm van dagboeknotities. Dat maakt het verhaal zeker niet warriger, integendeel: het wordt er interessanter van. Er wordt in het boek diverse malen gerefereerd aan schrijvers die vooral voor volwassenen schrijven: Murakami en Ishiguro. Ook daarom, maar vooral vanwege de thematiek is dit geen boek voor 8 tot 12-jarigen, maar eerder voor de eerste klassen van de middelbare school.

Een mooi verhaal dat tot nadenken stemt. Uitstekend debuut, dat dus ook.

ISBN 9789047518884 | Paperback | 160 pagina's | Van Holkema & Warendorf | mei 2011
Leeftijd: 13+

© Marjo, 18 april 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer: